TÜRKİYE’DE YÜZYILLIK GÜNDEM: FEDERALİZM

Bu incelemede, ondokuzuncu yüzyıldan yirmibirinci yüzyıla değin Türk siyasi-idari yapısına dair değişmeyen bir gündem maddesi irdelenmektedir. İmparatorluk döneminde emperyal-büyük güçlerin hizmetinde “adem-i merkeziyet” olarak literatüre giren kavramın, bugün emperyal-Avrupa Birliği/ABD hizmetinde “federalizm” olarak yeniden üretilip gündemin temel maddesi olmaya devam ettiği belirtilmektedir. İncelemede tarihle güncel arasında bağlantı kurarak bu durumun tasviri sunulmaktadır.

___

  • Ataay, Faruk, “Kalkınma Ajansları Kalkınmayı Sağlayabilir mi?”, Memleket-Mevzuat, Şubat 2006, c. VIII, s. 36-38.
  • Bayur, Yusuf Hikmet, Türk İnkılâbı Tarihi: Fikir Cereyanları, İnkılâp Hareketleri, İç Didişmeler, Birinci Genel Savaşın Patlaması, T.T.K., Ankara, 1991, c. II, k. IV.
  • Belger, Nihat Reşad, “İttihad Terakki’nin Muhalifl eri ile Temasları”, Cumhuriyet, 22 Kasım 1948,
  • Düstur, 1. Tertip, c. IV.
  • Engelhardt, Tanzimat ve Türkiye, (Çev. Ali Reşad), Kaknüs, İstanbul, 1999.
  • Gözübüyük, Şeref ve Kili, Suna, Türk Anayasa Metinleri (Sened-i İttifaktan Günümüze), Türkiye İş Bankası, Ankara, 2000.
  • Güler, Birgül Ayman, “Bölge Kalkınma Ajansları Nedir, Ne Değildir?”, Memleket-Mevzuat, Şubat 2006, c. VIII, s. 25-27.
  • Güler, Birgül Ayman, “Yerel Yönetimleri Güçlendirmek mi? Ademi Merkeziyetçilik mi?”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 9 (2) Nisan 2000, s. 14-29.
  • Hüseyin Cahid, “Adem-i Merkeziyet”, Tanin, 22 Ağustos, 1324.
  • Hüseyin Cahid, “İntihab Entrikaları”, Tanin, 26 Teşrin-i Sani, 1324.
  • Kuran, Ahmed Bedevi, İnkılâp Tarihimiz ve İttihat ve Terakki, Tan Matbaası, İstanbul, 1948.
  • Mahmud Celâleddin (Paşa), Mir’at-ı Hakikat, (Tarihi Hakikatlerin Aynası), (Haz., İsmet Miroğlu), Kuşak Ofset, İstanbul, 1983.
  • Reyhan, Cenk, Osmanlı’da İki Tarz-ı İdare: Merkeziyetçilik – Adem-i Merkeziyetçilik, İmge, Ankara, 2007 .
  • Reyhan, Cenk, Türkiye’de Liberalizmin Kökenleri: Prens Sabahaddin ve Eserleri, (Yayımlanmamış Kitap).
  • Reyhan, Hakan ve Şenalp, M. Gürsan, “Emperyalizmin Kurumsallaşma Süreci: Küresel Yönetişim, Yönetişimci Devlet ve STK’laştırılan Sendikal Hareket”, Siyaset ve Toplum, Yaz 2005, s. 126-152.
  • Turan, Menaf (Der.), Bölgesel Kalkınma Ajansları: Nedir Ne Değildir?, Paragraf, Ankara, 2005.