Altıntaş Köyü (Uşak) Kuzeyindeki Andezitik Kayaçların Kaplama ve Döşeme Taşı Olarak Kullanılabilirliğinin Araştırılması

Mağmatik kökenli kayaçlar sınıfında yer alan andezitler (andezit ve andezitik kayaçlar), sağlam olmasından dolayı Türkiye’de genellikle dış kaplama ve yer döşemesi olarak kullanılmaktadır. Türkiye’de andezit ve türevleri olan kayaçlar Afyon, Ankara, Denizli, Balıkesir, Uşak illerinde yaygın olarak bulunur. Çalışmanın konusunu oluşturan Uşak yöresindeki andezit ocağı, Altıntaş köyünün kuzeyinde bulunur ve Uşak belediyesi tarafından işletilmektedir. Çalışma alanında bulunan birimler alttan üste doğru sırayla Miyosen yaşlı Hacıbekir grubuna ait Yeniköy formasyonu, Yeniköy formasyonunu kesen Karaboldere volkanitleri Pliyosen yaşlı İnay grubuna ait Ulubey formasyonu, Kuvaterner yaşlı Asartepe formasyonu ve alüvyonla temsil edilmektedir. Bu çalışmada Karaboldere volkanikleri içerisinde yer alan andezitik kayaçlar, gri ve pembemsi olmak üzere iki renk olarak incelenmiştir. Her iki kayacın mineralojik-petrografik ve jeokimyasal özellikleri belirlenmiştir. Kayaçların ortalama SiO2, Al2O3 ve Fe2O3 içeriği %57.03-57,29, %15.14-15.11 ve % 6.03-6.12’dir. Toplam alkali-SiO2 (Le Bas vd., 1986) ve Nb/Y (Winchester ve Floyd, 1977) diyagramlarına göre kayaçlar, kimyasal bileşim bakımından trakiandezit alanına düşmektedir. Çalışmanın konusunu oluşturan kayaçların fiziko-mekanik özellikleri (yoğunluk, gözeneklilik, su emme oranı, basınç dayanımı, dinamik elastisite modülü vs.) TSE ve ISRM standartlarında belirtilen deney yöntemlerine göre belirlenmiştir. Bu çalışma sonucunda elde edilen veriler, hem UP hem de UG kayacılarının kaplama taşı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.Anahtar Kelimeler: Altıntaş, trakiandezit, eğilme dayanımı, aşınma dayanımı, kaplama taşı 

Investigation of Avability of the Andesitic Rocks in the North of Altıntaş Village (Uşak) as a Covering and Laying Stone

Andesites (andesite and andesitic rocks) which are magmatic origin are usually used as outer coating and flooring because of their hardness in Turkey.In Turkey, andesite and derivatives of andesitic rocks extensively take place at Afyon, Ankara, Denizli, Balıkesir and Uşak. Andesite quarry at Uşak area, which is the subject of this study, is located north of Altıntaş village and is operated by municipality of Uşak. Units in the study area from the bottom to the up are represented by Miocene aged Yeniköy formationof Hacıbekir group, Karaboldere volcanics cutting Yeniköy formation, Pliocene aged Ulubey formation of Inay group, Quaternary aged Asartepe formation and alluvion. In this study, andesitic rocks in Karaboldere volcanics were examined as gray and pinkish. The mineralogical-petrological and geochemical characteristics of both of them are determined. Andesitic rocks’ SiO2, Al2O3 and Fe2O3 contents are averagely 57.03-57.29 wt%, 15.14-15.11 wt% and 6.02-6.12 wt%. According to the total alkali-SiO2 (Le Bas et al., 1986) and Nb/Y (Winchester and Floyd, 1977) diagrams, rocks plot into the trachyandesite field. Physicomechanical properties (density, porosity, water absorption rate, compressive strength, dynamic modulus of elasticity etc.) of rocks, which are the subject of this study, have been investigated according to TSE standards and ISRM testing method. The overall datas obtained from this study suggest that both UP and UG rocks can be used as coating stone.

___

  • Brown, E.T., (1981). Rock Characterization, Testing and Monitoring
  • - ISRM Suggested Method., Oxford, Pergamon
  • Press.
  • Deere, D.U., Miller, R.P., (1978). Classification and Indeks
  • Properties of Intact Rock. Tech. Report AFWLTR-65-116,
  • AF Special Weapons Center, Kirkland Air Force Base,
  • New Mexico. 1966.
  • Ercan, T., Dinçel, A., Metin, S., Türkecan, A., Günay, E.,
  • (1978). Uşak Yöresindeki Neojen Havzalarının Jeolojisi.
  • TJK Bülteni, 21(2), 95-97.
  • Ercan, T., Dinçel, A., (1980). 1/50.000 ölçekli Türkiye Jeoloji
  • Haritası Serisi Uşak-K22-c paftası. Maden Tetkik ve Arama
  • Genel Müdürlüğü yayını, Ankara
  • Hart, S.R., Erlant, A.J., Kable, E.J.D., (1974). Sea Floor Basalts
  • Alteration: Some Chemical and Sr Isotopic Effects.
  • Contributions to Mineralogy and Petrology, 44, 219-230.
  • Humphris, S.E., Morrison, M.A., Thompson, R.N., (1978).
  • Influence of Rock Crystallization History Upon Subsequent
  • Lantharide Mobility During Hydrothermal Alteration
  • of Basalts. Chemical Geology, 28, 125-137.
  • International Rock Mechanics and Mining Sciences (ISRM),
  • (1978). Suggested Methods for Determining Hardness
  • and Abrasiveness of Rocks. 15, 89- 97.
  • İC Danışmanlık ve Eğitim, (2014). Doğal Taş ve Mermer Sektörü
  • K