YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇEYİ ÖĞRETENLERİN AKADEMİK ÖZ YETERLİKLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Eğitim, yaşamın her anında, bireyin yeteneklerini ve becerilerini geliştirmesini mümkün kılan bütün faaliyetler olarak tanımlanabilir. Dahası, uluslararası düzeyde eğitim faaliyetleri, sosyoekonomik ve sosyopolitik bakımdan kültürel kodların yaygınlaştırılması noktasında son derece önemli olup yabancı dil bilmek ön plana çıkmaktadır. Üstelik yabancı dil bilgisi; önyargılardan kurtulmak, küresel düzeyde iletişimin mümkün olması ve çatışmayı azaltmak açısından da kilit dinamiklerden biridir. Son zamanlarda ülkemizin gerek yakın coğrafyada gerekse küresel anlamda artan politik, kültürel, ekonomik etkisi; yakın komşularındaki siyasi çalkantılar ve çatışmalar yoğun şekilde göç almasına neden olmaktadır. Bu durum Türkçenin etkili bir şekilde öğretilmesinin, yaygınlaştırılmasının önemini bir kat daha artırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de yabancı soylu öğrencilere yükseköğretim düzeyinde eğitim veren öğreticilerin akademik öz yeterlikleri üzerine görüşlerini belirlemektir. Araştırma nitel desende olgubilimsel türdendir. Yarı yapılandırılmış 9 maddelik görüşme formu ile görüşme tekniği kullanılarak veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel ve içerik analizi birlikte kullanılmış, belirlenen kodların frekans ve yüzde dağılımları verilmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların akademik öz yeterliklerine yönelik algılarının genel olarak olumlu yönde şekillendiği söylenebilir.
AN EVALUATION UPON THE ACADEMIC SELF-EFFICACIES OF TURKISH TUTORS AS A FOREIGN LANGAUGE
Education can be defined as all activities that lead to the development of the talents, skills and every moment of the individuals’ lives. Moreover education activities are vitally important at international level socio-economically and sociopolitically concerning generalizing the cultural codes and knowing a language is extremely important. In addition being free from prejudices is one of the key dynamics in terms of enabling communication and reducing conflict at global level. The increasing political, cultural, economic effect of our country either in nearby geography and in global aspect; political turmoil and conflicts within the neighbouring countries cause immigrants to be allowed in our country. This situation increases the importance of teaching and generalizing Turkish language effectively. The purpose of this study is to determine the views of the tutors that provide training for foreign students at higher education level on their academic self-efficacies. The research is phenomenological in qualitative pattern. The data was obtained using interview technique with 9-itemed semi-structured interview form. For the analysis of the data descriptive and content analysis were used together and frequency and percentage distributions were determined. As a result of the research it can be said that the participants’ perceptions regarding academic self-efficacies were generally shaped positively.
___
- Açık, F. (2008), Türkiye’de yabancılara Türkçe öğretilirken karşılaşılan sorunlar ve çözüm
önerileri. Doğu Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümü
“Uluslararası Türkçe Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu” 2008.
- Akçaoğlu, M. Ö. (2016). Teacher Candidates' Learning Strategies and Academic Self-Efficacy
Levels: Is There a Relation Between the Two?. Cumhuriyet International Journal of
Education, 5(3), 48.
- Akın, A. G. U. & Koçak, R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları
arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51(51), 353-370.
- Altunçekiç, A., Yaman, S. & Koray, Ö.,(2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri
ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu
Eğitim Dergisi, cilt:3, No.1, 93-102.
- Ashton, P., Buhr, D. & Crocker, L. (1984). Teachers’ sense of efficacy: a self-or norm-referenced
construct? Florida Journal of Educational Research, 26(1), 29-41.
- Balcı, A. (2011). Etkili okul, okul geliştirme, kuram ve uygulama ve araştırma. Ankara: Pegem
Akademi Yayınları.
- Bandura, A. (1994). Self efficacy. (Ed. Ramachaudran, V.S.). Enclopedis of human behavior
içinde (Cilt 4, ss.71-81). New York: Academic Press.
- Barın, E. (2004), Yabancılara Türkçe Öğretiminde İlkeler. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat
Araştırmaları Enstitüsü (HÜTAD), Sayı 1, ss.19-30.
- Barın, E. (2003). Yabancılara Türkçenin öğretiminde temel söz varlığının önemi. Türklük Bilimi
Araştırmaları, 13(13), 311.
- Bıkmaz, F.H (2004). Öz yeterlik İnaçları, Eğitimde Bireysel Farklılıklar (1.Baskı). (Ed. Kuzgun
Y. & Deryakulu D.). Ankara: Nobel Yayınevi
- Biçer, N. (2017). Türkçe Öğretimi Tarihi. İstanbul: Kesit Yayınları.
- Bilgin, N., (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi: teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara:
Siyasal Kitabevi.
- Bloom, B. S. (2012). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (Çev. Özçelik, D. A.). Ankara: Pegem
Akademi yayınları.
- Boylu, E. & Çangal, Ö. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen Bosna-Hersekli öğrencilerin
konuşma kaygılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe
Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 349-368.
- Brígido, M., Borrachero, A. B., Bermejo, M. L., & Mellado, V. (2013). Prospective primary
teachers’ self-efficacy and emotions in science teaching. European Journal of Teacher
Education, 36(2), 200-217.
- Büyükaslan, A. (2007). Yabancı dil Türkçenin öğretilmesinde yeni yöntemler: Bilişim
uygulamaları, çözüm önerileri. Department D‟ etudes Turques Turcologue u-strasbourg,
Strasbourg. http://turkcede.org/images/makaleler_pdf/YTO/Yabanci-Dil-Turkceninogretilmesinde-
Yeni-Yontemler_-Bilisim-Uygulamalari-cozum-onerileri.pdf
- Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe Öğretimi Alanında Hazırlanan Lisansüstü Tezler
Üzerine Bir İnceleme/An Investigation on Graduate Dissertations Written on Turkish
Teaching as a Foreign Language. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 11(25).
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F., (2014). Bilimsel
araştırma yöntemleri. Pegem Akademi: Ankara.
- Corkett, J., Hatt, B. & Benevides, T. (2011). Student and teacher self-efficacy and the connection
to reading and writing. Canadian Journal of Education, 34(1), 65.
- Creswell, J.W.,& Plano Clark V.L. (2015). Karma yöntem araştırmaları: tasarımı ve yürütülmesi.
(çev. ed. Dede, Y. & Demir, S.B.). Ankara: Anı yayıncılık.
- Creswell, J.W. (2016a). Araştırma deseni: nitel, nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (çev. ed.
Demir, S.B.) Ankara: Eğiten Kitap
- Creswell, J.W. (2016b). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma
yöntemleri. (çev. ed. Bütün, M. & Demir, S.B.). Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Çakır, M. (2002). Almanya’daki çok kültürlü ortamlarda Türkçenin anadili olarak kullanımı.
Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2(1), 39-58.
- Çangal, Ö. (2012). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür taşıyıcısı olarak türküler. Türkçe
Araştırmaları Akademik Öğrenci Dergisi/Academıc Student Journal Of Turkısh Researches,
2(2), 11-20.
- Çapa-Aydın, Y. & Uzuntiryaki-Kondakçı, E. (2014). Öğretmen Özdüzenlemesi. Özdüzenleme
içinde. (Ed. Sakız, G.) Ankara: Nobel Yayınları, 218-230.
- Demir, A. & Açık, F. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kültürlerarası yaklaşım
ve seçilecek metinlerde bulunması gereken özellikler. Türklük Bilimi Araştırmaları, 30(30),
51-72.
- Demirel, M.V. (2011). Türkçe üçüncü sınıf öğrencilerinin yabancılara Türkçe öğretimi dersine
ilişkin görüşleri. Buca Eğitim FakültesiDergisi, 31, 128-138.
- Demson, M. & Gibson, S. (1985). Teacher’s sense of efficacy: an improvement factor in school
impprovement. The Elemantry School Journal 82, 2 (November).
- Dicke, T., Parker, P. D., Marsh, H. W., Kunter, M., Schmeck, A. & Leutner, D. (2014). Selfefficacy
in classroom management, classroom disturbances, and emotional exhaustion: A
moderated mediation analysis of teacher candidates. Journal of Educational Psychology,
106(2), 569.
- Dilekli, Y. & Tezci, E. (2016). The relationship among teachers’ classroom practices for teaching
thinking skills, teachers’ self-efficacy towards teaching thinking skills and teachers’
teaching styles. Thinking Skills and Creativity, 21, 144-151.
- Er, O. Biçer, N. & Bozkırlı, K. Ç. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan
Sorunların İlgili Alan Yazını Işığında Değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat
Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 1(2).
- Ekici, G. (2008). Sınıf yönetimi dersinin öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algı
düzeyine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35).
- Fackler, S. & Malmberg, L. E. (2016). Teachers' self-efficacy in 14 OECD countries: Teacher,
student group, school and leadership effects. Teaching and Teacher Education, 56, 185-195.
- Göçer, A. (2009). Türkçe Eğitiminde Öğrencilerin Söz Varlığını Geliştirme Etkinlikleri Ve
Sözlük Kullanımı. Electronic Turkish Studies, 4(4).
- Göçer, A. & Moğul, S. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi İle İlgili Çalışmalara
Genel Bir Bakış. Electronic Turkish Studies, 6(3).
- Gömleksiz, M. N. & Elaldi, S. (2011). Yapılandırmacı Yaklaşım Bağlamında Yabancı Dil
Öğretimi. Turkish Studies, 6(2), 443-454.
- Güler, B. E. (2012). Yabancılara Türkçe Öğretiminde “Öğretmen Unsuru”, The Journal of
Academic Social Science Studies, 5(2), p. 129-134.
- Işık, A. (2008). Yabanci dil egitimimizdeki yanlislar nereden kaynaklaniyor? Journal of
Language and Linguistic Studies, 4(2), 15.
- İşcan, A. (2011). Türkçenin yabancı dil olarak önemi. International Journal Of Eurasia Social
Sciences, 2(4), 29-36.
- Jensen, R. E. (2012). Sex educators and self-efficacy toward a taxonomy of enactive mastery
experiences. Health Educ Behav, vol.39, No 3, 259-267.
- Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kaya, A. (2012). Eğitim psikolojisi. (7. Baskı). Ankara: Pegem A Akademi.
- Klassen, R. M., & Tze, V. M. (2014). Teachers’ self-efficacy, personality, and teaching
effectiveness: A meta-analysis. Educational Research Review, 12, 59-76.
- Koçer, Ö. (2013). Program geliştirmenin ilk basamağı: yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde
ihtiyaç ve durum analizi. Eğitim ve Bilim, 38(169).
- Kormos, J. & Nijakowska, J. (2017). Inclusive practices in teaching students with dyslexia:
Second language teachers’ concerns, attitudes and self-efficacy beliefs on a massive open
online learning course. Teaching and Teacher Education, 68, 30-41.
- Mete, F. (2012). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimine İlişkin Öğretmen Görüşlerinin
Değerlendirilmesi. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, 1(1), 102-
125.
- Mete, F. & Gürsoy, Ü. (2013). Yabancı Dil Olarak Türkçe öğretiminde öğretmen yeterliklerine
ilişkin görüşler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-3).
- Miles, M.B. & Huberman, A.M., (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: nitel veri analizi. (Altun,
S.A. & Ersoy, A. çev.). Ankara: Pegem Akademi.
- Milner H. R., & Woolfolk-Hoy A. (2003). Teacher self efficacy retaining talented teachers: A
case study of an African American teacher. Teaching and Teacher Education, 19, 203-276.
- Patton, M.Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. (Çev Ed. Bütün, M. ve Demir,
S.B.), Ankara: Pegem Akademi.
- Reyes-Cruz, M. D. R. & Perales-Escudero, M. D. (2016). Research self-efficacy sources and
research motivation in a foreign language university faculty in Mexico: implications for
educational policy. Higher Education Research & Development, 35(4), 800-814.
- Shahzad, K. & Naureen, S. (2017). Impact of Teacher Self-Efficacy on Secondary School
Students' Academic Achievement. Journal of Education and Educational Development,
4(1), 48-72.
- Solberg, V. S., Good, G. E., & Nord, D. (1994). Career search self-efficacy: Ripe for applications
and intervention programming. Journal of Career Development, 21(1), 63-72.
- Sönmez, V. & Alacapınar, F.G. (2016). Sosyal bilimlerde ölçme aracı hazırlama. Ankara: Anı
Yayıncılık.
- Şen, Ü. & Boylu, E. (2015). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen İranlı öğrencilerin konuşma
kaygılarının değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, 12(30).
- Tschannen-Moran, M. & Woolfolk Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Captuning an elosive
construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783-805.
- Tüm, G. & Sarkmaz, Ö. (2012). Yabancı dil Türkçe ders kitaplarında kültürel ögelerin yeri.
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education). 43:448-459.
- Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma
tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Sayı: 24, Güz 2000, 543-559.
- Uysal, İ. & Kösemen, S. (2013). Öğretmen adaylarının genel öz-yeterlik inançlarının incelenmesi.
Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:2, pp. 217-226.
- Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N.(2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin özyeterlik
algıları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 9, Sayı 17,
1-16.
- Wyatt, M. (2014). Towards a re-conceptualization of teachers' self-efficacy beliefs: Tackling
enduring problems with the quantitative research and moving on. International Journal of
Research & Method in Education, 37(2), 166-189.
- Woolfolk-Hoy, A., & Burke-Spero, R. (2005). Changes in teacher efficacy during the early years
of teaching: A Comparison of four measures. Teaching and Teacher Education, 21(4), 343-
356.
- Yeşilyaprak, B. (2001). “Denetim odağı”. Eğitimde bireysel farklılıklar. (Ed. Y.Kuzgun & D.,
Deryakulu) Nobel Yayınları, ss.249, Ankara.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.