KALKINMA DAVASININ TERK EDİLMESİ: AB, Bölge ve Eşraf Severlik

Bölge kalkınma ajansları, Türk yönetim sistemine 2006 yılında bir AB politikası olarak girmiştir. Ajans politikası ve yasası, siyasal alanda AKP ve DTP, toplumsal alanda işveren örgütleri tarafından desteklenmiştir. Bu girişim, toplumdaki üç büyük güç tarafından Anayasa’ya aykırı görülmüş; anamuhalefet partisi CHP, mühendisler odası TMMOB ve yük- sek yönetsel mahkeme Danıştay, bu durumu Anayasa Mahkemesi’ne taşımıştır. Günümüzde kurulmuş bulunan 26 ajansın yönetim sistemi içindeki yeri ve görev-yetki çerçevesi sorunlu olmaya devam etmektedir. Ajans karar mekanizmasında iş çevrelerinin açık bir ağırlığı vardır; bu yapı planlama gücünü AB makamlarına, kamu gücünü sermaye kesimine devreden yönetişimci bir yapıdır. Kurulan yapı ve işleyiş iki temel soruna yol açacaktır: 1) Sanayisizleşme; bu çerçevede işçi haklarının daralması ve Türkiye’nin sosyoekonomik kalkınma davasının zarar görmesi. 2) Bölgecilik eğilimlerinin şiddetlenmesi.

___

  • 5449 sayılı ve 25.1.2006 günlü Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun, RG: 08.02.2006, 26074.
  • 5523 sayılı ve 21.6.2006 günlü Türkiye Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Kurulması Hakkında Kanun, RG: 4.7.2006, 26218.
  • Akdoğan, Argun, “AB İlerleme Raporlarında Bölgesel Kalkınma Süreci”, Memleket Mevzuat Dergisi, 4/46, (Nisan 2009).
  • Ataay, Faruk, “BKA Tasarımının Kalkınma Anlayışı Üzerine”, Bölge Kalkınma Ajansları Nedir Ne Değildir, Menaf Turan (der.), Paragraf - YAYED Yayını, Ankara 2005, s. 15-33.
  • Dava dilekçesi, CHP Tarafından 5449 sayılı Yasanın İptali İçin Anayasa Mahkemesi’ne Açılan Dava, http://www.yayed.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=122&tipi=24&sube=O
  • Dava dilekçesi, TMMOB Tarafından Ajans Çalışma Yönetmeliği’ne Karşı Danıştay’a Açılan Dava, 12.9.2006, http://www.yayed.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=258&tipi=24&sube=0
  • Dava dilekçesi, TMMOB Tarafından Ajans Kurulmasına İlişkin Bakanlar Kurulu Kararname- sine Karşı Danıştay’a Açılan Dava, 12.9.2006, http://www.yayed.org.tr/genel/bizden_detay. php?kod=244&tipi=24&sube=0
  • Demirci, Aytül G., “Bölge Kalkınma Ajansları: İki Taslağın Karşılaştırılması”, Sosyal Bilimler Kongresi Bildirisi, Ankara, Aralık 2003.
  • Dönmez, Zühal “Kalkınma Ajanslarımız Ne Yapıyor?”, Memleket Mevzuat Dergisi, 4/46, Nisan 2009.
  • DPT, Yeni Bölgesel Gelişme Politika ve Uygulamaları, Ankara, Haziran 2007.
  • DPT, DTP’nin Kürt Sorununa İlişkin Demokratik Çözüm Projesi, Eylül 2008. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması Kararnamesi, 28/8/2002 gün ve 2002/4720 sayılı Kararnamenin Eki, RG: 22.9.2002, 24884
  • Kalkınma Ajansları Yasasına İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı, RG: 23 Şubat 2008, 26796.
  • Karasu, Koray, “Yeni Bir Tür Merkezileşmenin Aracı Olarak Bölge Kalkınma Ajansları”, Memleket Mevzuat Dergisi, 4/46, (Nisan 2009).
  • Memleket Mevzuat Dergisi, 1/8 (Şubat 2006), Ajans Dosyası.
  • Memleket Mevzuat Dergisi, 4/8 (Nisan 2009), Ajans Dosyası.
  • Özkan, Funda, Radikal Gazetesi haberi, 20.1.2005.
  • Tokcan, Selen, Hamza Aktan, “AB Yolunda Yeşillendik”, Birgün, 2 Kasım 2004.
  • Turan, Menaf (der.), Bölge Kalkınma Ajansı Nedir Ne Değildir, Paragraf-YAYED Yayını, Ankara Mart 2005.