Bir Arada Yaşama Bağlamında Hz. Ömer Döneminde Kudüs

Kudüs, Müslümanlar yanında Yahudi ve Hıristiyanlar tarafından da kutsal kabul edilmektedir. Ayrıca şehrin kutsallığına inanan kimseler orada yaşamaya önem vermektedir. Böylece Kudüs konusunda en fazla tartışmalı alanı farklı dinlerin mensuplarının bir arada yaşaması oluşturmaktadır. Bu makalede Hz. Ömer dönemi Kudüs’ü, Yahudi ve Hıristiyanlarla bir arada yaşama konusundaki uygulamalar bağlamında değerlendirilmiştir. Müslümanların İslam’ın ilk dönemlerinden itibaren bir arada yaşamaya dayalı bir toplum inşa ettikleri kabul edilmektedir. Halife Ömer döneminde birtakım siyasi kararlar alınmakla birlikte bu anlayışa uygun hareket edildiği ve daha sonraki dönemler için de örneklik teşkil ettiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Kudüs, bir arada yaşama, eman, zimmi

Jerusalem in the Omar Period in the Context of Coexistence

Jerusalem is considered sacred by Jews and Christians as well as Muslims. In addition, people who believe in the sanctity of the city give importance to living there. Thus, the most controversial area on Jerusalem is the coexistence of members of different religions. In this article, the Omar period was evaluated in the context of the practices of living together with Jews and Christians. It is accepted that Muslims have built a society based on coexistence since the early days of Islam. Although some political decisions have been taken during the caliph Omar period, it can be said that this approach has been followed in accordance with this understanding and it is an example for later periods.

Keywords:

Jerusalem, Coexistence, the aman, dhimmi,

PDF

___

Belâzurî; Fütûhu’l-Büldân, Mustafa Fayda (çev.), Ankara: Kültür ve Tu-rizm Bakanlığı Yayınları, 1987. Buhl, F.; “Kudüs”, İA, 13 Cilt, İstanbul: MEB, 1986. Chronique de Michel le Syrien, J.B. Chabot (trans.), Paris: Ernest Leroux, 1901. Ebû Dâvûd, Süleyman bin el-Eş’as bin İshâk es-Sicistânî, es-Sünen, Bey-rut: Al-Resalah Al-A’lamiah, 2012. Ebû Yûsuf, Kitabu’l-Haraç, Ali Özek ( çev.), İstanbul: Hisar Yayınevi, 1973. el-Fârûkî, İsmâil Râci ve el-Fârûkî, Luis Lâmia; İslâm Kültür Atlası, Musta-fa Okan Kibaroğlu ve Zerrin Kibaroğlu (çev.), İstanbul: İnkılâp Yayınları, 1999. Fayda, Mustafa; Hz. Ömer Zamanında Gayr-ı Müslimler, İstanbul: Marmara İlahiyat Fakültesi Yayınları, 1989. Gil, Moshe; A History of Palestine 634-1099, Cambridge: Cambridge Uni-versity Press, 1992. Goeje, M. J. de; Memoire sur la Conquete de la Syrie, Leiden: Brill, 1900. Hamidullah, Muhammed; İslâm Peygamberi, Mehmet Yazgan (çev.), İstan-bul: Beyan Yayınları, 2004. Hayland, Robert G.; Seeing Islam as Other Saw it, Princeton: The Darwin Press, 1997. Hitti, Philip Khuri; Siyasal ve Kültürel İslam Tarihi, Salih Tuğ (çev.), İstan-bul: İFAV, 2011. İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İmâdüddin İsmâil b. Şihâbiddîn Ömer; el-Bidaye ve’n-Nihaye, Amman: Beytü’l Efkarü’l Devliyye, 2004. _____; Hadislerle Kur’an-ı Kerim Tefsiri, Bekir Karlığa ve Bedreddin Çetiner (çev.), 16 Cilt, İstanbul: Çağrı Yayınları, 2005. İbnü’l Esîr; el-Kamil Fi’t Tarih Tercümesi İslâm Tarihi, M. Beşir Eryarsoy (çev.), İstanbul: Bahar Yayınları, 1985. Köse, Saffet; “Hz. Ömer’in Bazı Uygulamaları Bağlamında Ahkâmın Değişmesi Tartışmalarına Bir Bakış”, İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, Sayı 7, Nisan 2006, ss. 13-50. Köylü, Mustafa; “Dinsel Dışlayıcılık”, İslam ve Öteki, Cafer Sadık Yaran (editör), İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2001. La Chronique de Jean, H. Zotenberg (trans.), Paris: İmprimerie Nationale, 1883. Moudjir ed-Dyn, Histoire De Jerusalem Et D’Hebron Depuis Abraham Jusqu’a A La Fin Du XV Siecle De J.C, Henri Sauvaire (trans.), Paris: Librai-re De La Societe Asiatique, 1876. Strange, Guy Le; Palestine Under the Moslems, y.y., University of Toronto Press, 1890. Şiblî Numanî, Bütün Yönleriyle Hz. Ömer ve Devlet İdaresi, Talip Yaşar Alp (çev.), İstanbul: Çağ Yayınları, 1980. Taberî, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, Zâkir Kadirî Ugan ve Ahmet Temir (çev.), İstanbul: MEB Yayınları, 1992. The Chronicle of Theophanes; Harry Turtledove (trans.), Philadelphia: Uni-versity of Pennsylvania Press, 1982. Yakubi; Tarihu’l-Yakubi, Beyrut: Daru’l Kütübü’l İlmiyye, 2002. Yaran, Cafer Sadık; “Dinsel Kapsayıcılık”, İslam ve Öteki, Cafer Sadık Yaran (editör), İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2001. Zeydan, Corci; İslam Uygarlıkları Tarihi, Necdet Gök (çev.), İstanbul: İleti-şim Yayınları, 2012.