Edibe PIRINÇCI, Aytaç POLAT, Selahattin KUMRU, Ayse KÖROGLU

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİNDE DOĞUM YAPAN KADINLARIN DOĞUM ÖNCESİ BAKIM ALMA DURUMU VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

AMAÇ:Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Polikliniği'ne başvurarak doğum yapankadınların doğum öncesi bakım alma durumları ve etkileyen faktörleri incelemek amacıyla yapılmıştır.GEREÇ VE YÖNTEM:Kesitsel ve tanımlayıcı bir araştırma olup Ocak-Mart 2008 tarihlerinde doğum yapan298 kadına anket uygulanmıştır. Anket uygulaması yüz yüze görüşme tekniği ile gerçekleştirilmiştir. VerilerDÖB hizmetinin niceliğinin “yeterli” veya yetersiz” ve DÖB hizmetinin niteliği ile ilgili bilgi elde edilmiştir.BULGULAR:Araştırmaya alınan 298 evli kadının yaş ortalaması 29.19±6.28 yıl olup, %44.3'ü de ilkokulmezunudur. %87.6'sı çekirdek aile, %12.4' ü geniş ailedir. Kadınların %31.2'si 2-3 gebelik geçirmiş iken %15.5'ialtı ve daha fazla gebelik geçirmiştir. Araştırmaya alınan kadınların hepsi doğum öncesi bakım almıştır.Kadınların %57.0' si yeterli sayıda DÖB hizmeti almıştır. DÖB nicelik ve nitelik puanını etkileyen faktörlerolarak yaş, yerleşim yeri, aile tipi, eğitim durumu, eşlerinin eğitim durumu, meslek, gebelik sayısı, gebeliğininistemli oluşu tespit edilmiştir(p<0.001). DÖB nitelik puanına göre DÖB hizmeti alan gebelerin %7.0'si 1-2 puan,%24.8'i 3-4 puan, %68.1'i ise 5-6 puan almıştır. Bu gebeliğinde en az bir kez; %98'inin tansiyonun ölçüldüğünü,%98.7'sinin çocuk kalp sesinin dinlendiğini, %87.9'unun kan sayımı yapıldığını, %99.3'ünün ultrasonografiyaptırdığını belirtmişlerdir.SONUÇ: Doğum öncesi bakım durumu ülkemiz geneline göre daha iyidir.Ama bu durumun daha iyi olması içinsağlık personelinin doğum öncesi bakım hizmetleri konusunda daha duyarlı olmaları gerekmektedir

Anahtar Kelimeler:

Doğum öncesi bakım, doğum, gebelik

Prenatal Care Conditions ofWomen Who Delivered in an University Hospital And Influencing Factors

OBJECTIVE: The purpose of this study is to evaluate the influencing factors in antenatal care of women having delivery in Firat University Faculty of Medicine, Obstetrics and Gynecology Clinic. MATERIALAND METHODS: This is a cross-sectional and descriptive study in which 298 women who had deliveries during January-March 2008, were applied questionnaires. The questionnaires were applied on the basis of face-to-face meeting. Data about quantity of antenatal care services (e.g. sufficient or insufficient), and quality of antenatal care services were determined. RESULTS: The average age of 298 women included in the study was 29.19±6.28. Among them, 44.3% were graduates of primary school. 87.6% of them were nuclear family while 12.4% of them were extended. While 31.2% of the women experienced 2 or 3 pregnancies, 15.5% experienced 6 and more pregnancies. All of the women included in the study received antenatal care. Of women, 57.0% were serviced sufficient antenatal care. As factors affecting the antenatal care quality and quantity score; age, residence, number of pregnancies, family type, women's education level, husband's education level, occupation of women, wanted pregnancies were defined (p<0.001). According to the antenatal care quality score, 7.0% of the pregnant women scored 1-2 points, 24.8% scored 3-4 points, 68.1% scored 5-6 points.Women informed that blood pressures of 98.0% of them were taken, the heart sounds of the infants were listened in 98.7%, blood cell were counted in 87.9% of them and 99.3% were applied ultrasonography at least once, during their current pregnancies. CONCLUSION: Prenatal care conditions in our University Hospital are better than the general overall conditions in Turkey. However, the medical personnel should be more conscious about the prenatal care services to improve the situation inTurkey.

Keywords:

Antenatal cares, delivery, pregnancy,

PDF

___

1. Bertan M, Güler Ç. Halk sağlığı temel bilgiler. 2. Baskı: Güneş Kitapevi, Ankara, 1997.
2. Akın A, Özvarış ŞB. Türkiye'de Doğum öncesi bakım hizmetlerinden yararlanma. Http://www.huksam. hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/turkiyede_dogu m_oncesi.pdf Erişim tarihi: 01.10.2010.
3. Kılıç D, Ezmeci T. Erzurum il merkezinde 15-49 yaş grubu annelerin sağlık ocakları tarafından verilen ana çocuk sağlığı hizmetlerinin kullanma durumları ve etkileyen faktörler. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2004;1:1-10.
4. Drazancic A. Antenatal care in developing countries. What should be done? J Pern Med 2001;29(3):188-9.
5. AkınA, Özvarış ŞB.Ana çocuk sağlığı aile planlaması. In: Bertan M. Güler Ç, editörler. Halk sağlığı temel bilgiler. 2. Baskı, Güneş Kitapevi, Ankara, 1997:117- 55.
6. Özvarış Ş B, Akın A. Türkiye'de doğum öncesi bakım hizmetlerinden yararlanma. Türkiye'de ana sağlığı, aile planlaması hizmetleri ve isteyerek düşükler: Türkiye Nüfus ve SağlıkAraştırması 1998 ileri analiz sonuçları, Ankara, 2002:151-82.
7. Küçük E, Çan G, Toptaş M. Giresun 1 nolu sağlık ocağı bünyesinde doğum yapan kadınların doğum öncesi, doğum ve doğum sonu bakım alma sıklığı. 9. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Özet Kitabı, Ankara, 2004.
8. Etiler N, Aktekin R, Çapar H. Antalya kent merkezindeki bir sağlık ocağı bölgesinde doğum öncesi bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum 2000;3:41-5.
9. Paredes I, Hidalgo L, Chedraui P, Palma J, Eugenio J. Factors associated with inadequate prenatal care in Ecuadorian women. Int J Gynaecol Obstet 2005;88:168-72.
10. Ergöçmen BA, Tezcan S, Çağatay P. Üreme sağlığı. In: Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2008. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, AÇSAP, DPT ve Avrupa Birliği,Ankara 2008:143-54.
11. U N I C E F M a t e r n a l C a r e . Htpp://www.unicef.org/specialsession/about/sgreportpdf/11_Maternal Care_D7341Insert_English pdf, Erişim tarihi:08.11.2004.
12. Çetin F, Güneş G, Karaoğlu L, ÜstünY. Turgut Özal Tıp Merkezinde Doğum yapan annelerin doğum öncesi bakım alma ve emzirmeye başlama durumları ve etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;12(4):247-52.
13. Yıldızoğlu İ, Ökten Ş. Gebelerin DÖB hizmetlerinden yararlanma durumları. Hemşirelik Forumu Dergisi 2001;4(6):51-6.
14. Omaç M, Güneş G, Karaoğlu L, Pehlivan E. Arapgir Devlet Hastanesine başvuran gebelerin DÖB hizmetlerinden yararlanma durumları ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi (Haziran 2004-2005). Fırat Tıp Dergisi 2009;14(2):115-9.
15. Delwaux T, Buekens P, Godin I, Boutsen M. Barriers to prenatal care in Europe.Am J Pren Med 2001;21(1):52- 9.
16. Erbaydar T. Utilazition of prenatal care in poorer and wealthier urban neighbourhoods Turkey. Eur J Public Health 2003;13(4):320-26.
17. Taşkın I. Uluslararası sözleşmeler ışığında kadının durumu. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 8:16-22.
18. Kılıç S, Uçar M, Temir P, Erten Ü, Şahin E, Karaca B, Yüksel S, Özkır F. Hamile kadınlarda doğum öncesi bakım alma sıklığı ve bunu etkileyen faktörler TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(2): 91-6.
19. Fullerton JT, Nelson C, Shannon R, Bader J. Prenatal care in the Paso del Notre Border Region. J Perinatal 2004;24:62-71.
20. Hulsey TM, Laken M, Miller V, Ager J. The influence of attitudes about unintended pregnancy on use of prenatal and postpartum care. J Perinatal 2000;20(8):513-9.
21. Döner B. Karabağlar bölgesinde Haziran ayında doğum yapan kadınların sağlık ocaklarından aldıkları doğum öncesi bakım hizmetlerinin değerlendirilmesi. IX. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Özet Kitabı. Ankara, 2004: 235.
22. Beşer E, Ergin F, Sönmez A. Aydın il merkezinde doğum öncesi bakım hizmetleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(2):137-41.
23. Altınyurt S. Doğum öncesi bakım. III. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongre Kitabı. İzmir, 22-24 Eylül 2005:79.