Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliği Davranışlarının Öğretmenlerin İş Doyumuna Etkisi

Araştırmada resmi ilkokullarda çalışan okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının öğretmenlerin iş doyumu üzerindeki etkisini belirlemek amaçlanmıştır. İstanbul ili Kâğıthane ilçesinde bulunan resmi ilkokullarda çalışan 552 öğretmene okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarını hangi düzeyde sergiledikleri sorulmuş ve bu davranışların ilkokul öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri üzerindeki etkisine bakılmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Öğretmenlere Öğretim Liderliği Anket Formu ve İş Doyumu Anketi uygulanmıştır. Verilerin analizi için t-testi, Tukey post-hoc ve regresyon kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, okul müdürleri öğretim liderliği davranışlarını çoğunlukla yerine getirmektedir ve öğretmenler işlerinden kısmen doyum elde etmektedir. Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının öğretmenlerin iş doyum düzeyleri üzerinde etkisi vardır. Amaçları açıklama, eğitim programlarını eşgüdümleme, varlığını hissettirme, öğretmenleri çalışmaya özendirme, öğretmenlerin mesleki gelişimini sağlama, akademik standartlar geliştirme davranışları iş doyum düzeylerini arttırırken, öğretimi denetleme ve değerlendirme, öğrenci başarısını izleme, öğretim zamanını koruma davranışları iş doyum düzeyini azaltmaktadır. Okulun amaçlarını geliştirme ve öğrencileri öğrenmeye özendirme davranışlarının ise öğretmenlerin iş doyumu üzerinde bir etkisi yoktur.

Anahtar Kelimeler:

Öğretim Liderliği, Öğretmenlerin İş Doyumu, Liderlik

PDF

___

Anderman, E. M., Sharolyn B., Julia S.( 1991). Teacher commitment and job satisfaction: the role of school culture and principal leadership. Meeting of the American Educational Research Association, Chicago, IL, April.Anderson, J. (2006). An analysis of the relationship of high school principals’ perceived ınstructional leadership management behaviors to school size and to student achievement. Doktora Tezi. Texas A&M University. Balcı, A. (1981). Lise yöneticisinin rolleri.Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 14, Sayı: 1.Bankston, J. R. (1993). Instructional leadership behaviors of a selected group of principals in northeast texas. Dissertation Abstracts International. V: 54, 2810.Blase, J., Blase, J. (1999). Principals’ ınstructional leadership and teacher development: teachers’ perspectives. Educational Administration Quarterly. Vol: 35, No: 3, 349-378Bursalıoğlu, Z. (1975). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri. Ankara Üniversitesi Yayınevi: Ankara.Çardak, M. (2002). İlköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin iş doyumu ile stresle başa çıkma yolları. Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Çetin, M., Özcan, K. (2004). Okul yöneticilerinin etik davranışlarının öğretmenlerin iş doyumuna etkisi.Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. Sayı: 20, 21-38Ekinci, Y. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin sosyal beceri düzeylerine göre öğretmenlerin iş doyumu ve iş stresinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.Erdoğan, İ. (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. Avcıoğlu Basım Yayım, İstanbul.Erkmen, T., Şencan, H. (1994). Örgüt kültürünün iş doyumu üzerindeki etkisinin otomotiv sanayide faaliyet gösteren farklı büyüklükteki iki işletmede araştırılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. Cilt: 23, Sayı: 2, 107-125.Gaither, J. (2008). Differences between principal’s leadership styles and teacher’s job satisfaction in middle schools. Doktora Tezi. Texas Southern University.Gümüşeli, A.İ. (1996). İstanbul ilindeki ilköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği davranışları. Doktora Tezi.Ankara Üniversitesi, Ankara.Gümüşeli, A.İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. Güz Yarıyılı. Sayı:28, 531-548.Gümüşeli, A.İ. (2014). Eğitim ve öğretim yönetimi. Pegem Akademi.Hallinger, P., Murpy, J. (1985). Assessing the instructional management behavior of principals.The Elementary School Journal. Vol.86(2), 217-247Hallinger, P., Ronald H. H. (1996). Reassessing the principal’s role in school effectiveness: A review of empiricalresearch, 1980-1995. Educational Administration Quarterly. Vol.32(1), 5-44.Kaykanacı, M. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin yönetim işlerine verdikleri önem ve harcadıkları zaman. Kastamonu Eğitim Dergisi. Cilt:11, No:1Littrell, P. C., Bonnie S. B., Lawrence, H. C. (1994). Commitment, health, and intent to stay in teaching the effects of principal support on special and general educators' stress, job satisfaction, school.Remedial and Special Education.15: 297Mota, R. (2010). A Descriptive analysis of the impact of leadership styles on teacher job satisfaction. Doktora Tezi. Capella University.Ngotngamwong, R. (2012). Effects of Participative Leadership on Teacher Job Satisfaction. Doktora Tezi. Nova Southeastern UniversityShead, L.M. (2010). An Investigation of the Relationship Between Teachers’ Ratings of Their Principals’ Leadership Style and Teachers’ Job Satisfaction in Public Education. Doktora Tezi. Lake University, San Antonio, TexasŞişman, M. (1997). Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışları. IV. Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulan Sözlü Bildiri. Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.Şişman, M.(2011).Öğretim Liderliği. Ankara:PegemTaş, A., Önder, E. (2010). Yöneticilerin liderlik davranışlarının personel iş doyumuna etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi.Cilt:.9, Sayı: 32.Tellioğlu, A. (2004). İstanbul ilibeyoğlu ilçesinde çalışan ilköğretim okulu öğretmenlerininiş doyum düzeyleri. Yüksek Lisans Tezi, YTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.Yelboğa, A.( 2009) .Validity and reliability of the Turkish version of the job satisfaction survey (JSS). World Applied Sciences Journal. 6(8), 1066-1072