Eski Ön Asya Tıbbında Bal

Amaç: Bal, eskiçağlardan günümüze kadar kullanılan organik bir besindir. Balın besin olarak tüketilmesinin yanı sıra hastalıkları iyileştirici özelliği de bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarından günümüze kadar ulaşan tıp metinlerinde balın hem tek başına hem de karışımlarda yer aldığı reçetelerin araştırılması ve genel olarak hangi hastalıklarda kullanıldığının ortaya konulmasıdır.Yöntem: Mezopotamya çivi yazılı belgeleri ve Mısır papirüs transkripsiyonlarından faydalanılarak, bal kullanılan reçeteler ve balın hekimler ya da şifacılar tarafından hangi hastalıklarda kullandıkları tespit edilmiştir. Aynı zamanda Eski Çağ’da ve günümüzde bal ve sağlık içerikli çalışmalar incelenmiştir.Bulgular: Yapılan bu araştırmada balın Mezopotamya ve Mısır’da besin olarak kullanımının yanı sıra hem fiziksel hem de ruhsal hastalıkların iyileştirilmesinde, bazen tek başına bazen çeşitli maddelerle karıştırılarak oluşturulan reçetelerde yer aldığı tespit edilmiştir.Sonuç: Bal besin değeri yüksek organik bir gıda maddesidir. Günümüz teknolojisi kullanılarak besin değerleri ayrıntılı olarak tespit edilebilmektedir. Eskiçağlarda analizi yapılamasa da hastalıkları iyileştirici özelliği bilinen bal, çeşitli maddelerle karıştırılarak hastalıkların tedavisinde kullanılmıştır. Bal Eski Çağ’dan günümüze kadar geleneksel ve modern tıp ve eczacılıkta kullanılmaktadır. Mezopotamya ve Mısır gibi uygarlıkların tıbbi metinleri, bu uygarlıklardan tıbbi uygulamalara yönelik çok şey öğrenmek için önemli bilgiler içermektedir.
Anahtar Kelimeler:

Bal, Tıp, Mezopotamya, Mısır

Honey in Ancient Near East Medicine

Objective: Honey is organic food that has been used since ancient times. In addition to consuming honey as a food, it is also known for its healing properties. This study aims to investigate the prescriptions containing honey both alone and in mixtures the medical texts that have survived from the Mesopotamian and Egyptian civilizations and to reveal in which diseases it is used in general.Methots: By using Mesopotamian cuneiform documents and transcriptions of Egyptian papyrus, the prescriptions using honey and the diseases used by physicians or healers were determined. At the same time, studies on honey and health have been examined in the Ancient Age and today.Results: In this research, it has been determined that honey is used as a food in Mesopotamia and Egypt, as well as in the healing of both physical and mental diseases, sometimes alone and sometimes mixed with various substances.Conclusion: Honey is an organic food with high nutritional value. Nutritional values are determined in detail using today’s technology. Although it could not be analyzed in ancient times, honey, known for its healing properties, was mixed with various substances and used the treatment of diseases. Honey has been used in traditional and modern medicine and pharmacy since ancient times. The medical texts of civilizations such as Mesopotamia and Egypt contain valuable information to learn a lot about the medical practices of these civilizations.

___

  • 1. TSE standardı Bal [İnternet]. [Erişim 20 Haziran 2022]. Available from: http://www.bal-mer.com/Files/files/dokumanlar/tse-standardi---tse-3036-bal/TSE%20%20Standard%C4%B1%20-%20Bal.pdf
  • 2. Eteraf-Oskouei T, Najafi M. Traditional and Modern Uses of Natural Honey in Human Diseases: A Review. Iran J Basic Med Sci 2013; 16:731-42.
  • 3. Acar HV. Orta Asya Türklerinde Bal ve Balın Tıbbi Amaçlı Kullanımı (Apiterapi). Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi 2021;11(3):612-24.
  • 4. The Pennsylvania Sumerian Dictionary [Internet]. [updated 2006 June 06; cited 2022 june 02]. Available from: http://psd.museum.upenn.edu/nepsd-frame.html
  • 5. Oppenheim AL. et al. The Assyrian Dictionary, D. Chicago: The Oriental Institute; 1959.
  • 6. Carpenter S, et al. The Ebers Papyrus. New York: Bard College Annandale-on-Hudson; 2006.
  • 7. Thompson RC. Assyrian Medical Texts from the Originals in the British Museum. London: Milford; 1923.
  • 8. Kocher F. Die Babylonishch-Assyrische Medizin. Berlin: Walter de Gruyter; 1980.
  • 9. Scurlock JA, Burton RA. Diagnoses in Assyrian and Babylonian Medicine: Ancient Sources, Translations, and Modern Medical Analyses. Urbana: University of Illinois Press; 2005.
  • 10. Geller M. Ancient Baylonian Medicine. UK: Wiley-Blackwell; 2010.
  • 11. Molan P.C. Honey as a Topical Antibacterial Agent for Treatment of İnfected Wounds [Internet] 2001; December [cited 2022 June 22]. Available from: http://www.worldwidewounds.com/2001/november/Molan/honey-as-topical-agent.
  • 12. Fincke JC. Cuneiform Tablets on Eye Diseases: Babylonian Sources in Relation to the Series DIŠ NA IGI- ŠU GIG. In Advances in Mesopotamian Medicine from Hammurabi to Hippocrates: Proceedings of the International Conference “Oeil Malade et Mauvais Oeil”, Collège de France. Leiden: Brill; 2009. pp: 79-105.
  • 13. Geller M, Panayotov SV. Mesopotamian Eye Disease Texts. Boston: De Gruyter; 2020.
  • 14. Herodotos. Herodot Tarihi. (Çev. Azra Erhat). 2. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi; 1983.
  • 15. Bryan CP. The Papyrus Ebers. London: The Garden City Press; 1930.
  • 16. Forshaw RJ. The Practice Of Dentistry in Ancient Egypt. British Dental Journal, 2009; 206: 481.
  • 17. Breasted JH. Edwin Smith Surgical Papyrus. Chicago: University of Chicago Press; 1930.
  • 18. Leake CD. The old Egyptian Medical Papyri. Kansas: University of Kansas Press; 1952.
  • 19. Reeves C. Egyptian Medicine. Great Britain: Shire Publication; 2001.
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi-Cover
  • ISSN: 1309-761X
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: OYA ÖGENLER