ÖĞRETMENLERİN LİDERLİK ROLLERİNE İLİŞKİN ALGI VE BEKLENTİLERİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırma, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin öğretmen liderlik rollerine (kurumsal gelişme, mesleki gelişim, meslektaşlarla iş birliği) ilişkin algı ve beklenti düzeylerinin çeşitli değişkenler (cinsiyet, branş, kıdem ve okuldaki öğrenci sayısı) açısından nasıl farklılaştığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden nedensel karşılaştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmaya, Yozgat il merkezindeki 14 farklı okulda görev yapmakta olan 313 öğretmen katılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen liderliği davranışlarının boyutları arasında en çok Mesleki Gelişme boyutunun gerekli olduğu ve sergilendiği görülmüştür. Bu boyutu sırası ile Meslektaşlarla İş Birliği ve Kurumsal Gelişme boyutları izlemiştir. Öğretmenlerin, öğretmen liderlik rollerine ilişkin algılarında, öğretmenlerin kıdem ve okuldaki öğrenci sayısı değişkenine göre anlamlı fark vardır. Öğretmenlerin, öğretmen liderlik beklentileri açısından ise cinsiyet ve branş değişkenine göre anlamlı fark vardır.

Anahtar Kelimeler:

Liderlik, Öğretmen Liderliği

PDF

___

Kaynakça AYTEKİN, Hakan (2014). Ortaöğretim Okulu Müdürlerinin Öğretmenler Tarafından Algılanan Durumsal Liderlik Stilleri ile Öğretimsel Liderlik Rolleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Kartal İlçesi Örneği), (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
BAKİOĞLU, Ayşen (1998). “Lider Öğretmen”, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(10), 11-19.
BALCI, Ali (2011). “Eğitim Yönetiminin Değişen Bağlamı ve Eğitim Yönetimi Programlarına Etkisi”, Eğitim ve Bilim, 36 (162), 196-208.
BALCI, Ali (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem Teknik ve İlkeler. Pegem A Yayıncılık.
BARUTÇUGİL, İsmet (2014). Liderlik. İstanbul, Kariyer Yayıncılık.
BEYCİOĞLU, Kadir ve ASLAN, Battal (2009). İlköğretim Okullarında Öğretmenlerin Sergiledikleri Liderlik Rollerine İlişkin Bir Değerlendirme (Hatay İli Örneği), (Yayınlanmamış Doktora Tezi), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
BEYCİOĞLU, Kadir ve ASLAN, Battal (2010). “Öğretmen Liderliği Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, İlköğretim Online, 9, 764-775.
BEYCİOĞLU, Kadir (2016). Liderlik psikolojisi. N. GÜÇLÜ ve S. KOŞAR (Ed.), Eğitim Yönetiminde Liderlik içinde (ss. 17-40), Ankara, Pegem Akademi. CAN, N (2007). “Öğretmen Liderliği Becerileri ve Bu Becerilerin Gerçekleştirilme Düzeyi” , Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (1), 263-288.
CAN, Niyazi (2014). Öğretmen Liderliği, Ankara, Pegem Akademi.
COLBERT, Amy, JUDGE, Timothy , CHOİ, Daejeong , & WANG, Gang (2012). “Assessing The Trait Theory Of Leadership Using Self And Observer Ratings Of Personality: The Mediating Role Of Contributions To Group Success”, The Leadership Quarterly, 23(4), 670-685.
ÇELİK, Vehbi (2009). Eğitimsel Liderlik, İstanbul, Pegem A yayıncılık.
ÇELİK-YILMAZ, Didem (2017). Mesleki Profesyonellik ile Öğretmen Liderliğine Yönelik Öğretmen Algıları Arasındaki İlişki, (Yüksek lisans tezi). YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi, (Tez no: 463335).
ERÇETİN, Şule (2000). Lider Sarmalında Vizyon, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
EREN, Erol (2015). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi, Ankara, Beta Basım Yayım Dağıtım.
ERİŞEN, Yavuz (2004). Sınıfta Öğretim Liderliği, Ş. ERÇETİN, Ç. ÖZDEMİR, (Ed.), Sınıf Yönetimi, içinde (s. 33-71), Ankara, Asil Yayın.
ERİŞEN, Yavuz (2007). Sınıfta Öğretim Liderliği, M. Ç. ÖZDEMİR, (Ed.), Sınıf Yönetimi, içinde, ss.17-48, Ankara, Ekinoks.
FRAENKEL, J. R., & WALLEN, N. E. (2006). How To Design And Evaluate Research İn Education, New York, The McGraw-Hill Companies.
GÜL, Hasan ve ŞAHİN, Kübra (2004). “Bilgi Toplumunda Yeni Bir Liderlik Yaklaşımı Olarak Transformasyonel Liderlik Ve Kamu Çalışanlarının Transformasyonel Liderlik Algısı”, “Transformational Leadership As A New Approach To Leadership İn The Information Society And Public Employees' Perception Of Transformational Leadership”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 237.
GÜMÜŞELİ, Ali (2001). “Çağdaş Okul Müdürünün Liderlik Alanları”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 28(28), 531-548.
HARRİS, Alma ve MUİJS, Daniel (2006). “Teacher Led School İmprovement: Teacher Leadership İn The UK”,Teaching and Teacher Education, 22(8), 961-972
KAYA, Birsen ve MEMDUHOĞLU Hasan Basri, (2016). Öğretmenlerin Öğretmen Liderliği Yeterlikleri, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Van.
KILINÇ, Ali Çağatay ve RECEPOĞLU, Ergün (2013). “Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğine İlişkin Algı ve Beklentileri”, Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 3 (2), 175-215.
KÖLÜKÇÜ, Derya (2011). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Öğretmen Liderliğini Gösteren Davranışlarının Gereklilik ve Sergilenme Derecesine İlişkin Görüşleri, (Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi, Ankara.
NAYIR, Funda (2011). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Öğretmenlere Sağlanan Örgütsel Desteğe İlişkin Görüşleri, Öğretmenlerin Örgütsel Destek Algısı ve Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
TENGİLİMOĞLU, Dilaver (2005). “Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(14), 1-16.
YALÇINKAYA-AKYÜZ, Münevver (2002). “Çağdaş Okulda Etkili Liderlik”, Ege Eğitim Dergisi, 1(2), 109-119.
YİĞİT, Yakup, DOĞAN, Soner ve UĞURLU, Celal Tayyar (2013). “Öğretmenlerin öğretmen liderliği davranışlarına ilişkin görüşleri”, Cumhuriyet International Journal of Education, 2(2), 93-105.