İnsan Sağlığında Fitoöstrojenlerin Önemi

Son yıllarda tedavide veya korunma amacıyla fitoöstrojenlerden sağlık alanında sıkça söz edildiği dikkati çekmektedir. Bu çalışmanın amacı yararlı olacağı düşünülerek kullanımı tavsiye edilen fitoöstrojenlerin insan sağlığı üzerinde etkileriyle ilgili literatür bilgisini paylaşmak ve farkındalığı arttırmaktır. Fitoösterojenler bitkisel kaynaklı olan polifenolik nonsteroidal bileşiklerdir. Ayrıca memelilerde yapısal veya fonksiyonel olarak bulanabilmekte ve östrojenler gibi davranabilmektedirler. Çalışmalar sonucunda 350 bitki türünde östrojenik aktivite olduğu ileri sürülmektedir. Fitoöstrojenin insan vücuduna alımı fitoöstrojen özelliğe sahip bitkinin ve/veya bu bitki ile beslenen hayvandan elde edilen ürünün tüketilmesiyle gerçekleşebilir. Menopoz, meme kanseri, kardiyovasküler hastalıklar, osteoporoz, obesite, diabet ve özellikle kadınları ilgilendiren birçok hastalıkta diyetlerle östrojen alınması tartışmalıdır. Literatürde hormona bağlı kanserlerin kontrol ve önlenmesinde fitoöstrojenlerin rol oynadığından söz edilmektedir. Ancak literatürdeki çalışmalara göre östrojen gibi hareket eden fitoöstrojenlerin, bireyin östrojen seviyesi düşük ise östrojenik, yüksek ise antiöstrojenik aktiviteye sahip olduğu saptanmıştır. Meme kanserine koruyucu olduğu ileri sürülen fitoöstrojenin menapoz sonrasında ise meme kanserini tetikleyen özelliği olduğu düşünülmektedir. Fitoöstrojenlerin birbirinden farklı olan bu özellikleri; neden sonuç ilişkisine odaklanmayan uygulayıcılar tarafından zarar verme potansiyeli taşımaktadır. Sonuç olarak kanser dahil bir çok hastalıkta koruma veya tedavi etme amacıyla direkt ya da indirekt yolla alınabilen fitoöstrojenlerin insan sağlığına zararlı etkilerinin olabileceği göz ardı edilmemelidir.

Anahtar Kelimeler:

Fitoöstrojen, menopoz, kanser, osteoporoz, bitkisel tedavi

The Importance of Phytostrogenes in Human Health

It is noteworthy that phytoestrogens have been mentioned frequently in the field of health in recent years for the purpose of treatment or protection. The aim of this study is to share knowledge and increase awareness of the literature on the effects of phytoestrogens on human health, which is recommended to be of use.Phytoosterogens are plant-derived polyphenolic nonsteroidal compounds. They can also be found structurally or functionally in mammals and behave like estrogens. It is suggested that estrogenic activity is present in 350 plant species as a result of the studies made. The intake of phytoestrogen into the human body can be accomplished by consuming the plant with the phytoestrogenic character or consuming the animal and / or animal product fed with this plant.Menopause, breast cancer, cardiovascular diseases, osteoporosis, obesity, diabetes, and estrogen intake in many diseases, especially those involving women, should be discussed. It is mentioned in the literature that phytoestrogens play a role in the control and prevention of hormone-dependent cancers. However, according to studies in the literature, phytoestrogens acting like estrogen suggests that estrogenic activity is exhibited when the estrogen level is low and antiestrogenic activity is high when the estrogen level is low. Phytoestrogen, which is claimed to be protective against breast cancer, is thought to be a trigger for breast cancer after menopause. These different properties of phytoestrogens; There is a potential for harm by practitioners who do not focus on the causal relationship. As a result, it should not be ruled out that phytoestrogens, which can be taken directly or indirectly for the purpose of protection or treatment in many diseases including cancer, may have harmful effects on human health.

Keywords:

Phytoestrogen, menopause, cancer, osteoporosis, cardiovascular system,

PDF

___

Referans1 Liu, Z. H.; Kanjo, Y.; Mizutani, S. A review of phytoestrogens: their occurrence and fate in the environment. Water Res 2010, 44, 567-577.
Referans2 Konar, N. Farklı Hidroliz Yöntemleriyle Bazı Sebzelerden Elde Edilen Fitoöstrojenlerin Hplc Ve Gc-Ms Ile Belirlenmesi Ankara Üniversitesifen Bilimleri Enstitüsü, 2011.
Referans3 Baran S.M, K. N. Yemlerdeki Östrojenik Etkili Maddler ve Etkileri. İstanbul Üniversitesi Veterinerlik Dergisi 2000, 26, 141-148.
Referans4 Özer Ö, K. B. Phytoestrogens and Their Effects On Menopause. Ankara Ecz. Fak. Derg 2007, 36, 199-222.
Referans5 GÜRDÖL, F.: Tıbbi Biyokimya; 1 ed.; Nobel Tıp Kitabevleri, 2015. pp. 33-39
Referans6 Ososki, A. L.; Kennelly, E. J. Phytoestrogens: a review of the present state of research. Phytotherapy Research 2003, 17, 845-869
Referans7 Wang, C.-C.; Prasain, J. K.; Barnes, S. Review of the methods used in the determination of phytoestrogens. Journal of Chromatography B 2002, 777, 3-28.
Referans8 Bakker, M. I. Dietary intake of phytoestrogens, RIVM report 320103002/2004.
Referans9 Nilüfer, D.; Boyacıoğlu, D. Soya Ve Soya Ürünlerinin Fonksiyonel Gıda Bileşenleri. Gida/The Journal Of Food 2008, 33.
Referans10 Gün, Ç.; Demirci, N. Menopozda Bitkisel Tedavi Kullanımı. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 2015, 24, 520-530
Referans11 Koçan D.: Daidzein, Genistein ve Equol'un nsan Sağlığı Üzerine Etkileri. In Türkiye 9. Gıda Kongresi: Bolu, 2006; pp 999-1002
Referans12 Jonathan, P. E. Humulus Lupulus. Alternative Medicine Review 2003, 8, 190-192.
Referans13 Küçükhüseyin E.B. Domates, biber ve havuçta meyvelerin fitoöstrojen içeriklerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2012.
Referans14 İnanç, N.; Tuna, Ş. Fitoöstrojenler Ve Sağlıktaki Etkileri. Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2005, 2(2).
Referans15 Cassidy, A.; Hanley, B.; Lamuela‐Raventos, R. M. Isoflavones, lignans and stilbenes–origins, metabolism and potential importance to human health. Journal of the Science of Food and Agriculture 2000, 80, 1044-1062
Referans16 Umland, E. M.; Cauffield, J. S.; Kirk, J. K.; Thomason, T. E. Phytoestrogens as therapeutic alternatives to traditional hormone replacement in postmenopausal women. Pharmacotherapy: The Journal of Human Pharmacology and Drug Therapy 2000, 20, 981-990
Referans17 Ososki, A. L.; Kennelly, E. J. Phytoestrogens: a review of the present state of research. Phytother Res 2003, 17, 845-869.
Referans18 Yılmaz, M. S.; Atak, N. Meme kanseri riskinin beslenme ile ilişkili faktörler açısından değerlendirilmesi. Turk J Public Health 2014, 12(1), 51-60.
Referans19 Cornwell, T.; Cohick, W.; Raskin, I. Dietary phytoestrogens and health. Phytochemistry 2004, 65, 995-1016
Referans20 Büyüktuncer Z., B. A. Fitoöstrojenler ve Sağlıklı Yaşamdaki Önemleri. Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi Dergisi 2005, 25, 79-94.
Referans21 Morelli, V.; Naquin, C. Alternative therapies for traditional disease states: menopause. American family physician 2002, 66, 129-134
Referans22 Yildirir, U. D. A.; Tokgözoglu, L. Fitoöstrojenler Ve Kardiyovasküler Sistem. Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi 2001, 29, 233-237
Referans23 Anderson J. W. , Johnstone B.M. , Cook -Newell M.E. Meta-Analysis Of The Effects Of Soy Protein Intake On Serum Lipids. The New England Journal Of Medicine 1995, 333, 276-282.