Kanatlı Hayvanlarda Solunum Sistemi Anatomisi

Solunum, metabolizmanın devamlılığı için hayati öneme sahip olan fonksiyonlardan birisidir. Bir canlının metabolik faaliyet düzeyi dokularına oksijen taşınmasına ve birikmiş karbondioksitin toplanmasına aracılık eden solunum sistemine bağlıdır. Bir kuşta solunum yolunu naris, cavitas nasalis, larynx, trachea, syrinx, primer bronchi (mesobronchi), sekonder bronchi, tersiyer bronchi (parabronchi), air capillaries, pulmo, air sacs ve pneumatik kemikler oluşturur. İnspiration’da alınan havanın yarısı caudal hava keselerine, diğer yarısı ise akciğer üzerinden (oksijeni bırakıp karbondioksit yüklenerek) cranial hava keselerine gider. Ekspiration’da caudal keselerdeki hava akciğer üzerinden (oksijeni bırakıp karbondioksit yüklenerek)trachea’ya geçerken, cranial keselerdeki hava da trachea’ya geçer.

Anahtar Kelimeler:

Anatomi, Kanatlı, Solunum sistemi

Anatomy of Respiratory System in Poultry

Respiration is one of the functions that has vital importance for the continuity of metabolism. The level of metabolic activity of a living organism is dependent on the respiratory system which mediates the transport of oxygen to tissues and the accumulation of accumulated carbon dioxide. Naris, cavitas nasalis, larynx, trachea, syrinx, primer bronchi (mesobronchi), secondary bronchi, inferior bronchi (parabronchi), air capillaries, pulmo, air sacs and pneumatic bones form respiratory tract of a bird. Half of the air taken in inspiration goes to the caudal air sacs, and other half goes to the cranial air sacs over the lungs (leaving oxygen and loading carbon dioxide). In the expiration while the air in the caudal sacs passes through the lungs (leaving oxygen and loading carbon dioxide) to the trachea, the air in the cranial sacs passes to the trachea.

Keywords:

Anatomy, Poultry, Respitatory system,

PDF

___

1.Akester AR. The comparative anatomy of the respiratory pathways in the domestic fowl (Gallus domesticus), pigeon (Columba livia) and domestic duck (Anas platyrhyncha). J Anat. 1960; 94(4): 488-503.
2.Altman RB, Clubb SL, Dorrestein GM, Quesenberry K. Avian Medicine and Surgery. Philadelphia, WB Saunders; 1960.
3.Anonim1.(https://en.wikivet.net/Avian_Respiration_-_Anatomy_%26_Physiology Erişim:15.08.2015).
4.Anonim2.(http://www.poultrydisease.ir/Atlases/avianatlas/search/lesion/764.html,Erişim tarihi: 20.11.2015).
5.Anonim3(http://www.earthlife.net/birds/breath.html, Erişim tarihi: 20.11.2015).
6.Bahadır A, Yıldız H. Veteriner Anatomi (Hareket Sistemi&İç organlar). Genişletilmiş 5. Baskı. Bursa. pp. 298-301. Ezgi kitabevi; 2014.
7.Baumel JJ, King SA, Breazile JE, Evans HE, Berge JCV. Handbook of Avian Anatomy: Nomina Anatomica Avium. Second edition. Cambridge. pp. 257-299. Published by the Nuttall Ornithological Club; 1993.
8.Bezuıdenhout AJ, Groenewald HB, Soley JT. An anatomical study of the respiratory air sacs in ostriches. Onderstepoort J Vet Res. 1999; 66: 317-325.
9.Carvalho O, Gonçalves C. Comparative Physiology of the Respiratory System in the Animal Kingdom. Open Biol. 2011; 4, 41-43.
10.Çalışlar T. Evcil Hayvanların Anatomisi (2. at, tavuk diseksiyonu). İstanbul. pp. 295-301. Gür-ay matbaası; 1986.
11.Çevik Demirkan A , Hazıroğlu RM , Kürtül İ. Air sacs (Sacci pneumatici) in mallard ducks (Anas platyrhynchos). Ankara Unıv Vet Fak Derg. 2006; 53: 75-78.
12.Çevik Demirkan A, Hazıroğlu RM, Kürtül İ. Gross morphological and histological features of larynx, trachea and syrinx in japanese quail. Anat Histol Embryol. 2007; 36: 215-219.
13.Dursun N. Evcil kuşların anatomisi. Ankara. pp. 91-101. Medisan yayınevi; 2007.
14.Fedde MR. Relationship of Structure and Function of the Avian Respiratory System to Disease Susceptibility. Department of Anatomy and Physiology. College of Veterinary Medicine. Manhattan. Kansas. pp 66506-5602. Kansas State University; 1998.
15.Getty R, Sisson and Grossman’s. The Anatomy of the Domestic Animals. 5 ed. Vol.2. London. UK: W.B. pp. 1891-1902. Saunders company; 1975.
16.Gezer İnce N, Pazvant G. Martılarda larynx ve trachea üzerinde makro-anatomik bir çalışma. İstanbul Üni Vet Fak Derg. 2010; 36(2): 1-6.
17.Hazıroğlu RM, Orhan İÖ, Oto Ç, Kabak M. Air sacs in the long-legged buzzard. Ankara Unıv Vet Fak Derg. 2009; 1(56): 7-11.
18.Hogg DA. Ossification of the laryngeal, tracheal and syringeal cartilages in the domestic fowl. J Anat. 1982; 134, 1: 57-71.
19.Kabak M, Orhan IO, Hazıroğlu RM. The gross anatomy of larynx, trachea and syrinx in the long-legged buzzard (Buteo rufinus). Anat Histol Embryol. 2006; 36: 27-32.
20.King AS, Roberts MC. The laryngeal cartilages and muscles of Gallus domesticus. J anat. 1965; 99: 410-411.
21.Lockner FR, Youngren OM. Functional syringeal anatomy of the mallard. Scientific journal series. 1976; vol. 93: 324-342.
22.Makanya AN, Djonov V. Development and spatial organization of the air conduits in the lung of the domestic fowl, gallus gallus variant domesticus. Microsc Res Tech. 2008; 71(9): 11-13.
23. McLeland J. A Colour Atlas Of Avian Anatomy. Creighton University, Omaha, Nebraska, pp 95-119. Wolfe publishing ltd; 1990.
24.Nickel R, Schummer A, Seiferle E. Anatomy of the domestic birds. Berlin-Hamburg. pp. 64-69. Verlg Paul Parey; 1977.
25.Ocal K, Erden H. Solunum sistemi. İn:Dursun N(Ed)Evcil kuşların Anatomisi. 1.baskı. Ankara. s:91-96. Medisan yayınevi; 2002.
26.Onuk B, Hazıroğlu RM, Kabak M. The Gross Anatomy of Larynx, Trachae and Syrinx in Goose (Anser anser domesticus). Kafkas Univ Vet Fak Derg. 2010; 16 (3): 443-450.
27.Onuk B, Kabak M, Tütüncü Ş. Leylekte(Ciconia ciconia L.) larynx cranialis üzerine morfolojik bir çalışma. İstanbul Üniv Vet Fak Derg. 2013; 39(2).
28.Onuk B. Gerze horoz ve tavuklarında Larynx, Trachea ve Syrinx’in anatomik yapısının belirlenmesi. İstanbul Üniv Vet Fak Derg. 2015; 41(1): 92-96.
29.Onuk B. Kazda (Anser Anser Domesticus) Solunum Sisteminin Anatomisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi. 4-52s. 2008.
30.Özer A. Veteriner özel histoloji, Ankara, 2. Baskı, 145-147s. Nobel Kitabevi; 2010.
31.Taşbaş M, Hazıroğlu RM, Çakır A, Özer M. Morphology of the respiratoric system in Denizli cocks. Ankara Üniv Vet Fak Derg. 1994; 41: 135- 153.
32.Yaman K. Fizyoloji. 3. baskı Bursa. 407-410s. Ceren yayınevi; 1999.
33.Yıldız H, Bahadır A, Akkoç A. A study on the morphological structure of syrinx in ostriches (Struthio camelus). Anat Histol Embyrol. 2003; 32, 187-191.
34.Yılmaz B, Yılmaz R, Arıcan İ, Yıldız H. Anatomical structure of the syrinx in the mallard (Anas platyrhynchos). Harran Üniv Vet Fak Derg. 2012; 1(2): 111-116.