MikroRNA\'ların Terapötik Kullanımı
Türkçe Özet: MikroRNA\'lar son dönemlerde keşfedilen evrimsel süreçte korunmuş, endojen, kodlanmayan ve yaklaşık 22 nükleotid uzunluğunda kısa RNA molekülüdürler. MikroRNA\'lar farklılaşma, neoplastik transformasyon, hücre replikasyonu ve rejenerasyonu gibi birçok hücresel süreçte düzenleyici olarak görev alırlar. Bu düzenleyici görevlerinden dolayı birçok hastalıkta anormal mikroRNA ekspresyon düzeylerinin saptanması şaşırtıcı olmamıştır. Yapılan son çalışmalarda dolaşımdaki mikroRNA\'ların klinik biyobelirteç olarak kullanılabileceği rapor edilmiştir. Tümör baskılayıcı ve onkogenik özellik gösteren mikroRNA\'lar hedeflenmiş kanser tedavi stratejilerine mükemmel bir olanak sağlamıştır. Onkogenik özellik gösteren mikroRNA\'lar anti-miRNA oligonükleotid\'ler, mikroRNA süngerleri ve mikroRNA maskeleri gibi birçok RNA interferans-tip stratejiler ile deaktive edilirler veya susturulurlar. Benign hastalık durumlarında ekspresyonu azalan tümör baskılayıcı mikroRNA\'ların işlevleri ise mikroRNA mimikleri veya viral vektör kodlanmış mikroRNA replasman tedavisi ile sağlanır. Bu nedenle bu derlemede mikroRNA tabanlı tedavi stratejilerinin avantajlarının vurgulanması amaçlandı.
Anahtar Kelimeler:
miRNA terapötikleri; anti-miRNA oligonükleotid; miRNA mimik; miRNA süngeri
MikroRNA\'ların Terapötik Kullanımı
Abstract Therapeutic Usage of MicroRNAs MicroRNAs are recently discovered family of endogenous, noncoding and evolutionarily conserved RNA molecules with approximately 22 nucleotide in length. MicroRNAs play important regulatory roles in many cellular processes, including differentiation, neoplastic transformation, cell replication and regeneration. Because of these regulatory roles, it has not been surprising that aberrant microRNA expression has been implicated in several diseases. Recent studies have reported that circulating microRNAs could serve as useful clinical biomarkers. MicroRNAs putative role as oncogenes or tumour suppressor genes presents a great opportunity to provide targeted cancer treatment strategies. MicroRNAs with oncogenic capacity can be deactivated or silenced by several RNA interference-type strategies by anti-miRNA oligonucleotides, microRNA sponges and microRNA masking. In case of benign disease state, the functions of the tumor supressing microRNAs with declining expression can be achieved through microRNA mimicry or viral vector encoded microRNA replacement therapy. Thus, in this review, it was aimed to emphasize the advantages of microRNA based therapeutic strategies.
___
Saydam F, Değirmenci l, Güneş H V. MikroRNA’lar ve kanser. Dicle. Tip Dergisi 201 l:38(1}:l13—20.Lee RC. Feinbaum RL, Aınbros V. The C. elegans heterochronic gene lin-4 encodes small RNAs with antisense complementarity to lin-14. Cell l993;75(5):843— 54.
Lee RC, Ambros V. Aıı extensive class of small RNAs in Caenorhabditis elegans. Science 2001 ',294(5543):862-4.
Reinhart BJ . Slack FJ , Basson M, Pasquinelli AE, Bettinger JC, Rougvie AE, Horvitz HR. Rtıvkun G. The 21- nucleotide let-7' RNA regulates developmental timing in Caenorhabditis elegans. Nature 2000;403(6772):901—6.
Bartel DP. MicroRNAs: genomics, hiogenesis, mechanism, and function. Cell 2004;l 16(2):281-97.
Fire A, Xu S, Montgomery MK. Kostas SA, Driver SE, Mello CC. Potent and specific genetic interference by double—strandcd RNA in Caenorhabditis elegans. Nature. 1998;391(6669):806-1.
McDermott AM, Heneghan HM, Miller N, Kerin MJ. The therapeutic potential of microRNAs: disease modulators and drug targets. Pltcrrm Res 201 l ;28(12):3016-29.
Konaç E, Önen Hİ. Sözen S___Üroonkolojide MikroRNA (miRNA)’ların yeri ve önemi. Uronkoloji Bülteni 2010;13- l3.
Paranjape T. Slack FJ, Weidhaas JB. MicroRNAs: tools for cancer diagnostics. Gui 2009:58(l 11:1546— 54.
Ttınalı NE, Tiryakioğlu NO. Kanserde MikroRNA’ların Rolü. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2010;30(5): 1690-7100.
ll. Shomron N. Levy C. MicroRNA—biogenesis and Prey mRNA splicing crosstalk. J Biomed Biotechnol 2009;2009:Artic1e 10594678. doi: 10.1 155/2009/594678.
Budhu A, Ji J. Wang XW. The clinical potential of nıicroRNAs. J Hatıram-1 Oııml 2010;3 37.
Erson AE, Petty EM. MicroRNAs in development and disease. Clin Genel“ 2008;74(4):296—306.
Rupaimoole R, Han HD. Lopez-Berestein G. Sood AK.
Kota J. Cltivukula RR, O'Donnell K.A, Wentzel EA,
Zhang B, Pan X. Cobb GP. Anderson TA. microRNAs as
Love TM, Moffett HF. Novina CD. Not miR—ly small
Elrnén J, Lindow M, Schütz S, Lawrence M, Petri A. Obad
Krützfeldt J. Rajewsky N. Braich R, Rajeev KG. Tuschl T.
Esau C, Davis S, Murray SF, Yu XX, Pandey SK, Pear M. 27. 28. Ebert MS, Sharp PA. MicroRNA sponges: progress and possibilities. RNA 2010;16(11):2043-50. MikaNA Kullanımı
Xiao J, Yang B, Lin H, Lu Y, Luo X. Wang Z. Novel
Bader AG. Lammers P. The therapeutic potential of
Liu C. Kclnar K, Liu B. Chen X. CalhounnDavis T. Li H.
Dimond PF. Chasing the Therapeutic Potential of miRNAs.
Lanford RE. Hildebrandt-Eriksen ES, Petri A. Persson R, Lindow M. Munk ME. Kauppinen S. 0mm H. Therapeutic silencing of microRNA-122 in primates with chronic hepatitis C virus infection. Science 2010;327(5962):198— 20.1.
Kota J, Chivukula RR. O'Donnell KA. Wentzei EA,
Elmén J, Lindow M, Schütz S, Lawrence M, Petri A, Obad
S. Lindholm M. Hedtjtirn M. Hansen HF. Berger U, Gullans S. Kearney P. Sarnow P. Straartıp EM. Kauppinen S. LNA—inediatcd microRNA silencing in non—human primates. Nature 2008:452t7189):896-9. Therapy Analysis-microRNA. Erişim: http://www.pharmaprojects.comftherapy_analysisl microR A-0808.html. Erişim tarihi: l 5.04.2012.
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 2008
- Yayıncı: Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
Sayıdaki Diğer Makaleler
Palyatif Radyoterapi Tedavisi Yapılan HIV Negatif Klasik Kaposi Sarkomu Olgusu
Özlem YETMEN, Bekir Hakan BAKKAL, Nuriye ÖZER, Rafet KOCA
Mehtap PEKTAŞ, Akif Hakan KURT, Rukiye Nalan TİFTİK, İsmail ÜN, Kansu BÜYÜKAFŞAR
Gül BAYRAM, Nuran DELİALİOĞLU, Gürol EMEKDAŞ
Gözde TÜRKÖZ, İbrahim Ömer BARLAS, Selma ÜNAL, Ali Bülent ANTMEN, Seval KUL
MikroRNA\'ların Terapötik Kullanımı
Akif Hakan KURT, Rukiye Nalan TİFTİK, İsmail ÜN, Kansu BÜYÜKAFŞAR