Lösemi hastası çocuk ebeveynlerinin çocuğun bakımına ilişkin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi ve karşılanması

Amaç: Lösemi hastası çocuk ebeveynlerinin çocuğun bakımına ilişkin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi ve ebeveynlere verilen eğitimin etkililiğinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Araştırmanın evrenini, Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Çocuk Onkoloji-Hematoloji polikliniğinde 01 Eylül 2010–01 Mart 2011 tarihleri arasında lösemi tanısıyla izlenen 0–18 yaş arası 105 çocuk ebeveynleri oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise lösemi tanısını en fazla iki ay önce almış olan 0–18 yaş arası 45 çocuğun anne ya da babaları oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından literatüre dayanarak hazırlanan aile ve çocuğun tanıtıcı özellikleri formu, ebeveynlerin çocuğun bakımına ilişkin eğitim gereksinmeleri anket formu ve ebeveynlerin çocuğun bakımına ilişkin verilmesi planlanan eğitime yönelik görüşlerini belirleme formu kullanılarak toplanmıştır. Anket formu uygulandıktan üç hafta sonra ebeveynlere lösemi ile ilgili eğitim verilmiş ve araştırmacıların hazırladığı lösemi ilgili bilgilendirme kitapçığı dağıtılmıştır. Eğitim kitapçığının içeriğinde; lösemi hastalığı, tedavisi, tedavinin yan etkileri ve yan etkilerin önlenmesi ile ilgili konular yer almaktadır. Eğitimden üç hafta sonra aynı anket formu son test olarak yeniden uygulanmış, ön test ve son test sonrasında ebeveynlere verilen eğitimin etkililiği SPSS 11.5 ve MedCalc®v11.0.1 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılan ebeveynlerin %71.1’ini anneler oluşturmuştur. Annelerin %43.9’u, babaların %56.8’i ilköğretim mezunudur. Araştırmamızda ebeveynlerin lösemi ile ilgili ön testten aldıkları ortalama toplam puan 58.44 iken eğitimden sonra aldıkları toplam puan ortalaması 136.76’ya yükselmiştir. Ebeveynlerin ön test ve son testten aldıkları toplam puanlar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p < 0.001). Sonuç: Çalışmanın sonucunda ebeveynlerin eğitim öncesi ve eğitim sonrasında aldıkları puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p=0.001). Lösemi hastası çocuğu olan ebeveynlere verilen eğitim oldukça etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Lösemi, çocukluk, ebeveynler, hemşirelik bakımı, eğitim

-

Aim: This study aims to identify the educational needs for child care of the parents of the children with leukemia and to evaluate the effectiveness of this training program. Method: Target population was 105 parents of the children with leukemia consulting to Çukurova University Pediatric Hematology and Oncology Policlinic between September 1st, 2010 and March 1st, 2011. The participants were 45 mothers or fathers of children who were diagnosed with leukemia within two months at most. The data were collected through the questionnaires prepared by the researchers based on the the relavent literature: Descriptive Features of Parent and Children Questionnaire, Educational Needs Of The Parents For Child Care Questionnaire, and the Questionnaire aiming to identify the parents’ views regarding the training planned to be given. Three weeks after the application of the survey, the parents were trained about leukemia and the training booklets were given. The training booklet included information on such topics as leukemia disease, its treatment, side effects of the treatment, and the ways of preventing the side effects. The same questionnaire was administered as post-test three weeks after the training. The effectiveness of the training was evaluated using SPSS 11.5 and MedCalc®v11.0.1 package programming. Results: Among all the parents participated into this study, 71.1% were mothers. 56.8% fathers and 43.9% of the mothers were primary school graduates. In this study, mean cumulative grade of the parents for leukemia knowledge evaluation with pre-training test was found to be 58.4 whereas the mean grade increased to 136.76 with the post-training test. The difference between the mean grades of the parents given pre- and post-training tests were found to be statistically significant (p

Keywords:

Leukemia; childhood; parents; nursing care; education,

PDF

___

Aslan Ö, Vural H, Kömürcü Ş, Özet A. Kemoterapi alan kanser hastalarına verilen eğitimin kimyasal tedavi semptomlarına etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 10(1):15-28.
Yeşilbakan UÖ, Akyol AD, Çetinkaya Y. Kemoterapi
tedaviye bağlı yaşadıkları semptomlar ve yaşam kalitesine olan etkisinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2005;21(1):13-31. alan
hastaların 3. Akdemir N, Birol L. Kanser ve hemşirelik bakımı İç hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı. Vehbi Koç Vakfı SANERC Yayın No:2 1. Baskı. İstanbul, 2003,245-304.
Pınar R. Assesment of quality of life in Turkish patients with cancer. TJC 2003; 33(2):96-101.
Dünya kanser raporu 2012. Erişim: http//www.kanser.gov.tr ( Erişim Tarihi: 05.02.2015)
Dünya ve Türkiye’de kanser. Erişim: http// www.saglik.gov.tr Erişim Tarihi: (20.10.2012).
Kutluk T. Çocukluk çağı kanserlerinin epidemiyolojisi.
Kanserlerinde Tanı Sempozyum Dizisi 2006; 49:11-5. İçin
Çocuk 8. Apak H. Çocukluk çağı lösemileri. Türk Pediatri Arşivi 2006; 41(4):189-96.
Kutluk T. Çocukluk çağı kanserlerinin epidemiyolojisi. 20(2):5-12. Gelişim
2007; 10. Soyuer F, Sitti S. Kanserli çocuklar ve fiziksel aktivite. Dicle Tıp Dergisi 2011; 38(4):526-29.
Miller DR. Hematologic malignancies: leukemia and lymphoma. Blood Diseases of Infancy and Childhood, Xth. Ed. Mosby, 2005; 660-768.
Çavuşoğlu H. Onkolojik sorunu olan çocuk ve hemşirelik bakımı. Çocuk Sağlığı ve Hastalıklar Hemşireliği Kitabı. Genişletilmiş 11. Baskı Cilt 1, Ankara: Sistem Ofset, 2013. 13.
uygulamaları, hasta ve ailesinin eğitimi. Erişim: www.tpog.org.tr/pdf/hem
Erişim Tarihi: 20/10/2012.
Gönderen HS, Kapucu S. Nötropenik hastada
kriterleri ve hemşirelik bakımı. Hacettepe Üniversitesi
Hemşirelik Dergisi 2009; 16(1):69-75. Bilimleri
Fakültesi 15. Hintistan S, Çilingir D, Nural N,Gürsoy AA. kemoterapiye semptomlara
Gümüşhane Ünivrsitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2012;1(3):153-64.
hastaların yaşadıkları bağlı
uygulamaları. 16. Ünsar S, Fındık ÜY, Kurt S, Özcan H. Kanserli hastalarda evde bakım ve semptom kontrolü. FSHD 2007; 2(5):90-106.
Delbar C, Benor D. Impact of nursing intervention on cancer patients’ ability to cope. Cancer Nurs 2001; 77(19):57-75.
Burnet K, Robinson L. Psychosocial impact 2000;4(1):29-31. cancer.
EJON Kurt AŞ, Çetinkaya Ş. Lösemili çocuklarda yaşam kalitesi ve hemşirelik bakımı. FSHD 2008;3(8):35-56.
Benor DE. Measuring impact of nursing ıntervention on cancer patients’s ability to control 1998;21(5):320-34. Cancer
Nursing 21. Karazeybek EA, Özbayır T. Histerektomi ameliyatı olan hastalara verilen eğitimin etkinliğinin saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik 2005;21(2):1-11. Okulu
Dergisi 22. Sharma RA, Symonds RP, O’Byrne KJ, Cheater F, Abrams KR, Sreward WP. Involving patients in treatment decisions: can we learn from clinical trials. Clinical Oncology 2001;13(5):328-32.
Cimete G. Çocuk ünitesindeki refakatçi annelerin duyguları, deneyimleri ve kalitatif bir
çalışma. 24.Çoban G, Kaşıkçı M. Hastaların hemşirelik bakımını algılayışları. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008;16(63):165-71.
Nurit P, Bella B, Gila E, Revital Z. Evaluation of a nursing intervention project to promote patient medication education. Journal 2009;18(17):2530-6 . Clinical
Nursing 26. Görgen Ö, Doğan S. Cumhuriyet üniversitesi sağlık hizmetleri araştırma ve uygulama hastanesi çocuk servislerinde yatan yönelik
değerlendirilmesi. HEMAR-G 2002;4(2):49- 59. hemşirelik
bakımına memnuniyet
durumlarının 27. Avşar G, Kaşıkcı M. Ülkemizde hasta eğitiminin durumu. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik 2009;12(3):67-73.
Dergisi 28. Coşkun H, Akbayrak N. Hastaların kliniklere
hemşirelik yaklaşımlarının belirlenmesi. Cumhuriyet
Yüksekokulu Dergisi 2001;5(1):63-8.
Hemşirelik 29. Yetkin A. Hemşirelerin hasta ve ailesinin eğitimi ile ilgili görüş ve uygulamaları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002;5(1):53-9.
Koç Z, Sağlam Z. Kadınların Meme Kanseri, Koruyucu Önlemler ve Kendi Kendine Meme Muayenesi İle İlgili Bilgi ve Uygulamalarının Belirlenmesi ve Eğitimin Etkinliği. 2009;5(1):25-33. Sağlığı Dergisi

Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi-Cover

Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2008
Yayıncı: Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü

Arşiv