MESLEK YÜKSEKOKULLARINDA PRESENTEEISM: İDARİ VE AKADEMİK PERSONEL ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ - PRESENTEEISM IN VOCATIONAL SCHOOLS OF HIGHER EDUCATION: A COMPARATIVE ANALYSIS ON ACADEMIC AND ADMINISTRATIVE STAFF
İnsan kaynağının rekabetçi üstünlük sağlamada kilit rol oynadığı günümüz çalışma hayatında, insan faktörüne bağlı olarak ortaya çıkan problemler, işletmeler ve kamu kurumlarında olduğu kadar eğitim ve öğretim veren üniversiteler içinde önem taşımaktadır. Son yıllarda çalışma hayatında varlığı belirgin bir şekilde artış gösteren presenteeism de en önemli problemlerden birisidir. İşgörenin işte var olamama/olmama durumu ve çalışan yokluğu anlamına gelen presenteeism, işgörenlerin hasta oldukları halde işe gelmeleri durumunu ve işgörenlerin işyerinde boşa geçirdikleri zamanı ifade etmektedir. Bu durumlarda işgören, iş performansını gösterememekte ve dolayısı ile verimliliği düşmektedir. Bu çalışmada presenteeism, işgörenlerin işyerinde boşa harcadıkları zamana bağlı olarak ortaya çıkan verimlilik kayıpları yönü olarak değil de hasta olarak işe gelmeleri nedeni ile ortaya çıkan verimlik kayıpları yönü ile ele alınmıştır. Bu araştırmanın temel amacı, Meslek Yüksekokullarında presenteeismin varlığını inceleyerek presenteeisme bağlı olarak ortaya çıkan verimlilik kayıplarına dikkat çekmektir. Araştırma Süleyman Demirel Üniversitesinde yapılmış olup araştırmanın çalışma grubunu Isparta Meslek Yüksekokulu, Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu ve Sağlık Bilimleri Meslek Yüksekokulunda çalışan akademik ve idari personel oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Standford Presenteizm Ölçeği (SPS 6)” kullanılmıştır.
___
- Anık Baysal, İ. (2012). Presenteeism (İşte Varolmama Sorunu) İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Adnan Menderes Üniversitesi Akademik Personeli Üzerinde Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
Anık Baysal, İ., Baysal, G., Aksu, G. ve Aksu, N. (2014). Presenteeism (İşte Varolmama Sorunu) İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Adnan Menderes Üniversitesi Akademik Personeli Üzerinde Bir Uygulama. Electronic Journal Of Vocational Colleges, Özel Sayı: 134-152.
Aslaner, E., Ve Boylu, Y. (2015). İş Hayatında Presenteeism: Otel İşletmeleri Açısından Bir Değerlendirme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7/4: 123-136
Coşkun, Ö. (2012). İki İşyerinde İşe Devamsızlık Ve Kendini İşe Verememede Etkili Faktörlerin Değerlendirilmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çiftçi, B., (2010). İşte Varol(ama)ma Sorunu Ve İşletmelerin Uygulayabileceği Çözüm Önerileri. Çalışma Ve Toplum Ekonomi Ve Hukuk Dergisi,1, 153-174.
Çoban, Ö. ve Harman, S., Presenteeism: Nedenleri, Yarattığı Örgütsel Sorunlar Ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Alan Yazın Taraması. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23: 157-178.
Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış Ve Yönetim Psikolojisi.15. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
Güdü Demirbulat, Ö. ve Bozok, D. (2015). Presenteeism (İşte Varolamama) İle Yaşam Doyumu, Fiziksel Ve Ruhsal İyilik Halinin Etkileşimine Yönelik Seyahat Acentası İşgörenleri Üzerinde Bir Araştırma. KMÜ Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17 (28), 7-13.
Hellgren, J., Cevrin A., Nordling S., Bergman A. ve Cardell L.O. (2010). “Allergic Rhinitis and the Common Cold – High Cost to Society Allergy”, John Wiley & Sons, Vol. 65 s.776-783.
Çoban, Ö., (2015). Örgütsel Davranışta Güncel Konular - 1. Baskı (Editörler: Küçükaltan, D., Aydın Tükeltürk, Ş. ve Çetin Gürkan, G.), Ankara: Detay Yayıncılık.
Koçoğlu, M. (2007). İşletmelerde Presenteeism Sorunu Ve İnsan Kaynakları Yönetimi Çerçevesinde Mücadele Yöntemleri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Koopman C., Pelletier K.R., Murray J.F., Sharda C.E., Berger M.L, Turpin R.S., Hackleman P., Gibson P., Holmes D.M. ve Bendel T. (2002), “Stanford Presenteeism Scale: Health Status and Employee Productivity”, Journal of Occupational Environmental Medicine, Vol. 44, s.14-20.
Lewin Epstein, J. (2005). “Presenteeism And Paid Sick Days”, Http://Www.Clasp.Org, Erişim Tarihi: 05.03.2017.
Oruç, Ş. (2015). Presenteizm İle Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
Özmen, G. (2011). Presenteizm İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Tekstil Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Saarvala, E. (2006). “Presenteeism: The Lastest Attack on Economic and Human Productivity”http://www.supportingadvancement.com/employment/general/saarvala_presenteeism.pdf, Erişim tarihi: 06.03.2017.
Sevinç, B. (2011). Survey Araştırması Yöntemi, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (Editör: Kaan Böke), İstanbul: Alfa Yayınları.
Ulu, S., Özdevecioğlu, M. ve Ardıç, K. (2016). Kişilik Özelliklerinin Hasta İken İşe Gelme (Presenteeizm) Davranışı Üzerindeki Etkileri: İmalat Sanayiinde Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 47, 167-181.
Yıldırım, M. H., Saygın, M. ve Uğuz, Ş. (2014). Effects of Presenteeism Syndrome on Employees Burnout Levels. International Journal of Sciences and Humanity Studies, V.6, N.1, 1-10.