OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE YABANCILARA TAŞINMAZ SATIŞI Yasallaşma Süreçleri ve Sonuçları

Tarihsel varlığı sona eren Osmanlı Devleti’ndeki taşınmaz satışı politikasının Cumhuriyet döneminde ve günümüzde uygulanan politikalarla karşılaştırmalı olarak incelenmesi, geleceğe dönük önemli çıkarımlar elde etmemize olanak vermektedir. Osmanlı uygulamasında kapitülasyon, bir başka deyişle yabancı devletlere ayrıcalık tanıma işlemi, yabancı devletlerden borçlanmayla birleştiğinde, hemen ardından yabancılara taşınmaz ve toprak satışı sorunu doğmuştur. Yabancılara taşınmaz satışını düzenleyen ilk tüzel metin 1868 tarihlidir. O dönemden bu yana Türkiye’de yabancılara taşınmaz satışı çeşitli yasalara konu olmuştur. Yazı, Osmanlı döneminde ve günümüzde bu yasal çerçeveyi, yasama çalışmalarını, politikanın uygulanmasını ve sonuçlarını irdelemektedir.

___

  • Altuğ, Dr. Yılmaz Yabancıların Arazi İktisabı Meselesi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul 1957.
  • Anayasa Mahkemesi, E 1984/14, K 1985/7, 13.6.1985.
  • Anayasa Mahkemesi, E 1986/18, K 1986/24, 9.10.1986.
  • Anayasa Mahkemesi, E 2003/70, K 2005/14, 14.3.2005.
  • Barkan, Ömer L., “XVI. Asrın İkinci Yarısında Türkiye’nin Geçirdiği İktisadi Buhranların
  • Sosyal-Yapı Üzerindeki Tesisleri”, İktisadi Kalkınmamızın Sosyal Meseleleri, İstanbul 1964.
  • Chiha, Nechib H. “Osmanlı Devletinde Gayrimenkul Mülkiyeti Bakımından Yabancıların Hukuki Durumu”, Çev: Halil Cin, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt XXIV, 1967, Sayı 1-4, s. 247-274.
  • Erdost, Muzaffer İlhan, ‘Sivil’ İşgale ‘AK’ Tezkere”, 12 Eylül “Turka”ları, Ankara, 2004.
  • Erdost, Muzaffer İlhan, “Yabancılara Toprak Satışı ve Anayasa Mahkemesi Kararı”, Kuşatılmış Ülke Kuşatılmış Yazılar, Ankara, 2005.
  • Hüsrev, İsmail, Türkiye’de Köy İktisadiyati, İstanbul, 1933.
  • Kurmuş, Orhan, Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi, Savaş Yayınları, 3. Baskı, Ankara, 1982.
  • Meray, Prof. Seha, Lozan Barış Konferansı, SBF Yayınları, Ankara 1969.
  • Meray, Seha L. - Osman Olcay, Osmanlı İmparatorluğunun Çöküş Belgeleri, SBF Yayınları, Ankara 1977.
  • Meydan Larousse, “Düyunu Umumiye” maddesi.
  • Müderrisoğlu, Alptekin, Kurtuluş Savaşının Mali Kaynakları, Ankara, 1974.
  • Özkaya Orhan “Toprak Satışına Devam”, Cumhuriyet, 6 Şubat 2006.
  • Özkaya, Orhan “Yabancılara Toprak Satılamaz”, Cumhuriyet, 11 Ağustos 2004.
  • Özkaya, Orhan, Yabancılara Toprak Satışı, Kaynak Yayınları, İstanbul, 2005.
  • Seviğ, Prof. Dr. Vedat Raşit, Türkiye’nin Yabancılar Hukuku, İstanbul, 1981.
  • Suvla,Dr. Refii-Şükrü, “Tanzimat Devrinde İstikrazlar”, Tanzimat, İstanbul, 1940.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Cilt 107, s. 1048 ve devamı.