Bazı organik materyallerin ve inorganik gübrelerin çemenin (trigonella foenum graecum) besin elementi içeriğine etkileri

Bu çalışmada çay atığı (ÇA) ve atık mantar kompostu (AMK) ile inorganik gübrelerin (İG) çemen (Trigonella Foenum Graecum) bitkisinin besin elementi içeriğine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Deneme faktöriyel deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak 54 saksıda yürütülmüştür. Araştırmada çay atığı (%0, %2.5 ve %5.0) ve atık mantar kompostu (%0, %2.5 ve %5.0) üç farklı dozda uygulanmıştır. Amonyum sülfat ( 0, 125, 250 mg N kg-1) triple süper fosfat (0, 50, 100 mg P2O5 kg-1) ve potasyum sülfatın (0, 75, 150 mg K2O kg-1) üç farklı dozu inorganik gübre olarak kullanılmıştır. Organik materyal çeşidi, ÇA, AMK, İG dozları ve bunların interaksiyonlarının N, P, Fe ve Zn içerikleri üzerine etkileri genel olarak istatistiksel anlamda önemli bulunmuştur. En yüksek N (%5.43), Fe (613 mg kg-1) ve Zn (95 mg kg-1) ortalamaları sırası ile AMK0xİG0 ve AMK0xİG1 uygulamalarında elde edilmişlerdir. En yüksek P ortalaması ise %0.43 olarak AMK2xİG2 uygulamasında belirlenmiştir. Genel olarak AMK uygulamalarında elde edilen besin elementi ortalamaları ÇA uygulamalarında elde edilenlerden daha yüksek bulunmuştur. İG uygulamaları ise bitkinin N, P ve Mn içeriklerini arttırmıştır.

Effects of some organic materials and inorganic fertilizers on nutrient contents of fenigreek (trigonella foenum graecum)

In this study determination of effects of tea waste (TW), spent mashroom compost (SMC) and inorganic fertilizers (IF) on nutrient contents of fenigreek (Trigonella Foenum Graecum) was aimed. The experiment was carried out according to factorial experiment and with three replication in 54 pots. Tea waste (0, 2.5, 5.0%) and spent mashroom compost (0, 2.5, 5.0%) were applied at three different doses of ammonium sulphate ( 0, 125, 250 mg N kg-1 ) Triple süper phosphate (0, 50, 100 mg P2O5 kg-1) and potassium sulphate ( 0, 75, 150 mg K2O kg-1) were used. Effects of organic material type, TW, SMC, IF doses and their interactions on N, P, Fe and Zn contents were found generally significant statistically. The highest N (5.43%), Fe (613 mg kg-1) and Zn (95 mg kg-1) means were found in SMC 0 IF 0 and SMC 0 IF 1 applications respectively. The highest P means were obtained as 0.43% in SMC 2 IF 2 applications. Generally, the means of nutrients obtained in SMC applications were found as higher than those obtained in the TW applications. Inorganic fertilizers applications increased N, P and Mn contens of plant.

___

  • Abdelgani ME, Elsheikh EAE, Mukhtar NO (1998) The effect of rhizobium inoculation and chemical fertilization on seed quality of fenugreek. Food Chemistry 64: 289-293.
  • Ahlawat OP, Gupta P, Kumar S, Sharma DK (2010) Bioremediation of fungicides by spent mushroom substrate and its associated microflora. Indian J. Microbiology 50(4): 390-395.
  • Ahlawat OP, Manikandan K, Sagar MP, Rai D, Vijai B (2011) Effect of composted button mushroom spent substrate on yield, quality and disease incidence of Pea (Pisum sativum). Mushroom Research 20(2): 87-94.
  • Akça MO, Namlı A (2015) Effects of poultry litter biochar on soil enzyme activities and tomato, pepper and lettuce plants growth. Eurasian J Soil Sci. 4(3): 161–168.
  • Aşık B, Kütük C (2012) Çay atığı kompostunun çim alanların oluşturulmasında kullanım olanağı. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 26(2): 47-57.
  • Bayram E, Kırıcı E, Tansi S, Yılmaz G, Arabacı O, Kızıl S, Telci İ (2010) Tıbbi ve aromatik bitkiler üretiminin arttırılması olanakları. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Bildiriler Kitabı-1, 11-15 Ocak 2010 Ankara. 437-457.
  • Beyzi E (2011) Çemen (Trigonella foenum-graecum L.)'de Farklı Fosfor Dozlarının Verim Ve Bazı Morfolojik Özellikler Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Birben H, Çaycı G, Kütük C (1999) Atık mantar kompostunun Begonya (Begonia semperflorens) bitkisinin gelişimi üzerine etkisi. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 187-191. 14-17 Eylül, Ankara.
  • Çolak M, Baysal E, Şimşek H, Toker H, Yılmaz F (2007) Cultivation of Agaricus bisporus on wheat straw and waste tea leaves based composts and locally available casing materials Part III: Dry matter, protein, and carbohydrate contents of Agaricus bisporus. African Journal of Biotechnology 6: 2855-2859.
  • Debosz K, Petersen SO, Kure LK, Ambus P (2002) Evaluating effects of sewage sludge and household compost on soil physical, chemical and microbiological properties. Applied Soil Ecology 19: 237–248.
  • Demir Z, Gülser C (2015) Effects of rice husk compost application on soil quality parameters in greenhouse conditions. Eurasian J Soil Sci. 4(3): 185–190.
  • Demirtaş EI, Arı N, Arpacıoğlu AE, Özkan CF, Kaya H (2000) Atık mantar kompostu kullanımının örtüaltı domates yetiştiriciliğinde bitkinin potasyum ile beslenmesi ve verim üzerine etkisi. Tarımda Potasyumun Yeri ve Önemi, Çalıştayı. 3-4 Ekim 2000, Eskişehir. 132-138.
  • Erkel İ, Işık E (1990) Pleurotus ostreatus ve Pleurotus florida yetiştiriciliğinde değişik yetiştirme ortamlarının verime etkisi. Türkiye IV. Yemeklik Mantar Kongresi, Cilt: 2, Yalova, s. 121-126.
  • Fixon PE, West, FB (2002) Nitrogen fertilizers: meeting contemporary challenges. Ambio 31(2): 169–176.
  • Goli Kalanpal E, Amani N, Esmaıelpour B (2015) Effect of spent mushroom compost application on growth parameters and macro element uptake in lettuce (lactuca sativa l. cv syaho). Dept. of soil science and engineering, university of mohaghegh ardabili. Electronic journal of soil management and sustainable production 5(2): 113-129.
  • Gülser C, Candemir F, Kanel Y, Demirkaya S (2015) Effect of manure on organic carbon content and fractal dimensions of aggregates. Eurasian Journal of Soil Science 4: 1-5.
  • Gülser C, Pekşen A (2003) Using tea waste as a new casing material in mushroom (Agaricus bisporus (L.) Sing.) cultivation. Bioresource Technology 88: 153-156.
  • Guo M, Chorover J (2006) Leachate migration from spent mushroom substrate through intact and repacked subsurface soil columns. Waste Management 26: 133–140.
  • Hornok L (1992) The Cultivation of Medicinal Plants, Cultivation and Processing of Medicinal Plants, Ed: L Hornok, Budapest, 289-290.
  • Jordan SN, Mullen GJ, Murphy MC (2008) Composition variability of spent mushroom compost in Ireland. Bioresource Technology (99): 411–418.
  • Kacar B (1997) Gübre Bilgisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 1490, Ders Kitabı: 449, Ankara.
  • Kacar B (2009) Toprak analizleri (Genişletilmiş İkinci Baskı). Nobel Yayın No: 1387, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
  • Kacar B, İnal A (2008) Bitki analizleri, Cilt 1, Nobel yayını, Ankara, s. 892.
  • Kevseroğlu K, Özyazıcı G (1997) Azotlu gübre dozlarının çemen (Trigonella foenum-graecum L.) bitkisinin bazı tarımsal özelliklerine etkileri. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi Bildiri Kitabı, Samsun, s. 367-371.
  • Kızıl S, Arslan N (2003) Investigation of the effects on yield and yield components of different sowing rates in some fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) lines. Journal of Agricultural Sciences 9(4): Ankara.
  • Kropisz A (1992) Influence of Fertilization with Coposition Yield of Vegetables and Their Content of Mineral Elements. Annals of Warsaw Agricultural University 16: 9-13.
  • Kütük CA, Taban S, Kacar B, Samet H (1996) Etkinlikleri yönünden çay atığı ile ahır gübresi ve değişik kimyasal gübrelerin karıştırılması. Tarım Bilimleri Dergisi 2(3): 51-57.
  • Mehta RS, Patel1 BS, Meena SS, Meena RS (2010) Influence of nitrogen, phosphorus and bio-fertilizers on growth characters and yield of fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) Journal of Spices and Aromatic Crops 19(1-2): 23–28.
  • Özdemir N, Öztürk E, Tebessüm Ö, Durmuş K, Ekberli İ (2015) Effects of organic and inorganic amendments on soil erodibility. Eurasian J Soil Sci 4(4): 266–271
  • Parades C, Medina E, Bustamante MA, Moral R (2016) Effects of spent mushroom substrates and inorganic fertilizer on the characteristics of a calcareous clayey-loam soil and lettuce production. Department of Agrochemistry and Environment, Miguel Hernandez University, EPS-Orihuela, ctra. Beniel Km 3.2, 03312 Orihuela (Alicante), Spain.
  • Pekşen A, Günay A (2009) Use of substrates prepared by the mixture of tea waste and wheat straw in Agaricus bisporus (L.) Sing. cultivation. Ekoloji 19(73): 48-54.
  • Pekşen A, Yakupoğlu G (2009) Tea waste as a supplement fort he cultivation of Ganaderma of lucidum. World J. Mikrobiyal Biotechnol (25): 611-618.
  • Pill WG. Evans TA, Garrison SA (1993) Forcing white asparagus in various substrates under cool and warm regimes. Hort Sci. (28): 996-998.
  • Roy S, Barman, S, Chakraborty U, Chakraborty B (2015) Evaluation of spent mushroom substrate as biofertilizer for growth improvement of Capsicum annuum L. J Appl Biol Biotechnol 3, 022-027.
  • Samet H (1996) Zenginleştirilerek organik gübreye dönüştürülmüş çay atığı ve çeşitli organik materyallerin etkinlikleri yönünden karşılaştırılması. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Toprak Anabilim Dalı, Ankara.
  • Siddiqui Y, Tajul MI, Sariah M (2011) Conjunctive use of compost tea and inorganic fertilizer on growth, yield and terpenoid content of Centella asiatica (L.) urban. Scientia Horticulturae.130(1): 289-295.
  • Söchtig H, Grabbe K (1995) The Production and Utilization of Organic-Mineral Fertilizer From Spent Mushroom Compost. Science and Cultivation of Edible Fungi Volume II, 907-915.
  • Vandenkoornhuyse P, Baldauf SL, Larval C, Straczek J, Young JPW (2002) Evaluation of Spent Mushroom Substrate as biofertilizer for growth improvement of Capsicum annuum L. Science 295-2051.
Mediterranean Agricultural Sciences-Cover
  • Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
  • Başlangıç: 1988
  • Yayıncı: Akdeniz Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Çay çöpünden kompost yapımı ve oluşan kompostun bazı özellikleri

Nuray Mücellâ MÜFTÜOĞLU, Cafer TÜRKMEN, Yasemin KAVDIR

Fide performansı üzerine firma etkisi

Ahmet Şafak MALTAŞ, Süfyan UÇOVA, Mustafa KAPLAN

Farklı yetiştirme ortamlardan elde edilen fidelerin tütünün gelişimi ve besin elementi içeriklerine etkisi

Ayşegül SALUK, İbrahim ERDAL

Fındıktan üretilen atıkların toprağın fiziko-kimyasal ve biyolojik özelliklerine etkileri

Damla BENDER ÖZENÇ, Funda IRMAK YILMAZ, Ceyhan TARAKÇIOĞLU, Selahattin AYGÜN

Akdeniz ve Ege Bölgelerine ait bazı arpa (Hordeumvulgare l.) köy çeşitlerinin bitki besin elementi içeriklerinin karşılaştırılması

Erbil DEMİR, Sahriye SÖNMEZ

Farklı organik gübre uygulamalarının kıvırcık salatada (Lactuca sativa L. var. crispa) verim, kalite ve bitki besin elementi içeriklerine etkileri

Zafer ÜÇOK, Halil DEMİR, İlker SÖNMEZ, Ersin POLAT

Topraksız kültür üzüm yetiştiriciliğinde farklı besin çözeltilerinin ve yetiştirme ortamlarının verim ve kaliteye etkisi

Serpil TANGOLAR, Semih TANGOLAR, Ayfer ALKAN TORUN, Güzin TARIM, Melike ADA, Oğuzhan AYDIN

Bağ toprağına uygulanan organik materyallerin verim, kalite ve besin elementleri alımına etkisi

Semih TANGOLAR, Serpil TANGOLAR, Ayfer ALKAN TORUN, Melike ADA, Oğuzhan AYDIN

İç Anadolu Bölgesi tarım topraklarının bazı verimlilik parametrelerinin belirlenerek haritalanması

Alper AKIN, Hasan TAŞOVA

Roka (Eruca vesicaria) yetiştiriciliğinde spektral yansıma ile bitki besin maddesi konsantrasyonu arasındaki ilişkinin belirlenmesi

Gafur GÖZÜKARA, Sevda ALTUNBAŞ, Ozan ŞİMŞEK, Ozan SARI, Kadir BUYURGAN, Ahmet Şafak MALTAŞ, Namık Kemal SÖNMEZ, Mustafa KAPLAN