Eczacılık Fakültesi Öğrencilerinin Obeziteye Yönelik Farkındalıkları

Amaç: Bu çalışmanın temel amacı eczacılık fakültesi öğrencilerinin obeziteye yönelik farkındalıklarının belirlenmesidir. Yöntem: Bu çalışma kapsamında Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi 1. ve 4. Sınıfında okumakta olan öğrencilere bir anket uygulaması yapılmıştır. Uygulanan anket, Allen (2011) tarafından geliştirilmiş ve Kafkas ve Özen (2014) tarafından Türkçe geçerlilik ve güvenilirliği yapılmış olan “Obezite Farkındalık Ölçeği”ni içermektedir. Ölçekte yer alan ifadeler (1) Kesinlikle katılmıyorum - (4) Kesinlikle katılıyorum olacak şekilde 4’lü Likert tipi derecelendirilmeyle puanlanmıştır. Anket formundan elde edilen veriler IBM SPSS 22.0 paket programının yardımıyla öncelikle betimleyici istatistiksel analizlere tabi tutulmuş, ardından LISREL 8.80 programı aracılığı ile doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmaya 203 öğrenci katılım sağlamıştır. Doğrulayıcı faktör analizi sonucuna fiziksel aktivite, beslenme ve obezite farkındalık faktörlerinden oluşan üç faktörlü yapı doğrulanmış olup, ölçeğe ait uyum indekslerinin değerlendirilmesiyle bu ölçeğin eczacılık fakültesi öğrencileri için de geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Çalışmada elde edilen bulgular, geleceğin eczacısı olan eczacılık fakültesi öğrencilerinin obeziteye yönelik farkındalık düzeylerinin arttırılmasında eğitimin etkili olduğu ortaya koymuştur. Bu bağlamda eczacılık fakültelerinde sağlıklı yaşam, obezite ve kilo yönetimi gibi konulara daha çok yer verilmesinin öğrencilerin gelecekti uygulamalarına ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Doğrulayıcı faktör analizi, Eczacılık, obezite

Awareness of Pharmacy Faculty Students Towards Obesity

Objective: The primary purpose of this study is to determine the awareness of the students of pharmacy faculty towards obesity. Method: Within the scope of this study, a questionnaire was applied to students studying at Ankara University Faculty of Pharmacy 1st and 4th grade. The applied questionnaire includes the "Obesity Awareness Scale" developed by Allen (2011), also validity and reliability in Turkish were made by Kafkas and Özen (2014). Statements in the scale are rated as (1) Strongly disagree - (4) Strongly agree with 4-points Likert type rating. The data obtained from the questionnaire was firstly subjected to descriptive statistical analysis with the help of the IBM SPSS 22.0 package program, and then confirmatory factor analysis was applied via the LISREL 8.80 program. Results: 203 students participated in the study. As a result of the confirmatory factor analysis, the three-factor structure consisting of physical activity, nutrition, and obesity awareness factors were verified, and it was determined that this scale was a valid and reliable scale for the students of pharmacy faculty by evaluating the scale's fit indexes. Conclusion: The findings obtained in the study revealed that education is effective in increasing the awareness level of obesity for the students of the pharmacy faculty who are the future pharmacists. In this context, it is thought that giving more places for topics such as healthy life, obesity, and weight management in pharmacy faculties will shed light on students' future practices.

Keywords:

Confirmatory factor analysis, obesity, pharmacy,

PDF

___

1. Altunkaynak B, Özbek E. Obezite: Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri. Van Tıp Dergisi 2006;13(4):138-142.
2. Tam A, Çakır B. Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Ankara Medical Journal 2012;12(1): 37-41.
3. Evren B. Obezite. İçinde: Aktay G, Yakıncı E. Editors. Eczacının Başucu Rehberi, TEB Eczacılık Akademisi Yayını, Ankara, 2. Baskı, 2012; s:245-252.
4. WHO. Obesity and Overweight [Fact Sheet; updated February 2018] http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight. 2017. (Erişim:25.03.2018)
5. Satman İ. Türkiye'de obezite sorunu. Turkiye Klinikleri Gastroenterohepatology-Special Topics 2016;9(2):1-11.
6. Kalan I, Yeşil Y. Obezite ile İlişkili Kronik Hastalıklar, MİSED 2010;23-24:79.
7. Bayraktar A. Obezite Tedavisinde Eczacının Rolü ve Katkısı, MİSED 2010;23-24:106.
8. Hankey CR, et al. Eating habits, beliefs, attitudes and knowledge among health professional regarding the links between obesity, nutrition and health. Public Health Nutrition 2014;7(2):337-343.
9. Budd GM, et al. Health care professionals' attitudes about obesity: an integrative review. Applied Nursing Research 2011;24(3):127-137.
10. Kahraman, G, Baş T, Akbolat M. Obeziteye yönelik tutum ve inançların geliştirilmesinde sağlık programlarının etkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2015;6(2):89-98.
11. Usta E, Acar K, Aygin D. Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Obeziteye İlişkin Tutumları. Electronic Journal of Vocational Colleges 2015;46-53.
12. Dastani HB, Brown CM, O'Donnell DC. Combating the obesity epidemic: community pharmacists counseling on obesity management. Annals of Pharmacotherapy 2004;38(11): 1800-1804.
13. Um ISI, et al. Managing obesity in pharmacy: the Australian experience. Pharm World Sci 2010;32:(711–720). https://doi.org/10.1007/s11096-010-9426-5
14. George K, et al. Community pharmacy contribution to weight management: identifying opportunities. International journal of pharmacy practice 2010;18(1):7-12.
15. Ajzen I. From intentions to actions: A theory of planned behavior. In Kuhl J. And Beckman J. editors. Action control: From cognition to behavior. Springer, Heidelberg. 1985; pp.11-39.
16. Tarhan N, Arslan M, Şar S. A structural equation model for pharmacy students' acquiring knowledge-based behavior towards complementary and alternative medicine. EUJIM 2017;( 16):54–60. https://doi.org/10.1016/j.eujim.2017.10.007.
17. Arslan M, Tarhan N, Şar S. Examination of the community pharmacists' intention to pharmacist partnership using the Theory of Planned Behavior: a structural equation model. IJPER 2017;(51):216–225. https://doi.org/10.5530/ijper.51.2.27
18. Allen A. Effects of educationalıntervention on children's knowledge of obesity risk factors. Ph.D. Thesis, Carroll College, 2011.
19. Kafkas M, Gökmen ÖZN. Obezite Farkındalık Ölçeği’nin (OfÖ) Türkçeye Uyarlanması: Bir Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2014;1(2):1-15.
20. Raykov T, Marcoulides GA. On multilevel model reliability estimation from the perspective of structural equation modeling. Structural Equation Modeling 2006;13(1):130-141.
21. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü. "Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010: Beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu." Sağlık Bakanlığı Yayın 931 (2014).
22. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Ulusal Hanehalkı Sağlık Harcamaları Araştırması 2002-2003. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları, 2006.
23. Sözen H, Bebek G. Üniversite Öğrencilerinin Obezite Farkındalığımım Belirlenmesi, ICPESS 2018;4.
24. Feigenbaum A, et al. Influence of intense multidisciplinary follow-up and orlistat on weight reduction in a primary care setting. BMC Fam Pract 2005; 6(Article number 5).