ZÂTÎ’NİN “…UN MI VAR” REDİFLİ GAZELİNİN DÜŞÜNCE ALANI MERKEZLİ METİN ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİNE (DAM) GÖRE ŞERHİ
Divan şiirine ait metinlerin çözümlenmesinde genellikle şerh yöntemi tercih edilir. Bu yöntemin de kalıplaşmış bazı kuralları vardır. Buna göre bir metin öncelikle çeviri-yazı işlemine tabi tutulur. Arkasından vezni gösterilir. Vezinden sonra düzyazıya aktarılır. Beytin açıklamasına geçilir ve içerdiği sanatlar üzerinde durulur. Genelde gazelleri, şablonunu verdiğimiz bu klasik şerh yöntemiyle çözümlemek yerleşmiş bir usuldür. Biz bu makalede bu anlayışın dışında bir yöntem öneren Ziya Avşar’ın Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemini esas alarak bu yöntemi, Zâtî’nin aşağıda metnini vereceğimiz bir gazeli üzerinde tatbik edecek ve Zâtî’nin gazelini adı geçen yönteme göre yorumlayacağız.
___
- KAYNAKÇA AVŞAR, Ziya, “Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemi ve Revânî’nin Bir Gazelinin Bu Yönteme Göre Şerhi”, III. Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu (Prof. Dr. Cem Dilçin Adına), Kayseri, 13 Şubat 2009, Bildiriler, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 2009, s. 12-30. CENGİZ, Ayşe (2016) Necâtî Bey’in “Üstündedir” Redifli Gazelinin Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemine Göre Şerhi, The Journal of International Civilization Studies Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi Volume I/ Autumn 2016 http://www.inciss.com/wp-content/uploads/2016/12/AY%C5%9EE-CENG%C4%B0Z.pdf (ET: 29.01.2017) COŞKUN, Vildan S. (2013) “Zâtî” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı, Cilt 44, s. 150-151. ÇAPAN, Pervin (2002) Zâtî Dîvânı'nda Edebî Tenkid Ve Değerlendirmeler, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi Bahar, Sayı 8. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/217174 (ET: 19.02.2017) ÇINAR, Bekir (2011) XVI. Yüzyıl Tezkirecilerinin Şiir Seçimlerindeki Orijinallik, Tübar-XXIX/Bahar http://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/nar_bekir%2075-90.pdf (ET: 20.01.2017) DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi, Ankara 1999. GÜNGÖR, Özlem (2016), XVI. Yüzyıl Tezkirelerinde Zâtî, Tullis Journal /Turkic Language And Literature Surveys Cilt:1-Sayı:1-Haziran 2016 / Volume:1-Number:1-June http://dergipark.gov.tr/download/article-file/222680 (E.T: 21.04.2017) ONAY, Ahmet Talat (2014), Mazmunlar ve İzahı, Kurgan Edebiyat Yayınları, Ankara. ÖGEL, Baheddin, Türk Mitolojisi II, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1995. ÖZDEMİR, Mehmet (2012), Fuzûlî’nin “Yüceldün Kabrüm Ey Bîderdler Seng-i Melâmetden” Matla’lı Gazelinin Düşünce Alanı Merkezli (DAM) Metin Çözümleme Yöntemine Göre Şerhi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter 2012, p.1737-1750, TURKEY. ÖZDEMİR, Mehmet (2014), “Koca Râgıb Paşa’nın “neye dirler” Redifli Gazelinin Düşünce Alanlı Metin Çözümleme Yöntemine (DAM) Göre Şerhi” Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.2, Ağustos 2014, s. 187-201. PALA İskender (2004) Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü, Kapı Yayınları, İstanbul. TARLAN, Ali Nihat(1967) Zâtî Dîvânı, Edisyon Kritik ve Transkripsiyon, C.I, İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi Yayınları. YALAP, Hakan (2015), “Şeyh Gâlip’in “Âteş” Redifli Gazelinin Düşünce Alanı Merkezli Metin Çözümleme Yöntemine Göre Şerhi”, International Journal of Languages’ Education and Teaching, Volume 3/1 April 2015 p. 179-197. ZAVOTÇU, Gencay, Klasik Türk Edebiyatı Sözlüğü, Kesit Yayınları, 2013.
- ISSN: 2587-1331
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2017
- Yayıncı: Bülent KARA
Sayıdaki Diğer Makaleler
DÎVÂN ŞİİRİNDE DESTAN KAHRAMANI OLARAK ZÂLOĞLU RÜSTEM
MİLLİ MÜCADELE’DEN TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ’NE: MEHMET NECİB GÜVEN ve MECLİS FAALİYETLERİ
LOZAN MÜBADİLLERİNİN BURSA’YA İSKÂNLARI
TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN AKILLI TAHTA KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
Mesnevî Şerhi (Eş-Şerhu’l-Kitâbi’l Mesneviyyi’l-Ma’neviyyi’l-Muhtasar)