Diyabetik maküler ödemde görüntüleme

Diyabetik maküler ödem (DMÖ), diyabetik retinopatinin görme kaybı ile sonuçlanan en önemli komplikasyonlarından biridir. Dünya genelinde, yılda 100.000’den fazla olguda yasal körlüğe neden olduğu bilinmektedir. Bu bakımdan ele alındığında hastalık ciddi bir halk sağlığı sorunudur. DMÖ tanısında standardizasyonun sağlanması, doğru olgularda tedavi kararı verilmesi hasta kayıtlarında ortak bir dil kullanılması açısından gereklidir. Early Treatment Diabetic Retinopathy Study (ETDRS) Grubu’nun önerdiği tanı kriterleri, gelişen görüntüleme yöntemlerinin katkısı ve hastalık hakkındaki bilgilerimizin daha ilerilere taşınması nedeniyle, bugün için önemini büyük ölçüde yitirmiştir. Oftalmolojideki teknik gelişmelere paralel, DMÖ tanı ve takibinde kullanılan yöntemlerdeki gelişim süreklilik arz etmektedir. Fundus biyomikroskopisi, renkli fundus fotoğraflaması, fundus floresein anjiografi ve optik koherans tomografi (OKT) klinik pratiğimizde en sık kullandığımız ve gelenekselleşmiş yöntemlerdir. Fundus otofloresans, mikroperimetri, tarayıcı laser oftalmoskopi ve OKT ile ölçülen retinal kalınlık haritalamaları yeni yöntemler olmamalarına rağmen, ilave özelliklerle DMÖ tanı ve takibinde kendilerine kullanım alanı bulan geleneksel yöntemlerin yeniden yorumlanmış halleri sayılabilir. Yeni yazılım ve donanım eklentileri ile zenginleştirilen polarizasyon duyarlı OKT, en face OKT, OKT anjiografi ve adaptif optik görüntüleme ise muhtemelen DMÖ tanı ve takibinde gelecekte daha çok kullanılacak olan yeni görüntüleme yöntemleridir. Gerek mevcut az kullanılan yöntemlerin DMÖ’deki kullanım alanının genişlemesi gerek tanımlanmış yeni yöntemler, DMÖ ile ilgili bilgilerimizi artırmamız ve daha etkin tedavi sağlamamıza katkıda bulunacaktır. Bu çalışmada amacımız, DMÖ tanı ve takibinde kullanılan geleneksel yöntemler, ilave modifikasyonlarla kullanılmaya başlanmış yöntemler ve yeni görüntüleme yöntemleri hakkında bilgi vermektir.

Anahtar Kelimeler:

Diyabetik maküler ödem, fundus floresein anjiografi, optik koherans tomografi, fundus otofloresans, mikroperimetri, tarayıcı laser oftalmoskopi

PDF

___

Klein R, Knudtson MD, Lee KE, Gangnon R, Klein B. The Wisconsin Epidemiologic Study of Diabetic Retinopathy: XXII the twenty-five-year progression of retinopathy in persons with type 1 diabetes. Ophthalmology. 2008;115(11):1859-1868.
Paulus YM, Gariano RF. Diabetic retinopathy: a growing concern in an aging population. Geriatrics. 2009;64(2):16-20.
White NH, Sun W, Cleary PA, Tamborlane WV, Danis RP, Hainsworth DP, et al. Effect of prior intensive therapy in type 1 diabetes on 10-year progression of retinopathy in the DCCT/EDIC: comparison of adults and adolescents. Diabetes. 2010;59(5):1244-1253.
Bhagat N, Grigorian RA, Tutela A, Zarbin MA. Diabetic macular edema: pathogenesis and treatment. Surv Ophthalmol. 2009;54(1):1-32.
Zhang X, Bao S, Lai D, Rapkins RW, Gillies MC. Intravitreal triamcinolone acetonide inhibits breakdown of the blood-retinal barrier through differential regulation of VEGF-A and its receptors in early diabetic rat retinas. Diabetes. 2008;57(4):1026-1033.
Leal EC, Manivannan A, Hosoya K, Terasaki T, Cunha-Vaz J, Ambrosio AF, et al. Inducible nitric oxide synthase isoform is a key mediator of leukostasis and blood-retinal barrier breakdown in diabetic retinopathy. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2007;48(11):5257-1565.
Zhang X, Zeng H, Bao S, Wang N, Gillies MC. Diabetic macular edema: new concepts in patho-physiology and treatment. Cell Biosci. 2014 May 14;4:27.
Park HY, Kim JH, Park CK. Neuronal cell death in the inner retina and the influence of vascular endothelial growth factor inhibition in a diabetic rat model. Am J Pathol. 2014;184(6):1752-1762.
Omri S, Omri B, Savoldelli M, Jonet L, Thillaye-Goldenberg B, Thuret G, et al. The outer limiting membrane (OLM) revisited: clinical implications. Clin Ophthalmol. 2010 Apr 26;4:183-195.
Mackenzie S, Schmermer C, Charnley A, Sim D, Vikas Tah, Dumskiyj M, et al. SDOCT imaging to identify macular pathology in patients diagnosed with diabetic maculopathy by a digital photographic retinal screening programme. PLoS One. 2011;6(5):e14811.
Early Treatment Diabetic Retinopathy Study Research Group. Grading diabetic retinopathy from stereoscopic color fundus photographs--an extension of the modified Airlie House classification. ETDRS report number 10. Ophthalmology. 1991;98(5 Suppl):786-806.
Danis RP, Hubbard LD. Imaging of diabetic retinopathy and diabetic macular edema. Curr Diab Rep. 2011;11(4):236-243.
Çıtırık M, İlhan Ç, Teke MY. Optik Koherans Tomography. Güncel Retina. 2017;1(1):58-68.
Sikorski BL, Malukiewicz G, Stafiej J, Lesiewska-Junk H, Raczynska D. The diagnostic function of OCT in diabetic maculopathy. Mediators Inflamm. 2013;2013:434560.
Yoshitake S, Murakami T, Uji A, Unoki N, Dodo Y, Horli T, et al. Clinical relevance of quantified fundus autofluorescence in diabetic macular oedema. Eye (Lond). 2015;29(5):662-669.
Shen Y, Xu X, Liu K. Fundus autofluorescence characteristics in patients with diabetic macular edema. Chin Med J (Engl). 2014;127(8):1423-1428.
Midena E, Bini S. Multimodal retinal imaging of diabetic macular edema: toward new paradigms of pathophysiology. Graefes Arch Clin Exp Ophthalmol. 2016;254(9):1661-1668.
Midena E, Vujosevic S. Microperimetry in diabetic retinopathy. Saudi J Ophthalmol. 2011;25(2):131–135.
Vujosevic S, Trento B, Bottega E, Urban F, Pilotto E, Midena E. Scanning laser ophthalmoscopy in the retromode in diabetic macular oedema. Acta Ophthalmol. 2012;90(5):374-380.
Lammer J, Bolz M, Baumann B, Pircher M, Gerendas B, Schlanitz F, et al. Detection and analysis of hard exudates by polarization-sensitive optical coherence tomography in patients with diabetic maculopathy. Invest Ophthalmol Vis Sci. 2014;55(3):1564-1571.
Lee J, Rosen R. Optical Coherence Tomography Angiography in Diabetes. Curr Diab Rep. 2016;16(12):123.
Soliman MK, Sadiq MA, Agarwal A, Sarwar S, Hassan M, Hanout M, et al. High-Resolution Imaging of Parafoveal Cones in Different Stages of Diabetic Retinopathy Using Adaptive Optics Fundus Camera. PLoS One. 2016;11(4):e0152788.