41948

Bizans İmparatoru II. Nikephoros Phokas ve Doğu Seferleri (Kilikya, Antakya, Halep)

Bizans İmparatorluğu için Doğu’da hâkimiyet sağlamak her zaman önemli oldu. Bizans imparatorları Kilikya, Antakya ve Suriye bölgelerinin Bizans hâkimiyetinde olmasını, bölge kontrolü açısından zaruri gördüler ve doğu politikalarını bu çerçevede planladılar. Bizans, yaşadığı coğrafya bakı-mından Hıristiyan ve Müslüman dünyasında önemli bir yer teşkil etti. Bizans İmparatorluğu kuruluşundan itibaren Anadolu’da hâkimiyet sağlamak için mücadelelerde bulundu. II. Nikephoros Phokas da bu amaç ile mücadelelerine devam etti. Soylu bir aileye mensup, başarılı bir asker olan II. Nikephoros Phokas, faaliyetleri ile Bizans’ı daha güçlü hale getirmek istedi. Bölge tarihi bakımından önemli bir yer tutan Bizans’ın, II. Nikephoros Phokas devri, araştırmamızın konusunu oluşturmaktadır. II. Nikephoros Phokas’ın imparatorluğu dönemi doğuda sınır güvenliğini sağlama amacı ile yaptığı mücadeleleri detayları ile aktarmak, yorumlamak ve bölge tarihine ışık tutmak amaçlanmıştır. Çalışmada ana kaynaklar ve araştırma eserlerden istifade edilmiştir. II. Nikephoros Phokas’ın tahta çıkışı, Kilikya bölgesinde hâkimiyet sağlaması, Antakya’nın ele geçirilişi ve son olarak Halep’in vassallık haline getirilişi işlenmiştir. II. Nikephoros Phokas’ın ölümü ile araştırma sonlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

II. Nikephoros Phokas, Bizans İmparatorluğu, Hamdânîler, Kilikya, Antakya, Halep

Byzantine Emperor Nikephoros II Phokas and his Eastern Campaings (Cilicia, Antioch, Aleppo)

It was always important for the Byzantine Empire to dominate the East. Byzantine emperors considered the Byzantine domination of Cilicia, Antakya and Syria regions essential in terms of regional control and planned their eastern policies within this framework. Byzantium had an important place in the Christian and Muslim worlds in terms of the geography it lived in. Since the establishment, the Byzantine Empire has struggled to achieve dominance in Anatolia. Nikephoros II Phokas continued his struggles for this purpose. A successful soldier from a noble family, Nikephoros II Phokas wanted to make Byzantium stronger with his activities. Nikephoros II Phokas era of Byzantium, which has an important place in the history of the region, is the subject of our research. It is aimed to mention the struggles of Nikephoros II Phokas which had been done to ensure aim the security of the eastern border during his empire, It is aimed to study, interpret and shed light on the struggles of history of the region. In the research, the main sources and research works were used. The enthronement of Nikephoros II Phokas, his dominance in the Cilicia region, the capture of Antioch and finally the vassalage of Aleppo covered. The research ended with the death of Nikephoros II Phokas.

Keywords:

Nikephoros II Phokas, Byzantine Empire, Hamdanids, Cilicia, Antioch, Aleppo,

PDF

___

Brockelmann, Carl. İslam Ulusları ve Devletleri Tarihi. çev. Neşet Çağatay. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2002.
El-Cheikh, Nadia Maria. Müslümanların Gözüyle Bizans. çev. Mehmet Moralı. İstanbul: Alfa Yayınları, 2012.
Garland, Lynda. Byzantine Empresses: Women and Power in Byzantium AD. 527-1204. New York: Routledge London and Newyork, 1999.
Garrood, William. “The Byzantine Conquest of Cilicia and the Hamdanids of Aleppo, 959-956”. Anatolian Studies. 58 (Aralık 2008), 127-140.
Genç, Özlem-Korunur, Harun. “Antakya’nın Haçlılar Tarafından Ele Geçirilişi”. Studies of the Ottoman Domain 6/10 (Şubat 2016), 60-83.
Greogry, Timothy E. A History of Byzantium. UK: Blackwell Publishing, 2005.
Güneş, Cüneyt. Bizans Anadolusu’nda Askeri ve İdari Bir Sistem Thema Sistemi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2021.
Gürses, Canberk. Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nda Makedonya Hanedanı Dönemi (867-1056). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
Harris, Jonatham. The Lost World of Byzantium. Yale University Press, 2015.
Honigmann, Ernst. Bizans Devleti’nin Doğu Sınırı. çev. Fikret Işıltan. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 1970.
Kaldellis, Anthony. Streams of Gold, Rivers of Blood: The Rise and Fall of Byzantium, 955 AD. to the First Crusade. Oxford University Press, 2017.
Khazdan, Alexander P., Cutler, Anthony. The Oxford Dictionary of Byzantium. Vol II Oxford: Oxford University Press, 1991.
Khazdan, Alexander P. The Oxford Dictionary of Byzantium. Vol III Oxford: Oxford University Press, 1991.
Korunur, Harun. “Çemişgezekli Bizans İmparatoru Ioannes Çimiskes’in Siyasi Faliyetleri (969- 976)”. Tunceli Dersim Tarihinden Kesitler. Edt. Şahin Yedek. İstanbul: Hiperyayın, 2019.
Leo the Deacon. The History of Leo the Deacon: Byzantine Military Expansion in the Tenth Century. trans. and edt. Alice Mary Talbot. Dumbarton Oaks Studies, 2015.
Liuprant of Cremona. The Complete Works of Luitprant Of Cremona. trans. and edt. Paolo Squatriti. The Catholic University of America Press, 2007.
Norwich, John Julius. Bizans II: Yükseliş Dönemi (MS 803-1081), çev. Selen Hırçın Riegel. Kabalcı Yayınları, 2013.
Ostrogorsky, Georg. Bizans Devleti Tarihi. çev. Fikret Işıltan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2015.
Pryor, John H. & Jeffreys, Elizabeth M. The Age of the Dromon: The Byzantine Navy ca 500-1204. Leiden: Brill, 2006.
Sahillioğlu, Halil. “Antakya”. DİA C. 3, 228-232.
Skylitzes, John. A Synopsis of Byzantine History 811-1057. tran. John Wortley. Chambridge: Chambridge University Press, 2010.
Treadgold, Warren. A History of the Byzantine State and Society. Standford University Press, 1997.
Theotokis, Georgios. Byzantine Military Tactics in Syria and Mesopotamia in the Tenth Century. Edunburg University, 2018.
Urfalı Mateos. Urfalı Mateos Vekayi-Nâmesi (952-1136) ve Papaz Gridor’un Zeyli (1136-1162). çev. Hrant D. Andreasyan. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayaınları, 2019.
Vasiliev, Alexander A. “The Struggle with the Saracens (867-1057)”. The Chambridge Medieval History, Vol IV: The Eastern Roman Empire (717-1453). Chambridge Press, 1970.