ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNE YÖNELİK BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖZ-YETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin bilişim teknolojileri öz-yeterlik algılarını belirlemeye yönelik Likert tipi bir ölçek geliştirmektir. Araştırma 2016-2017 eğitim-öğretim yılı Bahar döneminde Burdur il merkezinde öğrenim gören 387 5. ve 6. sınıf öğrencisiyle yürütülmüştür. Ölçeğin kapsam ve görünüş geçerliliği için uzman görüşü alınmış, yapı geçerliliği için açımlayıcı faktör analizi (AFA) uygulanmıştır. AFA sonucunda, toplam varyansın %45.90’ını açıklayan 30 maddelik tek faktörlü bir yapı elde edilmiştir. %27 üst ve %27 alt grupların madde ortalama puanları arasında yapılan t testi sonuçlarına göre, farkların tüm maddeler için anlamlı olduğu ortaya çıkmıştır. Ölçeğin güvenilirliği için Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı hesaplanmış ve testi yarılama yöntemi kullanılmıştır. Tüm ölçeğe ait Conbach Alpha iç tutatlılık katsayısı .90 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar, ölçeğin ortaokul öğrencilerinin bilişim teknolojileri öz-yeterlik algılarını ölçmek amacıyla kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

ICT SELF-EFFICACY PERCEPTION SCALE FOR SECONDARY SCHOOL STUDENTS: A STUDY OF VALIDITY AND RELIABILITY

The purpose of this study is to develop a likert scale to determine the self-efficacy perceptions of secondary school students. The research was conducted in the spring term of 2016-2017 academic year with 387 fifth and sixth grade students in Burdur. Expert opinion was consulted with regard to the scale’s content and face validity and to measure the scale’s construct validity, and Exploratory Factor Analysis (EFA) was performed. As a result of EFA, a 30-item single-factor scale which explains the 45.90 % of the total variance was obtained. According to the t-test results between upper and lower 27% for group averages, p value was found to be significant for all items. For the scale's reliability, Cronbach's Alpha internal consistency was calculated and split half technique was used. The Cronbach's Alpha value for the scale was found to be .90. The results of the study suggested that the scale is a reliable and valid tool which can be used to measure secondary school students’ ICT self-efficacy perception.

PDF

___

Akgün, Ö. E. (2008). Bilgisayar öz-yeterlik inançları. D. Deryakulu. (Editör). Bilişim teknolojileri öğretiminde sosya-psikolojik değiİkenler. Ankara: Maya Akademi.
Akkoyunlu, B. & Orhan, F. (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (Böte) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki iliİki. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(3), 86-93.
Akkoyunlu, B., Orhan, F., & Umay, A. (2005). Bilgisayar öğretmenleri için "bilgisayar öğretmenliği öz yeterlik ölçeği" geliştirme çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (29), 1-8.
Altun, A., & Mazman, S. G. (2012). Programlamaya iliİkin öz yeterlilik algısı ölçeğinin Türkçe formunun güvenirlik ve geçerlik çalıİması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 3(2), 297-308.
Aşkar, P. & Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21. 1-8.
Aybek, B., & Aslan, S. (2016). Öğretmen adaylarının eleştirel okuma özyeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(4), 1672-1683.
Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
Büyüköztürk, İ. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Celep, C. (2000). Eğitimde örgütsel adanma ve öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
Compeau, D. R. & Higgins, C. A. (1995). Computer self-efficacy: Development of a measure & initial test. MIS Quantenly 2. (19), 189-211.
ECDL Turkey (European Computer Drivig Licence), (2007). ECDL nedir?. http://www.ecdl.org.tr:80/faq.asp?FacID=000000000000001.TU#000000000000001.TU adresinden 18 Ocak 2018’de alınmıİtır.
Ekici, E., Ekici, F. T., & Kara, İ. (2012). Öğretmenlere yönelik biliİim teknolojileri öz-yeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalıİması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(31), 53-65.
Galpin, V. C., Senders. I., Turner, H. & Venter, B. (2003). Gender and educational background
and their effect on computer self- efficacy and perceptions. https://pdfs.semanticscholar.org/58d5/9d3ac0cebb1f0736345b06ccf6e895430983.pdf adresinden 18 Ağustos 2011’de alınmıİtır.
Gürcan, A. (2005). Bilgisayar özyeterliği algısı ile biliİsel öğrenme stratejileri arasındaki iliİki. Eurasian Journal of Educational Research. 19. 179-193.
Hill, T., Smith N. D. & M. F. Mann. (1987). Role of efficacy expectations in predicting the decision to use advanced technologies: the case of computers. Journal of Applied Psychology, 72. (2) 307-313.
Horzum, M. B., & Çakır, Ö. (2009). Çevrim içi teknolojilere yönelik öz-yeterlik algısı ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalıİması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 1327-1356.
ISTE (The International Society for Technology in Education), (2007). National Educational
Technology Standards for Students. https://www.iste.org/docs/pdfs/20-14_ISTE_Standards-S_PDF.pdf web adresinden 10.05.2016 tarihinde edinilmiİtir.
Iİıksal, M. & Aİkar, P. (2003). İlköğretim öğrencileri için matematik ve bilgisayar öz-yeterlik algısı ölçekleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 25. 109-118.
Karasar, N. (1995). Bilimsel Araİtırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler ve Teknikler. Ankara: 3A Araİtırma Eğitim Danıİmanlık Ltd. İti.
Karsten, R. & Roth, M. R. (1998). The relationship of computer experience and computer self-efficacy to performance in introductory computer literacy course. Journal of Research on Technology Education, 31 (1), 14-24.
Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. & Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik baİarı, tutum ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33. 203-209.
Önen, F. ve Öztuna, A. (2005). Fen bilgisi ve matematik öğretmenlerinin öz yeterlik duygusunun belirlenmesi. İstek Vakfı Okulları I. Fen ve Matematik Öğretmenleri Sempozyumu. İstanbul.
Özdemir, A., Aydın, N., & Akar-Vural, R. (2009). Çevre eğitimi öz-yeterlik algısı üzerine bir ölçek geliİtirme çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 1-8.
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N. & Özden, B. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlığına iliİkin öz yeterlik algıları ile fene yönelik tutumları arasındaki iliİki. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 2(1), 58-69
Seçer, İ. (2013). SPSS ve Lisrel ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
Senemoğlu, N. (2007). Geliİim, öğrenme ve öğretim - Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gönül Yayıncılık.
Seferoğlu, S. S. & Akbıyık, C. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayara yönelik öz-yeterlik algıları üzerine bir çalıİma. Eğitim Araİtırmaları Dergisi. 19, 89-101.
Şensoy, Ö. (2004). BDÖ deneyimi olan öğretmenlerin bilgisayar öz-yeterlik algıları ve bdö yönteminin yararına ilişkin inançları üzerine bir çalıİma. Yayımlanmamıİ Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri Analizi (3. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
Usluel, Y. & Seferoğlu, S. S. (2003). Eğitim fakültelerindeki öğretim elemanlarının bilgisayar kullanımı ve özyeterlik algıları, Biliİim Teknolojileri Iİığında Eğitim Konferansı ve Sergisi (BTIE). Ankara.
Zimmerman, B. J. (1995). Self-efficacy and educational devlopment, in A. Bandura (Ed). Self-efficacy in changing socities (202-231). New York: Cambridge University Press.