TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNÜN YENİDEN YAPILANDIRILMASI: BDDK VE YÖNETİŞİM

2000 ve 2001 yıllarında art arda yaşanan ekonomik krizler Türkiye’de devletin yönetişim etrafında yeniden yapılandırılması sürecini başlatmıştır. Bu sürecin en önemli ayaklarından biri olan bankacılık sektöründe, düzenleme (regulation) ve denetleme faaliyetlerini yürütmek üzere bağımsız bir üst kurul olan BDDK kurulmuştur. Bu çalışmada, BDDK’nın yönetişimin vaat ettiği doğrultularda, Türk bankacılık sektörünün denetimini iyileştirip iyileştirmediği sorunu ele alınacaktır. Ekonominin devlet/siyasetten özerkliğinin iktidar mücadelesi alanı olarak devletin doğasına aykırı olduğu önermesinden yola çıkılarak; yönetişimin küresel piyasa önceliklerine en uygun düşen iktidar biçimi olduğu ve iktidar mücadelesini emek/sermaye ekseninden yerli/yabancı sermaye eksenine taşıdığı tartışılacaktır. Bu tartışma, BDDK’nın batık banka operasyonlarında ortaya çıkan ihmal ve hatalarının, Kurumun Dünya Bankası ve IMF’yle yakın ilişkiler içinde olmasından kaynaklı olup olmadığı sorusu bağlamında yürütülecektir.

___

  • Akçakoca, Engin, “Soru-Cevap: ‘Bankacılık Sektörü’”, İktisat Dergisi, Sayı: 417, Eylül 2002, s. 22-25.
  • Akgüç, Öztin, “Yasal Değişiklikler: Finansal Pazarlara Olası Etkileri”, İktisat Dergisi, Sayı: 435, Mart 2003, s. 10-15.
  • Akgüç, Öztin ve Hayri Kozanoğlu, “Yuvarlak Masa: Türkiye’de Bankacılık Sektörü”, İktisat Dergisi, Sayı: 417, Eylül 2002, s. 3-12.
  • Bakan, Sumru, “Osmanlı’dan Günümüze Türk Bankacılık Kesimi”, İktisat Dergisi, Sayı: 417, Eylül 2002, s. 31-39.
  • Bayramoğlu, Sonay, Yönetişim Zihniyeti Türkiye’de Üst Kurullar ve Siyasal İktidarın Dönüşümü, İletişim, İstanbul, 2005.
  • Bilgin, Mehmet Hüseyin, “Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Tartışmaları”, Rekabet Kurumu Perşembe Konferansları, 12.06.2007, s. 29-52, http://www.rekabet.gov.tr.
  • BSB, 2007 İlkyazında Dünya ve Türkiye Ekonomisine Bakış, 14.06.2007, http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org.
  • -----Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı Üzerine Değerlendirmeler, 14.06.2007, http://www.bagimsizsosyalbilimciler.org.
  • ----- IMF Gözetiminde On Uzun Yıl, 1998-2008: Farklı Hükümetler Tek Siyaset, 10.06.2007,
  • http://www.bagimsizsosyalbilimciler.or.
  • Bulut, Yiğit, “Bu mesajları kim açıklayacak?”, Radikal, 25. 05. 2007.
  • Burnham, Peter, “Globalization, Depoliticization and ‘Modern’ Economic Management”, The Politics of Change: Globalization, Ideology and Critique (Ed. W. Bonefeld-K. Psychopedis, Palgrave), 2000, s. 9-30.
  • Camdessus, Michel, “Second Generation Reforms: Refl ections and New Challenges”, Opening Remarks to IMF Conference on Second Generation Reforms, http://www.imf.org/external/np/ speeches/1999/ 110899.htm, 12.11.2006.
  • Camdessus, Michel, “Towards a Second Generation Reform in Latin America”, 1997 National Banks Convention, http://www.imf.org/external/np/speeches/1997/ mds9706.htm, 12.11.2006.
  • DPT, 9. Kalkınma Planı 2007-2013. Finansal Hizmetler (Mali Piyasalar, Finans Kurumları, Bankacılık, Sigortacılık) Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Devlet Planlama Teşkilatı, Ankara, 2007.
  • Ercan, Fuat, “Neo-liberal Orman Yasalarından Kapitalizmin Küresel Kurumsallaşma Sürecine Geçiş: Yapısal Reformlar-I”, İktisat Dergisi, Sayı: 435, Mart 2003, s. 3-9.
  • Ergüneş, Nuray, Bankalar, Birikim, Yolsuzluk 1980 Sonrası Türkiye’de Bankacılık Sektörü, Marmara Üniversitesi SBE İktisat Anabilim Dalı Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2005.
  • Erol, Mesut, Doğal Tekellerin Düzenlenmesi ve Telekomünikasyon Sektöründe Düzenleyici Kurum,
  • DPT İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi, Ankara, 2003.
  • Güler, Birgül Ayman, “Yönetişim: Tüm İktidar Sermayeye”, Praksis, Sayı: 9, 2003, s. 93-116.
  • -----“Restructuring the State”, Turkish Public Administration Annual, Sayı: 24-26, 1998-2000, s.3-16.
  • Güneş, Hurşit, “Bankacılık nereye?” Milliyet, 4 Nisan 2002.
  • Güzelsarı, Selime, “Neo-liberal Politikalar ve Yönetişim Modeli”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt:36 Sayı:2, Haziran 2003, s. 17-34.
  • Jessop, Bob, “Recent Theories of Capitalist State”, Cambridge Journal of Economics, Sayı:1, s. 353-373.
  • ----- “Marx and Engels on the State”, Politics, Ideology and the State, (Ed. S. Hibbin), Lawrence & Wishaut, 1978, s. 40-68.
  • Kazgan, Gülten, Tanzimattan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İstanbul, 2002.
  • Leftwich, A, “Governance, Democracy and Development in the Third World”, Third World Quarterly, Sayı:14 (3), 1993, s. 605-624.
  • North, Douglass C., Institutions, Institutional Change and Economic Peformance, Cambridge University, Cambridge, 1990, s. 3-68.
  • Okur, Meliha, “Bu rapor nasıl gözden kaçtı?”, Milliyet, 30 Ağustos 2003.
  • Oyan, Oğuz, “Üst Kurullar Kimin İçin Önemli?”, İnadına, Sayı: 1, 2000.
  • Ozan, Ebru Deniz ve Gökten Doğangün, “Devlet-Sivil Toplum: ‘Düalist’ Yaklaşım versus Ekonomi-Politik Yaklaşım”, TSBD 10. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, Ankara, 2007.
  • Rekabet Kurumu, Bağımsız İdari Otoriteler, http://www.rekabet.gov.tr, 06. 06. 2007.
  • Sayer, Derek, “The Critique of Politics and Political Economy: Capitalism, Communism and The State in Marx’s Writings of the mid-1840s”, Sociological Review, Sayı:33(2), Mayıs 1985, s. 221-253.
  • Tamer, Meral, “Batan 19 bankadan 11’inin murakabesi neden Deloitte’e?” Milliyet, 27. 12. 2001.
  • Taşcıoğlu, Abdullah, Cumhuriyet Dönemi Bankalar Kanunları ve İlgili Yasal Düzenlemeler, Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul, 1998.
  • The World Bank, The State in a Changing World, The World Bank, Washington D.C., 1997.
  • ----- Governance: The World Bank’s Experience, The World Bank, Washington D.C., 1994.
  • ----- Governance and Development, The World Bank, Washington D.C., 1992.
  • ----- Sub-Saharan Africa: Crisis to Sustainable Development, The World Bank, Washington D.C., 1989.
  • Törüner, Yaman, “BDDK iyi ki var”, Milliyet, 17. 12. 2007.
  • ----- “Gizli mektuplar açıklanmalı”, Milliyet, 27. 05. 2005.
  • ----- “TMSF Protokolleri”, Milliyet, 29. 03. 2004.
  • ----- “BDDK nerelerde haksız?”, Milliyet, 24. 10. 2003.
  • TÜSİAD, Bağımsız Düzenleyici Kurumlar ve Türkiye Uygulaması, TÜSİAD, İstanbul, 2002.
  • Weiss, Thomas G., “Governance, Good Governance snd Global Governance: Conceptual and Actual Changes”, Third World Quarterly, Sayı:21 (5), 2000, s. 795-814.
  • Wood, Ellen M., “The Seperation of the ‘Economic’ and the ‘Political’ in Capitalism”, Democracy against Capitalism, (Ellen M. Wood içinde), Cambridge, Cambridge University, 1995, s.19-48.
  • Yeldan, Erinç, “Neo-liberal Küreselleşme İdeolojisinin Kalkınma Söylemi Üzerine Değerlendirmeler”, Praksis, Sayı:7, Yaz 2002, s. 19-34.
  • Yılmaz, Mehmet, “Bu Soyguna ‘Dur’ Diyecek Yok mu?”, Milliyet, 29. 01. 2003
  • Milliyet (2001 ve sonrası tematik tarama)
  • Radikal (Yazarlar)
  • Türkiye’nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı, http://www.tcmb.gov.tr/yeni/duyuru/ eko_program/program.pdf, 11. 01. 2008.
  • 4389 sayılı Bankalar Kanunu, http://www.bddk.org.tr/turkce/ Mevzuat/Bankacilik_Kanunu/ Bankacilik_ Kanunu.aspx, 11. 01. 2008.
  • 4743 sayılı Mali Borçların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun, http://www.bddk.org.tr/ turkce/Mevzuat/Bankacilik_Kanunu/15524743_kanun.pdf, 11. 01. 2008.