3. SINIF FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ BAĞLAM-GİRDİ-SÜREÇÜRÜN (CIPP) MODELİNE DAYALI ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
Öğretim programlarının geliştirilmesinde ve değerlendirilmesinde öğretim etkinliklerinin uygulayıcısı olan öğretmenlerin programa yönelik görüşleriönemli bir rol oynamaktadır. Öğretmenler, uygulamış oldukları öğretim programlarının etkililiğine ilişkin karşılaşmış oldukları sorunlara ve gözlemlerinedayalı olarak değerlendirmeler yapabilmektedir. Bu değerlendirmeler, öğretimprogramların yararlarının ve sınırlılıklarının gözden geçirilerek güncellenmesine katkı sağlamaktadır. Bu nedenle araştırmada üçüncü sınıf Fen Bilimleri DersiÖğretim Programı’nın (FBDÖP) değerlendirilmesine ilişkin öğretmenlerinin görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya Millî Eğitim Bakanlığı (MEB)bünyesinde görev yapan 200 sınıf öğretmeni katılmıştır. Araştırma verileri bağlam-girdi-süreç-ürün (CIPP) modeline dayalı olarak hazırlanmış olan likert tipimaddelerden oluşan bir anket yoluyla elde edilmiştir. Verilerin analizinde her biranket maddesi için frekans ve yüzde değerleri hesaplanmıştır. Analizler sonucunda, öğretmenlerin genel olarak üçüncü sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin olumlu değerlendirmeler yaptıkları belirlenmiştir. Buna karşın,öğretim programının sınırlılıklarına yönelik olarak, okullarda programın başarılıbir şekilde uygulanması için yeterli laboratuar, araç-gereç ve teknolojik donanımın olmadığını ve bu durumun öğrencilerin fen başarısını olumsuz yönde etkileyebileceğini ifade etmişlerdir.
THE EVALUATION OF PRIMARY SCHOOL THIRD GRADE SCIENCE CURRICULUM AS BASED ON CONTEXT-INPUT-PROCESS-PRODUCT (CIPP) MODEL
Teachers who are practitioners of teaching activities play an essential role in the development and evaluation of instructional programs. Teachers can make evaluations based on their observations and problems related to the effectiveness of the curriculum. These evaluations contribute to updating by reviewing the benefits and limitations of the programs to raise students more qualified. Therefore, in this research, it is aimed to determine and evaluate the teachers’ views regarding the evaluation of the third-grade science course curriculum. Two hundred primary school teachers participated in the study. The research data was obtained through a survey containing likert type items to determine the teachers’ views on the program, based on the context-input-process-product (CIPP) model. In the analysis of the data obtained from the survey, frequency and percentage values were calculated for each survey item. As a result of the data analysis, it was determined that the teachers generally made positive evaluations regarding the third-grade science course curriculum. However, as regards the limitations of the curriculum, teachers have stated that there are not enough laboratories for successful implementation of the program in schools and that this may adversely affect students’ science achievement.
___
- AKINCI, B., UZUN, N. ve KIŞOĞLU, M. (2015). “Fen bilimleri öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları problemler ve fen öğretiminde yaşadıkları zorluklar”, International Journal of Human Sciences, 12, 1, 1189-1215
- ALSHAMMARİ, A. (2013). “Curriculum implementation and reform: teachers’ views about Kuwait’s new science curriculum”, US-China Education Review A, 3, 3, 181-186.
- ASLAN, B. (2005). “İlköğretim, öğretim (müfredat) programlarının hazırlanmasına dayanak oluşturan cumhuriyet döneminin dinamikleri ve 1968–2005 ilköğretim programlarının sınırlı bir karşılaştırılması”, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi 28-30 Eylül 2005 Denizli.
- ASLAN, M., ve ÇÖKÜK, K. (2018). “2013 4. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programının ünite bazlı değerlendirilmesi”. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 156-192.
- AYBEK, B. ve ASLAN, S. (2015). “Sınıf öğretmenlerinin ilkokul 3. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8, 883-894.
- AYDIN, A, SELVİTOPU, A ve KAYA, M., (2017). “PISA 2012 Sonuçları ve Eğitim Yatırımları”. Pamukkale University Journal of Education, 42.
- AYDIN, Ö. (2007). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Fen Ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri (Kütahya İl Örneği). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
- AYDIN, S. ve ÇAKIROĞLU, J. (2010). “İlköğretim fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri: Ankara örneği”. İlköğretim Online, 9, 1, 301-315
- AYVACI, H. Ş. ve ÖZBEK, D. (2014). “Fen bilimleri dersi 2013 öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri (Ordu ili örneği)”. Millî Eğitim, 43, 204, 228-231.
- BAŞAR, T. (2016). İlkokul 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
- BAŞIBEYAZ, İ. (2016). Üçüncü Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Gaziantep.
- BAY, E., TÜRKAN, A., TOSUN, Ş., DELİÇAY, F., ATEŞ, G. N., PAMUK, T., ÖZKAN, S, DEMİR, S. (2013). “4+4+4 modelinin paydaşlar bağlamında değerlendirilmesi: Aktif katılım mı? Pasif Direniş mi?” Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2,5, 34-5.
- BAYRAK, A. (2009). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri (Erzincan İli Örneği). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara.
- BAYRAK, B. ve ERDEN, A. M. (2007). “Fen bilgisi öğretim programının değerlendirilmesi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 15, 1, 137-154.
- BEDİR, M. (2018). İlkokul Üçüncü Sınıflarda Uygulanan Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına Yönelik Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşlerinin İncelenmesi. Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kastamonu.
- BEKMEZCİ, S. ve ATEŞ, Ö. (2018). “2013 fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri.” Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 3, 57-76.
- BERKANT, H. G. ve KANKILIÇ, D. (2014). “Fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi.” 11.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özet Kitapçığı, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Adana.
- BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ, E. K., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (4. Basım), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
- COOPER, E. (2005). Teachers Perspectives on the Implementation of the Ontario Elementary School Science Curriculum. Ontario: University of Lakehead. (Unpublished M.Ed. Thesis).
- CRESWELL, J. W. (2012). Educational Research: Planning, Conducting and Evaluating Quantitative and Qualitative Research. (4th ed.). Boston: Perason
- ÇALIŞOĞLU, M., TORTUM, T., ERİŞMİŞ, F. ve KOÇYİĞİT, D. (2015). “Yeni yapılandırılan 3. sınıf hayat bilgisi ve fen bilimleri derslerine yönelik öğretmen görüşleri.” Uluslararası Multidisipliner Akademik Araştırmalar Dergisi, 2, 2, 1-11.
- ÇIRAY, F., KÜÇÜKYILMAZ, E. A. ve GÜVEN, M. (2015). “Ortaokullar için güncellenen fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri.” Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 31-56.
- ÇİFTÇİ, S., SABAN, A., GÜNDÜZ, S., ve OLAÇ, T. (2015). “İlkokul üçüncü sınıf öğretmenlerinin üçüncü sınıf fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri.” Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 4, 333-347.
- DEĞİRMENCİ, U. (2007). İlköğretim 4., 5., 6. Sınıflar Fen ve Teknoloji Dersi Yeni Öğretim Programının Uygulanması ile İlgili Öğretmen Görüşleri, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
- DEMİREL, Ö. (2004). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme, Pegem Yayıncılık, Ankara.
- DEVECİ, İ. (2018). “Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 2, 799- 825.
- DİNDAR, H. ve YANGIN, S. (2007). “İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programına Geçiş Sürecinde Öğretmenlerin Bakış Açılarının Değerlendirilmesi.” Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 1, 185-198
- ERCAN, F. (2007). 2004 Fen ve Teknoloji Dersi 4. ve 5. Sınıflar Öğretim Programına İlişkingörüşler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Bolu.
- EVİRGEN, E. (2013). İlköğretim Yedinci Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
- FİLİZ, S. B., ve KAYA, V. H. (2013). “İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı ile fen bilgisi öğretmenliği lisans ve lisansüstü öğretim programının felsefe, amaç ve içerik ilişkisinin incelenmesi.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 2, 185–208.
- GEDİK (2017). 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman.
- GÖMLEKSİZ, M. N. ve BULUT, İ. (2007). “Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi.” Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 76-88.
- GÜVEN, G. (2016). 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Hatay.
- KARAMAN, P. ve KARAMAN, A. (2016). “Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri öğretim programına yönelik görüşleri.” Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 243-269
- KESİK, C. (2016). İlkokul 3. Sınıf Öğrencilerinin Fen Okur-Yazarlığını Belirlemeye Yönelik Envanter Geliştirme ve Uygulama, Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Niğde.
- KOCA, H. (2015). İlkokul Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarına (2005 ve 2013) Yönelik Stratejik Planlama: Swot Analizi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kırşehir. 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Bağlam-Girdi-Süreç-Ürün (CIPP) Modeline... 543
- LEWTHWAİTE, B. (2005). “It’s more than knowing the science: a case study in elementary science curriculum review.” Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 5(2), 171-184.
- MARTY, L., VENTURİNİ, P., ve ALMQVİST, J. (2018). “İsviçre, İsveç ve Fransa’da fen eğitiminde geleneklerin öğretilmesi: Üç müfredatın karşılaştırmalı analizi.” Avrupa Eğitim Araştırmaları Dergisi, 17,1, 51–70. https://doi.org/10.1177/1474904117698710
- MEB (2000). İlköğretim Okulu Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Millî Eğitim Basımevi, Ankara.
- MEB. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı. Ankara.
- MEB (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
- MEB (2017). İlköğretim Kurumları (İlkokullar ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6,7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ankara:
- Ocak, R. (2008). İlköğretim 4. ve 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Programının Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
- OECD. (2013a). PISA 2012 results: What makes school ssuccessful? Resources, Policies and Practices (Volume IV), Pisa, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264201156-en
- ÖZDEMİR, S. M. (2009). “Eğitimde Program Değerlendirme ve Türkiye’de Eğitim Programlarını Değerlendirme Çalışmalarının İncelenmesi.” XVII. Eğitim Bilimleri Kongresi, Sakarya Üniversitesi. Sakarya
- POSAVAC, E. J. & CAREY, R.G., (2007). Program Evaluation: Methods and Case Studies. New Jersey: Pearson Pretice Hall.
- SABAN, Y., AYDOĞDU, B. ve ELMAS, R. (2014). “2005 ve 2013 Fen Bilgisi Öğretim Programlarının 4. ve 5. sınıf düzeylerinin bilimsel süreç becerileri açısından karşılaştırılması.” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 62- 85.
- SEÇKİN KAPUCU, M. (2014). “Fen ve teknoloji dersinde görsel medya kullanımına yönelik fen bilgisi öğretmenlerin görüşleri.” Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(2), 75-90.
- Sıcak, A. (2013). İlköğretim 5. Sınıf Fen ve Teknoloji Öğretim Programının Değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Bolu.
- Şentürk, Ö. (2017). İlkokul 3. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Değerlendirilmesi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- To, O.C. (2018). A Program Evaluation of an Apprenticeship Program using Stufflebeam’s CIPP Model. Gardner- Webb University School of Education Retrieved. from https://eric.ed. gov/?id=ED584441 p.11
- TORAMAN, S. ve ALCI, B. (2013). “Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin görüşleri.” Ekev Akademi Dergisi, 17, 56, 11-22s.
- TÜYSÜZ, C. ve AYDIN, H. (2009). “İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin yeni fen ve teknoloji programına yönelik görüşleri.” Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1, 37-54.
- TÜYSÜZ, C. ve BALIKÇI, Ç. (2016). “Sınıf öğretmenlerinin 3. sınıf fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik görüşleri.” Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13, 36, 191-202.
- ÜNAL, M. (2011). Avrupa Birliği Erasmus Öğrenci Öğrenim Hareketliliği Programının CIPP (Bağlam, Girdi, Süreç, Ürün) Modeline Göre Değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayınlanmamış doktora tezi), Ankara.
- ÜNAL, S. COŞTU, B. ve KARATAŞ, F. Ö. (2004). “Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Alanındaki Program Geliştirme Çalışmalarına Genel Bir Bakış.” Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 2, 183-202.
- ÜNİŞEN, A. ve KAYA, E. (2015). “Fen bilimleri dersinin ilkokul üçüncü sınıf programına alınmasıyla ilgili öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi.” Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 8, 20, 1308–9196
- YILDIRIM, B. (2018). 2013 Yılı Ortaokul 5. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programının Bağlam-Girdi-Süreç-Ürün (Cıpp) Modeli İle Değerlendirilmesi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Elazığ.
- YILDIRIM, N. ve GÜNGÜR AKGÜN, Ö. (2015). “İlkokul 3. sınıf öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri.” Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 2, 199-218.
- ZOHRABİ, M. (2012). “An introduction to course and/or program evaluation.” Journal of Pan Pacific Association of Applied Linguistics, 15, 2, 59-70.
- ISSN: 1302-5600
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Yayıncı: Milli Eğitim Bakanlığı