Aslıhan KOCAMAN-KAROĞLU, Bilal ATASOY

Sosyal Medya Kullanımı ile Serbest Zaman Tatmini Arasındaki İlişki

Bu çalışmanın amacı öğrencilerin serbest zaman tatmin durumları ve sosyal medya kullanımları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Serbest zaman tatmini bireylerin yaşam kalitesini belirleyen önemli bir etmendir. Teknolojinin ucuzlaması ve yaygınlaşması ile gündelik yaşamın vazgeçilmez bir parçası olan sosyal medya ise toplumların yaşam biçimini değiştirmeye ve şekillendirmeye devam etmektedir. Bu nedenle serbest zaman tatminine sosyal medyanın etkilerinin incelenmesi önemlidir. Alanyazında bu iki kavramı birlikte inceleyen bir çalışmaya rastlanmamış olup, bu çalışmanın alandaki bu eksikliği gidereceği düşünülmektedir. Çalışmada nicel desenlerden nedensel karşılaştırmalı ve ilişkisel yöntemler kullanılmış, betimsel kestirimsel ve ilişkisel analizlerden faydalanılmıştır. Kolay ulaşılabilir örneklem grubu ile gerçekleştirilen çalışma Türkiye’de beş devlet üniversitesinin Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü’nde öğrenim gören 241 kişinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak betimsel verileri elde etmek için araştırmacıların oluşturdukları form ve serbest zaman tatmin seviyesini belirlemek için Beard ve Raghed (1980) tarafından geliştirilen ve Karlı ve diğerleri (2008) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Serbest Zaman Tatmin Ölçeği” kullanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin sosyal medya kullanım durumları ve serbest zaman tatmin durumlarına ilişkin betimsel veriler sunulmaktadır. Analiz sonuçları serbest zaman tatmin durumunun cinsiyete ve sınıf seviyesine göre farklılaşmadığını göstermektedir. Ayrıca, serbest zaman tatmin durumu ile aylık gelir arasında bir ilişki bulunmadığı ancak akademik başarı, sosyal medya kullanım süresi ve şekli ile serbest zaman tatmin durumu arasında ilişki olduğu araştırmanın bulguları arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler:

serbest zaman, serbest zaman tatmini, sosyal medya

PDF

___

Al-Rahmi, W., Othman, M. S., & Yusuf, L. M. (2015). The role of social media for collaborative learning to improve academic performance of students and researchers in Malaysian higher education. The International Review of Research in Open and Distributed Learning, 16(4), 177-204.
Ardahan, F., & Lapa, T. Y. (2010). Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmin düzeylerinin cinsiyete ve gelire göre incelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi, 21(4), 129-136.
Aslan, L. N. (1994). Üniversite öğrencilerinin boş zaman değerlendirme eğilimi: Öğretmen yetiştiren kurumlarda karşılaştırmalı bir araştırma. Doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Beard, JG. & Ragheb, MG. (1980). Measuring leisure satisfaction. Journal of Leisure Research, 12 (1), 20-33.
Blaschke, L. M. (2014). Using social media to engage and develop the online learner in self determined learning. Research in Learning Technology, 22(2014),1-23.
Çelik, G. (2011). Kamu kuruluşlarında çalışan engelli bireylerin serbest zaman engellerinin ve tatmin düzeylerinin incelenmesi (Antalya merkez örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Çemrek, F., Baykuş, H., & Özaydın, Ö. (2015). Sosyal medya kullanım ve davranışlarının kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı bağlamında incelenmesi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi örneği. Alphanumeric Journal, 2(2)., 61-75.
Dumazedier, J. (1977) Towards a Society of Leisure, New York: Free Press.
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2009). How to desing and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
Ghali, N., Panda, M., Hassanien, A. E., Abraham, A., & Snasel, V. (2012). Social networks analysis: Tools, measures and visualization. In A. Abraham (Ed.), Computational social networks (pp. 3–23). London, UK: Springer
Karaküçük, S. (1999). Rekreasyon, boş zamanları değerlendirme. Ankara, Bağırgan Yayınları.
Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., & Koçak, S. (2008). Serbest zaman tatmin ölçeğinin (SZTÖ-uzun versiyon) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 80-91.
Kaye, B. K., & Johnson, T. J. (2002). Online and in the know: uses and gratifications of the web for political information. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 46(1), 54-71.
Kemp, S. (2016). Digital in 2016 report: We are social’s. http://wearesocial. com/uk/special-reports/digital-in-2016 (15. 06. 2017).
Kır, İ. (2007). Yüksek öğretim gençliğinin boş zaman etkinlikleri: KSÜ örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 307-328.
Lewis, J.B., Barcelona, R.B., & Jones, T. (2001). Leisure satisfaction and quality of life: Issues for the justification of campus recreation. NIRSA Journal, 25(2), 57-63.
Lu, L., & Hu, CH. (2005). Personality, leisure experiences and happiness. Journal of Happiness Studies, 6, 325-342.
Ragheb, MG., & Tate, RL. (1993). A behavioral model of leisure participation based on leisure attitude, motivation and satisfaction. Leisure Studies, 12, 61-70.
Sabbağ, Ç. & Aksoy, E. (2001). Üniversite öğrencileri ve çalışanlarının boş zaman etkinlikleri: Adıyaman örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SBE Dergisi, 3(4), 10-23.
Sánchez, R. A., Cortijo, V., & Javed, U. (2014). Students' perceptions of Facebook for academic purposes. Computers & Education, 70, 138-149.
Sarı, İ., & Kaya, E. (2016). Serbest zaman tatmini okul başarısını arttırır mı? Üniversite öğrencilerinin serbest zaman tatmini ve genel not ortalaması arasındaki ilişkinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 11-17.
Spiers, A., & Walker, G. J. (2008). The effects of ethnicity and leisure satisfaction on happiness, peacefulness, and quality of life. Leisure Sciences,31(1), 84-99.
Süzer, M. (2000). Üniversite öğrencilerinin boş zamanlarini değerlendirme alişkanliklari. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 123-133.
Torkildsen, G. (2005). Leisure and recreation management. Psychology Press.
Vong Tze N. (2005). Leisure satisfaction and quality of life in Macao, China. Leisure Studies, 24 (2), 95-207.
Wang, J. L., Jackson, L. A., Gaskin, J., & Wang, H. Z. (2014). The effects of social networking site (SNS) use on college students’ friendship and well-being. Computers in Human Behavior, 37(2014), 229-236.