Kolektif Bellekteki Değişkenleriyle İzmit’te Kamusal Mekân Algısı

Bu çalışmada Cumhuriyet’in kamusal yapılarının/ alanlarının bellekteki değişkenlerini ortaya koyarken algıdaki sonucu saptanmak istenir. Çünkü birçok Cumhuriyet Kenti’nin algılanışında, kuruluşundan bugüne değişen olgularının olduğu ve artık bir risk faktörü taşıdığı düşünülmektedir. Buradan yola çıkarak belleği hatırlamak ve unutmak üzerinden ayrıştırmak yerine, doğal fiziksel yollarla, düşünsel veya yapay kurgularla oluşan çeşitli bellek değişkenleri ve dinamikleri tespit edilmektedir. Ortaya çıkan tespitlerin yazarın kişisel yorumları olduğu düşünülmemesi için ilk olarak bellek ve algı kavramı tariflenmekte ve bu durumun toplumsal oluşu kanıtlanmaktadır. Toplumsal belleğin kent içindeki izini sürmek için belirlenen konu aralığı kamusal mekânlar/ alanlar olmaktadır. Sinir sistemimize etki eden bellek fenomenlerinin algımızı meydana getirerek öznelleştirdiği sonucuna vararak, çalışma yere bağlı ve yerele ait kararlara, İzmit’te yaşamış, bu kenti deneyimlemiş kişilere yer veren kaynaklarla yönlendirilmektedir. Kentle ilgili yerel gazeteler, başbakanlık arşivleri, anı kitapları, belediye meclis kararları taranmakta ve belirlenen zamanın içinde değişen mimari algı, geçmişten gelen verilerle ortaya konmaya çalışılmakta ve tüm kaynaklar Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren incelenmektedir.

Public Space Perception in Izmit With its Versions in Collective Memory

In this study, while presenting the versions of the public buildings/spaces of the Republic in memory, it is wanted to determine the result in perception. Because in perception of the many Republic Cities, it is thought that there have been changing facts since the foundation and has a risk factor now. Starting from this, instead of separating the memory from remembering and forgetting, through natural physical ways, various memory versions and dynamics created with intellectual or artificial fictions are confirmed. Firstly, memory and perception concept is defined not to think the appearing determinations as the personal comments of the author and the situation’s social being is proved. Defined subject range to follow the track of social memory in the city are public spaces/areas. By having the result that memory phenomenon affecting our neural system creates and subjectifies our perception, the study is pointed to the sources which includes the decisions connected to the place and about the local, the people who lived in İzmit and experienced the city. Local newspapers, archives of prime ministry, memoir books, town council decisions have been searched and the architectural perception changed in the defined time is tried to be presented through the data from the past and all resources have been inspected since the foundation of the Republic

___

  • Alois Riegl, Modern Anıt Kültü, Daimon Yayınları, İstanbul 2015.
  • Aru, Kemal Ahmet, “İzmit Şehri İmar Planı”, Arkitekt Dergisi, N: 9-12, 1953, s: 211-212.
  • Assmann, Jan, Kültürel Bellek Eski Yüksek Kültürlerde Yazı, Hatırlama ve Politik Kimlik, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2003.
  • Batur, Afife, 1925- 1950 Döneminde Türkiye Mimarlığı, 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul 1998.
  • Bergson, Henri, Madde ve Bellek, Dost Kitabevi, Ankara 2007.
  • Benjamin, Walter, Pasajlar, Yapı Kredi Yayınları, 11. Baskı, İstanbul 2014.
  • Bermann, Marshall, Katı Olan Her Şey Buharlaşıyor, İletişim Yayınları, 16. Baskı, İstanbul 2013.
  • Binici, Özden Senem, İzmit'te 1936-1966 Yılları Arasındaki Yapı Üretiminin Kentin Gelişimine Etkileri, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli 2012.
  • Boym, Svetlana, Nostaljinin Geleceği, Metis Yayınları, İstanbul 2009.