Melike MOLACI

Aristoteles’in Etik Görüşü

Felsefi sistemlerin ve sistematik tutarlılıkların yürürlükten kalktığı çağdaş felsefelerin aksine felsefe tarihinde ortaya konulmuş ilk büyük sistemin kurucusu sayılan Aristoteles, ele aldığı sorular ve bu sorulara verdiği cevaplarla gerek sistemli düşünmenin gerekse felsefenin bölümleri arasında kurulan ilişkinin gücünü gözler önüne serer. Mantık, ontoloji, epistemoloji, etik ve siyaset arasında bulunan kopmaz bağların teyit edildiği ve bu alanların her birinde geçerli olabilecek bir yaklaşımın savunulduğu Aristoteles felsefesi, araştırma alanlarının her birinde nesnesinin özelliklerini göz önünde bulundurur. Nesnesinin mahiyetinden hareket eden bu tutum, Aristoteles’in felsefesinin temel özelliği olup ontolojik yaklaşım ya da bakış olarak adlandırılır.Aristoteles’in sistemine içkin olan bu yaklaşımı bilhassa etik-ontoloji ilişkisi açısından ortaya koymayı amaçlayan bu çalışma, Nikomakhos’a Etik’te öne sürülen görüşlerden ve kullanılan kavramlardan hareket etmektedir. Buna binaen bu çalışmada mezkur kitabın kavramsal çerçevesine ve yöntemine uygun bir biçimde Aristotelesçi iyi, mutluluk, düşünce ve karakter erdemleri, isteme, tercih, adalet ve temaşa yaşamı üzerinde durularak her bir etik kavramın ve ahlaki bağlamın sistem açısından önemi ortaya konulmakta ve ontolojik yaklaşımın sistematik tutarlılık açısından değeri tartışılmaktadır. Böylece sıklıkla teorik ve soyut bir etkinlik olarak düşünülen felsefenin aslında var olandan bağımsız bir etkinlik olmadığı; aksine onun yaşamla kopmaz bağları bulunan pratik bir etkinlik yahut başat bir insani olanak olarak güncel sorunlar açısından değeri ortaya konulmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Etik, Ontoloji, Ontolojik Yaklaşım, İyi, Mutluluk

The Ethics of Aristotle

Aristotle, considered to be the founder of the first great system set forth in the history of philosophy as opposed to the contemporary philosophies in which philosophical systems and systematic coherences are abolished, reveals the power of the relationship established between the parts of the philosophy and systematic thinking with the questions he has taken and the answers he has given to these questions. The philosophy of Aristotle, in which unbreakable ties between logic, ontology, epistemology, ethics and politics are confirmed and an approach that can be valid in each of these fields is advocated, considers the properties of his object in each of the research areas. This attitude, moving from the nature of the object, is the essential characteristic of Aristotle's philosophy and is called the ontological approach or view. This study aims to reveal this approach, which is intrinsic to Aristotle's system, especially in terms of ethics-ontology relation, and it does that so by using the opinions and concepts used in Nicomachean Ethics. Therefore, in this study, the importance of Aristotelian good, happiness, thought and character virtues, desire, preference, justice and prosperity life in accordance with the conceptual frame and method of the aforementioned book are put forward and the importance of each ethical concept and moral context is put forward in terms of system and the value of the ontological approach in terms of systematic consistency is discussed. Thus, this study aims to reveal that the philosophy, which is often thought of as a theoretical and an abstract activity, is in fact not an independent event; on the contrary, it is trying to put forth a value as a practical activity with untied ties to life or as a humanitarian possession in terms of current problems.

PDF

___

Aristotle. (1959). Politics, (Trans by. H. Rackham), London: William Heinemann Ltd.
Aristoteles. (1996). Metafizik, (Çev. Ahmet Arsalan), İstanbul: Sosyal Yayınları.
Aristoteles. (1999). Eudemos’a Etik, (Çev. Saffet Babür), Ankara: Dost Kitabevi.
Aristoteles. (2007). Nikomakhos’a Etik, (Çev. Saffet Babür), Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
Aristotle. (2011) Nicomachean Ethics (Trans by. R.C. Bartlett & S. D. Collins), Chicago: The University of Chicago Press.
Aristoteles. (2012) Poietika, (Çev. Nazile Kalaycı), Ankara: Pharmakon Kitap.
Hesiodos. (1991). “İşler ve Günler”, Hesiodos Eseri ve Kaynakları, (Çev. S. Eyüboğlu ve A. Erhat), Ankara: Türk Tarih Kurumu, s.105-169.
Homeros. (2007). Odysseia, (Çev. A. Erhat ve A. Kadir), İstanbul: Can Yayınları.
Jaeger, Werner. (2011). İlk Yunan Filozoflarında Tanrı Düşüncesi, (Çev. Güneş Ayas), İstanbul: İthaki Yayınları.
Jones, W. T. (2006). Klasik Düşünce: Batı Felsefesi Tarihi Birinci Cilt, (Çev. Hakkı Hünler), İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
Kranz, Walther. (1994). Antik Felsefe, (Çev. Suad Y. Baydur), İstanbul: Sosyal Yayınları.
Kuçuradi, İonna. (2010). “Aristoteles ve Ontolojik Yaklaşım”, Çağın Olayları Arasında, Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu, s. 163-174.Özcan, Muttalip. (2011). Aristoteles Felsefesi: Temel Kavramlar ve Görüşler, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
Pakhaluk, Michael. (2011). “On the Unity of the Nicomachean Ethics”, Aristotle’s Nicomachean Ethics: A Critical Guide, (Ed. by. Jon Miller), New York: Cambridge Universty Press, s. 23-44.
Peters, Francis E. (2004). Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
Platon. (1958). Devlet, (Çev. S. Eyüboğlu ve M. A. Cimcoz), İstanbul: Remzi Kitabevi.
Platon. (2011). “Protogaras”, Diyaloglar, (Çev. Tanju Gökçöl), İstanbul: Remzi Kitabevi, s. 393-448.
Ross, David. (2011). Aristoteles, (Çev. Ahmet Arslan), İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.