İbrahim İskender SOYASLAN, Kerem HEPDENİZ

Beyşehir Gölü Havzasının Yeraltısuyu Akım Modellemesi Esaslı Hidrojeolojik Özelliklerinin Değerlendirilmesi

Bu çalışmada, Isparta ve Konya il sınırları içerisinde yer alan Beyşehir Gölü Havzasının hidrolojik ve hidrojeolojik açıdan genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır. Yeraltısuyu havzalarında yapılacak yeraltısuyu akım modellemelerinde, birimlerin hidrojeolojik özelliklerinin ve yeraltı jeolojisinin belirlenmesi büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Beyşehir Gölü havzası için yapılacak yeraltısuyu akım modellemesinde kullanılacak hidrojeolojik özelliklerin belirlenmesidir. Beyşehir Gölü havzası; Şarkikaraağaç, Kıreli, Sarısu, Karadiken, Üstünler, Yeşildağ, Yenişarbademli ve Gedikli olmak üzere sekiz alt havzaya ayrılmıştı. Beyşehir Gölü havzası 4121 km2’lik bir alana sahip olup, alt havzalardan en büyüğü 1134 km2’lik alanı ile Sarısu havzası, en küçüğü ise 58 km2’lik alanı ile Karadiken havzasıdır. Çalışma alanında bulunan jeolojik birimler hidrojeolojik özelliklerine göre ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir. Litolojik birimler hidrojeolojik özelliklerine göre; Taneli Gözenekli Akifer Ortam (Akf1), Erime Çatlaklı Kaya Akifer Ortam (Akf2), Akitard Ortam (Akt), Akiklüd Ortam (Akl), Akifüj Ortam 1 (Akj1) ve Akifüj Ortam 2 (Akj2) olmak üzere altı alt sınıf ayırt edilmiştir. Çalışma alanı için yapılacak yeraltısuyu akım modellemesinde kullanılacak model grid ağları ve modelleme önerileri verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Beyşehir Gölü, Havza, Yeraltısuyu, Hidrojeoloji, Modelleme

Evaluation of Hydrogeological Features Based on Groundwater Flow Mode-ling in the Beyşehir Lake Basin

In this study, a general evaluation of hydrological and hydrogeological aspects of the Beysehir Lake Basin located within the provinces of Isparta and Konya was made. In groundwater flow models to be made in groundwater basins, the hydrogeological properties of the units and the determination of the underground geology are of great importance. The main purpose of this study is to determine the hydrogeological properties to be used in groundwater flow model for the basin of Lake Beyşehir. Beyşehir Lake basin; There were eight sub-basins, namely Şarkikaraağaç, Kıreli, Sarısu, Karadiken, Üstünler, Yeşildağ, Yenişarbademli and Gedikli. The Beyşehir Lake basin has an area of 4121 km2, the largest of which is the 1134 km2 area and the Sarısu basin, and the smallest is the Karadiken basin with 58 km2. The geological units in the study area have been evaluated in detail according to their hydrogeological properties. According to hydrogeological features of lithological units; There are six subclasses classified as Granular Porous Aquifer (Akf1), Cratered Rock Aquifer Medium (Akf2), Aquitard Medium (Akt), Aquiclude Medium (Akl), Aquifuge Medium 1 (Akj1) and Aquifuge Medium 2 (Akj2). Model grid networks to be used in groundwater flow model for the study area and modeling proposal are given.

Keywords:

Beysehir Lake, Basin, Groundwater, Hydrogeology, Modelling,

PDF

___

Atalay, İ., (1982). Türkiye Jeomorfolojisine Giriş, Genişletilmiş 2. Baskı, Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Yayın No:9, 456 s.
Ayhan, A., Güzel, A., Küçüködük, M., Durak, Y., Obalı, O., Tütüncü, T., (1996). Beyşehir Gölü’nün Su Kaynaklarının Korunması, Kimyasal ve Bakteriyolojik Kirliliğin Araştırılması. TÜBİTAK DEBAG-31/DPT Nolu Proje Sonuç Raporu, s.138.
Biricik, A. S., (1982). Beyşehir Gölü Havzasının Strüktürel ve Jeomorfolojik Etüdü, İstanbul Üniversitesi Yayın No:2867, Coğrafya Enstitüsü Yayınları, No:119, 250 s.
Blumenthal, M., (1963). Le Systéme Structural du Taurus Sud-Anotolien: in Livre à La mémoire du Professeur P. Fallot, Mém. hs. sér. Soc. Géol. France, 2, 611-622 s.
Brunn, J.H., (1976). L’arc Concave Zagro-Taurique Et Les Arcs Convexes Taurique Et Egeen, Collision Et İnduits, Bull. Soc. Geol. France, (7) XVIII, No:2 553-567.
Doğan, A., Başyiğit, L., Soyaslan, İ., Nas, B., (2013). Göl-Yeraltısuyu-İklim İlişkisinin Yeraltısuyu Akım Modeli ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) Yardımıyla Belirlenerek Gölün Optimum Dinamik İşletme Modelinin Oluşturulması: Beyşehir Gölü Modeli. TÜBİTAK 109Y271 Nolu Proje Sonuç Raporu, s. 137.
Dean, W.T., Monod, O. (1970). The Lower Palaeozoic stratigraphy and faunas of the Taurus Mountains near Beyflehir, Turkey. I. Stratigraphy. Bulletin of the British Museum (Natural History), Geology 19, 413–426.
Demirkol, C., Sipahi, H., Çiçek, S., Barka, A., Sönmez, Ş., (1977). Sultandağının Stratigrafisi ve Jeoloji Evrimi, MTA Enstitüsü Jeoloji Dairesi, MTA raporu, Yayımlanmamış, Derleme No:6305. DSİ, (1996). Beyşehir Gölü Hidrolojisi Raporu. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, IV. Bölge Müdürlüğü, Konya.
DSİ, 2017. http://www.dsi.gov.tr/docs/resmi-i-statistikler/1-1-t%C3%BCrkiye-havza-numaralar%C4%B1-ve-havzalar%C4%B1-2014.docx?sfvrsn=4 (Erişim Tarihi: 16/08/2017)
Ekmekçi, M., (1987). Beyşehir Gölü’nün Komşu Havza Akımlarına Olan Etkilerinin Araştırılması, Y. Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Eren, Y., (1987), Sultandağları Masif’nin strtigrafisi ve mesoskopik tektoniği, Yüksek lisans tezi (Yayımlanmamış). Selçuk Üniversitesi. Konya, 80 s.
Erişen, B., (1972). Afyon-Heybeli (Kızılkilise) Jeotermal Araştırma Sahasının Jeolojisi ve Jeotermal Enerji Olanakları. MTA Raporu, Derleme No:3107 (Yayımlanmamış), Ankara.
Hoşafcıoğlu S., (2007), Beyşehir Gölü Havzası’nda Noktasal ve Noktasal Olmayan Kirletici Kaynakların Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, (Yayımlanmamış) s.134.
Güngör, S. (2003). Beyşehir İlçesi ve Yakın Çevresi Turizm ve Rekreasyon Kullanımına Yönelik Peyzaj Potansiyelinin Saptanması Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış) Doktora Tezi, Ankara.
Kazancı, N., Oğuzkurt, D., Dügel, M., (2003). Beyşehir Gölü’nün Limnolojisi, Çevre Kalitesi, Biyolojik Çeşitliliği ve Korunması, Türkiye İç Suları Araşatırma Dizisi: VII, İmaj Yayınevi, 148 s., Ankara. Ketin, İ., (1966). Tectonic units of Anatolia (Asia Minor), Maden Tetkik Arama Dergisi, 66, 23-34.
Koçyiğit, A., (1981). Isparta Büklümünde (Batı Toroslar) Toros Karbonat Platformunun Evrimi, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni, 24, 15-23.
Mercan, D.E., (2006). Beyşehir Gölü’nün Hidrodinamik Modellemesi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, s. 137 (Yayımlanmamış).
Özgül, N., (1984). Stratigraphy and Tectonic Evolution of the Central Taurides. Geology of the Taurus Belt. (eds., Tekeli, O. and Göncüoğlu, M.C.). International Symposium. 77-90 s., Ankara/Turkey.
Öztürk, E.M., Dalkılıç, H., Ergin, A., Avşar, Ö.P., (1987).Sultandağı güneydoğusu ile Anamasdağı dolayının jeolojisi Maden Tetkik Arama Enst.Rap. No:7045 (yayımlanmamış), Ankara. Şengör, A.M.C., (1980). Türkiye’nin Neotektoniğinin Esasları Türkiye Jeoloji Kurultayı Konferanslar dizisi, 2, 40 s.
Yarar, A., (2004). Beyşehir Gölü Seviyesi Değişimlerinin Yapay Sinir Ağları ile Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, İnşaat Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, s. 99 (Yayımlanmamış).
Yazıcıoğlu, D., (2007). Hüyük-İmrenler-Burunsuz-Köşk (Beyşehir-Konya) Çevresinin Hidrojeoloji İncelemesi. Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeololoji Müh. Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, s.100 (Yayımlanmamış).