ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİNE GÖRE KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu çalışmada, KKTC’de görev yapan özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerine göre okullardaki kaynaştırma uygulamalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseninde ve görüşme tekniğinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 17 özel eğitim öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada, KKTC MEB bünyesinde yasal ve yönetsel eksikliklerden kaynaklı sorunlar bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kaynaştırma uygulamalarında yaşanılan sorunların çözümü sadece yasal düzenlemelerle üstesinden gelinebilecek kadar basit bir sorun olmanın ötesinde bir sistem sorunu olduğu ortaya konulmuştur. Yönetsel süreçlerde görülen eksiklikler tüm kaynaştırma uygulamalarını etkilemektedir. Bu durum, kaynaştırma öğrencisinin akademik ve sosyal gelişimini de engellemekte ve istenilen bütünleştirme hedeflerine ulaşmada yavaşlatıcı rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada öne çıkan bir başka sonuç ise, kaynaştırma uygulamalarına ilişkin yaşanılan problemlerin kaynağı olarak sosyal ve kültürel bağlamın etkili olması ve bu durumun kaynaştırma öğrencisinin duygu dünyasında derin çalkantılara yol açmasıdır. Bu bağlamda, kaynaştırma ile ilgili tüm paydaşların empati, bilgi ve farkındalık düzeylerinin artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna ilaveten, normal gelişim gösteren öğrencilerin bu bütünleşmede olumlu tutum ve davranışlar sergilemelerine katkı sağladığının altı çizilmiştir. Bir diğer sonuç ise, kaynaştırma politikalarında gelişmiş ülke eğitim sistemlerindeki standart ve kaliteye ulaşmak için başta eğitimde üst düzey karar vericilerden, eğitim yöneticilerine, öğretmenlerden öğrenci ve velilere kadar tüm paydaşların koordineli ve planlı bir şekilde sorumluluk almaları gerektiğidir. Ayrıca, yaşanılan güçlüklerin üstesinden gelebilmek için akademik başarıya odaklanmak yerine, bireysel farklılıkları gözeten yaklaşımları öne çıkarmak ve paydaşlara destek olmak için teknolojiden, yapay zekâ ve robotik uygulamalardan yararlanılmasının altı çizilmiştir. Araştırma, okul örgütlerindeki kaynaştırma uygulamalarının eğitsel ve yönetsel analizi açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Eğitim, yönetim, kaynaştırma, özel eğitim, sosyal dışlanma

EVALUATION OF INCLUSIVE PRACTICES ACCORDING TO THE OPINIONS OF SPECIAL EDUCATION TEACHERS

PDF

___

Akalın, S., Demir, Ş., Sucuoğlu, B., Bakkaloğlu, H., & İşcen, F. (2014). Kaynaştırma uygulamalarına yönelik gereksinilerin belirlenmesi. Eurosian Journal of Educational Research, 54, 39-60.
Altun, T., & Gülben, A. (2009). Okul öncesinde özel gereksinim duyan çocukların eğitimindeki uygulamalar ve karşılaşılan sorunların öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 253-272.
Anilan, H., & Kayacan, G. (2015). (2015). Sinif Ögretmenlerinin Gözüyle Kaynastirma Egitimi Gerçegi. Bartin Üniversitesi Egitim Fakültesi Dergisi, 74-90.
Artan, İ., & Balat, G. U. (2003). Okul öncesi eğitimcilerinin entegrasyona ilişkin bilgi ve düşüncelerinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(1), 65-80.
Bruder, M. B. (2010). arly childhood intervention: A promise to children and families for their future. Exceptional Children, 3, 339-355.
Büyüköztürk, Ş., Akgün, E. Ç., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri . Ankara: Pegem A.
Creswell, J. (2014). Araştırma deseni. (S. Demir, Çev.) Ankara: Eğiten Kitap.
Demirezen, S., & Akhan, N. E. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 16(USBES Özel Sayı II), 1206-1223.
Deniz, E., & Çoban, A. (2019). Kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri. Electronic Journal of Social Sciences,, 70(18), 734-761.
Diamond, K. E., & Huang, H. H. (2005). Preschoolers' ideas about disabilities. Infants & Young Children, 18(1), 37-46.
Doğaroğlu, T. K., & Dümenci, S. S. (2015). Sınıflarında kaynaştırma öğrencisi bulunan okul öncesi öğretmenlerin kaynaştırma eğitimi ve erken müdahele hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe University Faculty of Healt Sciences Journal, 2(2), 460-473.
Eripek, S. (2012). Özel Eğitim ve Kaynaştırma Uygulamaları, İlköğretimde Kaynaştırma. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Fairchild, T. N., & Henson, F. O. (1993). Engelli Çocuklarda Kaynaştırma Eğitimi. (S. Ünlü, Çev.) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Friend, M., & Bursuck, W. D. (2006). Including students with special needs. . Boston, MA, USA: Allyn & Bacon.
Gupta, S., Henninger, W., & Vinh, M. (2014). First Steps to Preschool Inclusion. Baltimore: Brookes Publishing.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi. (S. Turan, Çev.) Ankara: Nobel.
Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(2), 1-13.
Kargın, T., Güldenoğlu, B., & Şahin, F. (2010). Genel Eğitim Sınıflarındaki Özel Gereksinimli Öğrenciler için Yapılması Gereken Uyarlamalara İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 2431-2464.
Kılıç, R. (2010). Okullarımızda Neden-Niçin-Nasıl Kaynaştırma: Yönetici, Öğretmen ve Aile Kılavuzu. (s. VII-VIII). Ankara: MEB. Yayınları.
Lerner, J. W., Lowenthal, B., & Egan, R. (2003). Preschool children with special needs: Children at risk and children with disabilities. Pearson College Division.
Odom, S. L., Buysse, V., & Soukakou, E. (2011). Inclusion for young children with disabilities: A quarter century of research perspectives. Journal of Early Intervention, 33(4), 344-356.
Patton, M. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (M. Bütün, & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Pegem A.
Sucuoğlu, B., & Diken, H. İ. (1999). Sınıfında Zihin Özel gereksinimli Çocuk Bulunan ve Bulunmayan Sınıf Öğretmenlerinin Zihin Özel gereksinimli Çocukların Kaynaştırılmasına Yönelik Tutumların Karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2(3), 25-39.
Tavşancıl, E., & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
Theoharis, J. C., Theoharis, G., Bull, T., Cosier, M., & Dempf-Aldrich, K. (2011). Schools of Promise: A School District-University Partnership Centered on Inclusive School Reform. Remedial and Special Education, 32(3), 192-205.
Varlıer, G., & Vuran, S. (2006). Okul öncesi eğitimi öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 553-565.
Watling, R., & James, V. (2012). The analysis of qualitative data. Research Methods in Educational Leadership and Management, 3, 262-275.
Wood, J. W. (2002). Adapting instruction to accommodate students in inclusive settings. . Prentice Hall.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. b.). Ankara: Seçkin.