Estonya’da Eğitim Teftiş Sistemi

Türk Eğitim Sisteminin en önemli alt sistemlerinden biri olan Teftiş Sisteminin yapısı uzun yıllar boyunca akademik çevrelerce tartışılmış, günümüzde de tartışılmaya devam etmektedir. Bu tür tartışmalarda karşılaştırma önemli bir ölçüttür. Eğitim sistemlerinde yapılacak eylem planları üzerinde bu karşılaştırmalardan faydalanılabildiğinden dolayı diğer ülkelerin eğitim sistemlerinin incelenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı Estonya Eğitim sistemine ait Teftiş alt sisteminin yapı ve işleyişini incelemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi şeklinde düzenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubu PISA gibi uluslararası öğrenci değerlendirme sınavlarında başarılı bir ülke olan Estonya şeklinde belirlenmiştir. Buna göre Estonya’da öz değerlendirme, tematik denetim, risk tabanlı denetim gibi daha çağcıl yaklaşımlarla denetim faaliyetlerinin gerçekleştirildiği, eğitim mevzuatının fırsat eşitliği temelinde düzenlenmesinden dolayı bunun da denetimlere yansıdığı, ayrıca eğitim kurumlarının denetimlerinde ayrıntılı ve doğruluk payı yüksek bir veri izleme sisteminin kullanıldığı anlaşılmıştır. Çalışmanın sonunda, Estonya ile ilgili bulgular Türkiye ile karşılaştırılmış ve Türkiye’deki teftiş sistemine katkıda bulunmak için bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Estonya, eğitim sistemi, eğitim teftiş sistemi, eğitim denetimi, müfettiş

Education Inspection System in Estonia

The structure of the Inspection System, which is one of the most important sub-systems of the Turkish Education System, has been discussed by academic circles for many years and continues to be discussed today. Comparison is an important criterion in such discussions. Since these comparisons can be used on the action plans to be made in education systems, it is of great importance to examine the education systems of other countries. The aim of this study is to examine the structure and functioning of the Inspection subsystem of the Estonian Education system. The research was organized in the form of document analysis, one of the qualitative research methods. The study group of the research was determined as Estonia, which is the country that has achieved success in international student assessment exams such as PISA. Accordingly, it has been understood that inspection activities are carried out with more modern approaches such as self-assessment, thematic inspection, risk-based inspection in Estonia, due to the fact that the education legislation is regulated on the basis of equal opportunity, this is paid attention to in the inspections, and a detailed and highly accurate data monitoring system is used in the inspection of educational institutions. Finally, findings related to Estonia were compared with Turkey and some suggestions have been made to contribute to the inspection system in Türkiye.

Keywords:

Estonia, education system, education inspection system, education supervision, inspector.,

PDF

___

Best, J. W. (1970). Research in education. (2nd ed.) New Jersey: Prentice-Hall. (1st ed. 1959).
Bhattacherjee, A. (2012). Social Science Research: Principles, Methods, and Practices (2nd Edition). USF Tampa Library Open Access Collections Textbooks Collections Book 3. University of South Florida.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cinoğlu, M. (2009). Eğitimin Bilimsel Temelleri. Çiçek Sağlam, A. (Ed.), Eğitim Bilimine Giriş (s. 183-200), (2. baskı). Ankara: Maya Akademi.
Çetin, R. B., Konan, N. (2020). Farklı Ülkelerin Eğitim Denetimi Sistemlerine İlişkin Bir İnceleme. Scientific Educational Studies , 4(1) 45-77.
Dal, S., Tekin, Y., Kıral, B. (2019). Türkiye ile Endonezya, Estonya, Yeni Zelanda ve Yunanistan Öğretmen Yetiştirme, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Sistemlerinin Karşılaştırılması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 7, Sayı: 94, Temmuz 2019, s. 540-556 ISSN: 2148-2489 http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.15102
Demirkasımoğlu, N. (2011). Türk eğitim sisteminde bir alt sistem olan denetim sisteminin seçilmiş bazı ülkelerin denetim sistemleri ile karşılaştırılması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 23-48.
Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L., ve Allen, S. D. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. Sage Publications, Inc.
Eurydice, (2015). Eğitimde Kalite Güvencesi: Avrupa'da Okul Değerlendirmesine İlişkin Politikalar ve Yaklaşımlar. Eurydice Raporu. Lüksemburg: Avrupa Birliği'nin Yayınlar Bürosu, http://dx.doi.org/10.2797/392074.
Gardner, J.E. (1980). Training the new supervisors. New York.
Gündüz, Y. ve Balyer, A., (2012). Türkiye’de ve Bazı Avrupa Ülkelerinde Müfettişlerin Yetiştirilme Süreci ve Karşılaşılan Sorunlar, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, Nisan 2012, ss.84-95.
İleri, T., Ahısha, R. ve Karamustafaoğlu, O. (2017). PISA başarısı nelere bağlı? Estonya örneği. Jret, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Journal of Research in Education and Teaching, Şubat 2017 Cilt: 6 Sayı: 1 Makale No: 01 ISSN: 2146-9199
Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara Nobel Yayınevi.
May, T. (2010). Social research issues, methods and process. (3rd ed.). New York: Mc Graw Hill. (1st ed. 1993).
MEB (2022) MEB'den Eğitimde Kalite için Dev Adım: Eğitimde Kalite Güvence Sistemi Kuruldu, Millî Eğitim Bakanlığı, Haberler, 2022. 20 Mart 2022 tarihinde https://tkb.meb.gov.tr/www/mebden-egitimde-kalite-icin-dev-adim-egitimde-kalite-guvence-sistemi-kuruldu/icerik/178 adresinden erişildi.
MOER, (2021). Juhendmaterjal järelevalve teostamiseks (Denetim için Kılavuz Materyal), Ministry of Education and Research, Estonia. 21 Ocak 2022 tarihinde https://www.hm.ee/sites/default/files/juhendmaterjal_2021_veebi.pdf adresinden erişildi.
NCEE. (2020). Brıef on Hıgh-Performıng Systems: Estonia, Legislative International Education Study Group, National Center on Education and the Economy. 2 Şubat 2022 tarihinde https://www.ncsl.org/Portals/1/Documents/educ/International_Ed_Study_Group _2020/Estonia/1.EstoniaProfileNCEE.pdf adresinden erişildi.
OECD, (2016). Reviews of School Resources: Estonia 2016. 24 Ocak 2022 tarihinde https://www.oecd-ilibrary.org/education/oecd-reviews-of-school-resources-estonia-2016_9789264251731-en adresinden erişildi.
OECD, (2019). PISA 2018 results: What students know and can do (Vol. 1). Paris: OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/5f07c754-en.
Santiago, P. (2016). The teaching workforce in Estonia, in OECD Reviews of School Resources: Estonia 2016, OECD Publishing, Paris. s.30 DOI: https://doi.org/10.1787/9789264251731-9-en
Scott, J. (1990). A matter of record documentary sources in social research. Cambridge: Polity Press.
SICI (2016) The Inspectorate of Education of Estonia, Tartu, 2016. 21 Ocak 2022 tarihinde https://www.sici-inspectorates.eu/getattachment/21147d5b-bc8d-49c8-8fc0-864d2d31cc01/The-Inspectorate-of-Education-2016-Estonia.pdf;.jpg;.aspx adresinden erişildi.
SICI (2018) Country Profile ESTONIA, 2018. 20 Ocak 2022 tarihinde https://www.sici-inspectorates.eu/getattachment/6ec120e7-ea20-442c-9e6b-06025da12e58/Country-Profile-Estonia_2018.pdf;.jpg;.aspx adresinden erişildi.
SICI. (2019). Cooperation between Estonia and the Netherlands, SICI Newsletter, September, 2019.
SICI, (2022). Who we are and what we do. The Standing International Conference of Inspectorates, 20 Mart 2022 tarihinde https://www.sici-inspectorates.eu/About-us/Who-we-are-and-what-we-do adresinden erişildi.
Tire, G. (2021). Estonia: A Positive PISA Experience In: Crato, N. (ed.) Improving a Country’s Education: PISA 2018 Results in 10 Countries. pp. 101–120. Springer (2020). https://doi.org/10.1007/978-3-030-59031-4_5.
Van Bruggen, J. (2010) The role of school inspection in ensuring quality in education: past, present and future. In: Stoney S (eds), Slough: National Foundation for Educational Research, pp.119-137. 3 Şubat 2022 tarihinde http://www.cidree.org/fileadmin/ files/pdf/publications/YB_10__Beyond_Lisbon_2010.pdf adresinden erişildi.
Van Dalen, D. B. (1966). Understanding educational research (2nd ed.). New York: McGraw-Hill. (1st ed. 1962).
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. (İlk baskı. 1999).