İbn-i Sina’nın Egzersize Bakışı: El- Kânûn Fi’t-Tıbb Eserinin İçerik Analizi

Amaç: Bu araştırmanın amacı, El-Kânûn Fi’t-Tıbb adlı eserinde yazdığı bilgiler ışığında İbn-i Sina’nın egzersize bakışını incelemek, ‘egzersiz’ konusundaki yaklaşımlarını günümüz literatürü ile tartışmaktır.Yöntem: Çalışma, nitel bir araştırmadır. Türkçe çevirisini Prof. Dr. Esin Kâhya’nın yaptığı toplam 6 kitaptan oluşan 5 ciltlik El-Kânûn Fi’t-Tıbb adlı eserden içerik analizi için yararlanılmıştır. Eserin Türkçe tercümesinde ‘egzersiz’ konusunu içeren bölümler içerik analizine tabi tutulmuştur. İbn-i Sina’nın ilgili bölümlerdeki yorumları derinlemesine analiz edilerek yorumlanmıştır.Bulgular: Beş ciltlik eserin 1. ve 4. kitaplarında ‘egzersiz’ temalarının işlendiği görülmüştür. İbn-i Sina’nın El-Kânûn Fi’t-Tıbb adlı eserinde ‘egzersiz’ temasına göre; ‘sağlığın korunması ve egzersiz, egzersizin nabız üzerine fizyolojik etkileri, egzersiz zamanlaması ile ilişkili faktörler, egzersiz ile ilişkili sorunlar, hastalık etiyolojisinde egzersiz fazlalığı/azlığı ve tedavide egzersiz’ ana başlıkları altında kategorize edilebilecek altı ana başlık belirlenmiştir.Sonuç: El-Kânûn Fi’t-Tıbb adlı eserde ‘egzersiz’ konusunda yapılan yorumların ve önerilerin birçoğunun modern teknolojik imkanlardan yoksun olarak yapılmış olmasına rağmen kanıta dayalı çağdaş tıp verilerini içeren güncel literatürde karşılıklarının bulunması İbn-i Sina’nın çağları aşan bir hekim olduğunun kanıtı olarak değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler:

İbn-i Sina, egzersiz, nitel araştırma

Avicenna's Perspective of Exercise: Content Analysis of the “Canon of Medicine”

Objective: This study aims to examine Avicenna's view of exercise in light of the information in his book Canon of Medicine and discuss his approaches to 'exercise' with today's literature.Methods: The study is qualitative. Five volumes work consisting of 6 books in total called El-Kânûn Fit-Tıbb (The Canon of Medicine) which are Turkish translation by Professor Esin Kâhya, were used for content analysis. In the Turkish translation of the book, the sections containing the subject of 'exercise' were sent to content analysis. Avicenna's comments in the relevant sections were analyzed and interpreted in-depth.Results: It was observed that the themes of 'exercise' were handled in the first and fourth books of the five-volume book. According to the theme of 'exercise' in Avicenna's book called Canon of Medicine; six main topics that can be categorized under the main headings of 'prevention of health and exercise, physiological effects of exercise on heart rate, factors related to exercise timing, exercise-related problems, excess/insufficiency of exercise in the etiology of the disease, and exercise in the treatment' have been determined.Conclusion: Although many of the comments and suggestions on 'exercise' in the Canon of Medicine book were made without modern technological opportunities, their equivalents in the current literature containing evidence-based contemporary medical data can be considered as proof that Avicenna was a physician who transcended the ages.

Keywords:

Avicenna, exercise, qualitative study,

PDF

___

1. Bull FC, et al. World Health Organization 2020 guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Br J Sports Med 2020;54(24):1451-62.
2. Ercan S, İnce F. Arşiv belgeleri işığında Türkiye’de spor hekimliği tarihine bakış. Üniversite Araştırmaları Derg 2022;5(1):46-53.
3. Ergen E. Roots of sports medicine. Arch Med Deporte 2014;31(4):263-7.
4. Çetkin M. Evaluation of exercise in Canon of Medicine. Arch Iran Med 2016;19(10):743-6.
5. Keser M. Almanya’da İbn-i Sînâ etkisine bir bakış. İn: Türk Tarihine Dair Yazılar III-Prof. Dr. Feda Şamil Arık’a Armağan. Ankara: Gece Akademi; 2018. pp: 695-704.
6. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 1.Kitap. Vol 1. 7th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
7. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 2.Kitap. Vol 2. 7th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
8. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 3-1.Kitap. Vol 3-1. 5th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
9. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 3-2.Kitap. Vol 3-2. 4th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
10. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 4.Kitap. Vol 4. 4th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
11. Kâhya E. El-Kânûn Fi’t-Tıbb/ İbn-i Sina 5.Kitap. Vol 5. 6th ed. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi; 2020.
12. Karakaya E. el-KĀNÛN fi’t-TIB. In: TDV İslâm Ansiklopedisi. Vol 24. Ankara: TDV; 2001. pp: 331-2.
13. Creswell J. Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. 3rd ed. Bütün M, Demir SB, editors. Ankara: Siyasal Kitabevi; 2013.
14. Kiziltoprak S. Fatigue and recovery in football. Turk J Sports Med 2020;55(2):172-85.
15. Peng Y, et al. Integrated cooling (i-Cool) textile of heat conduction and sweat transportation for personal perspiration management. Nat Commun 2021;12(1):6122.
16. Liguori G. ACSM’s Guidelines for Exercise Testing and Prescription. 11th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2021.
17. Ercan S. Gebelikte ve gebelik sonrası dönemde egzersiz önerileri. 1th ed. Ankara: Derman Tıbbi Yayıncılık; 2018.
18. Celik T. Time to remember Avicenna for his contribution to pulsology. Int J Cardiol 2010;144(3):446.
19. Naseri M, et al. Bloating: Avicenna’s perspective and modern medicine. J Evid-Based Complement Altern Med 2016;21(2):154-9.
20. Zouhal H, et al. Exercise Training and fasting: Current insights. Open Access J Sports Med 2020;11:1-28.
21. Çetkin M, Bahşi İ, Orhan M. The massage approach of Avicenna in the Canon of Medicine. Acta Medico-Hist Adriat 2019;17(1):103-14.
22. Pournot H, et al. Time-course of changes in inflammatory response after whole-body cryotherapy multi exposures following severe exercise. PLoS ONE 2011;6(7):e22748.
23. Naaz F. Contributions of Avicenna to sports medicine. J Int Soc Hist Islam Med JISHIM 2019;31-36:106-10.
24. Ercan S, et al. Effects of isokinetic calf muscle exercise program on muscle strength and venous function in patients with chronic venous insufficiency. Phlebology 2018;33(4):261-6.
25. Kutuphane.akmb.gov.tr [Internet]. İbni Sina Kongresi Tebliğleri, 14 Mart 1984 Kayseri / Yayın Komisyonu: Ahmet Hulusi Köker, Cihat Tunç. Erciyes Üniversitesi; 1984. Available from: http://kutuphane.akmb.gov.tr/opac/details?id=23134