Polonyalı Bir Subayın Türkiye Mektupları

Macar ve Polonya halklarıyla Osmanlı Devleti arasında 1849-1851 yıllarında önemli ilişkiler kurulmuştu. Bu tarihlerde birçok Macar ve Polonyalı, Osmanlı Devleti’ne sığınmıştı. Bu sığınmacılarla ilgili Osmanlı Devleti ile Rusya, Avusturya, İngiltere ve Fransa arasında yoğun diplomasi trafiği yaşandı. Bu diplomasi trafiğinin merkezi İstanbul olmuştur. Bu sırada Osmanlı ülkesinde bulunan Polonyalı Czaykowski’nin  yazdığı mektuplar mülteciler sorunu ve diplomatik gelişmelerin seyri hakkında önemli bilgiler vermektedir. Czaykowski, Osmanlı Devlet adamlarıyla kolayca görüşebiliyordu. Üstelik Czaykowski Aralık 1849’da Müslüman oldu ve Mehmed Sadık Paşa ismini aldı. Mehmed Sadık, İstanbul’da güvenilen diplomat oldu. Paşa, İstanbul’da bulunduğu süre içinde birçok mektup yazdı. Bu mektuplar, Osmanlı Devleti ile Rusya, Avusturya, İngiltere ve Fransa arasındaki ilişkiler hakkında doyurucu bilgiler içermektedir. 

___

  • Arşiv Kaynakları
  • BOA, A.DVN., 93/91.
  • Ansiklopedi
  • Der Große Brockhaus, Leipzig 1929.
  • BEYDİLLİ, Kemal, (2008). “Mehmed Sadık Paşa”, DİA, 35: 396-397.
  • Araştırma Eserleri
  • ANAFARTA, Nigar (1979). Osmanlı İmparatorluğu İle Lehistan (Polonya) Arasındaki Münasebetlerle İlgili Tarihi Belgeler, İstanbul: Bilmen Basımevi.
  • GÜMÜŞ, Musa Summer (2010). “Mehmed Sadık Paşa (Michal Zzajkowski) ve Osmanlı Devleti’nde Kazak Süvari Alayı”, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3): 1362-1375.
  • HAJNAL, Istvan (1927). A Kossuth-emigracio Törökorszagban, Budapeşte.
  • ZİOLOWSKİ, Paul (1922). Adampol, İstanbul.