M.Ö. II. ve I. Bin Ok Uçlarında Arkeometrik Bulgular
Bu çalışmada Tarsus Gözlükule yerleşiminde Hetty Goldman döneminde yürütülen kazılardan ele geçirilerek Geç Tunç Çağı II, Demir Çağı ve Helenistik - Roma dönemlerine tarihlenen maden ok uçlarının tipolojisi ve elementel analizi konu edilmektedir. Ok uçlarını tipolojisi ile tamamı bakır ve bakır alaşımı olan elemental kompoziyonların dönemlere göre dağılımı tartışılmakta, kovanlı ok uçlarında tespit edilen kurşun üzerinde durulmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Ok ucu, Tarsus Gözlükule, Geç Tunç Çağı, Demir Çağı, HelenistikRoma dönemi, bakır ve bakır alaşımları, kurşun
Archaeometric Findings at Arrowheads of the Second and First Millennium B.C
This reseach concentrates on the typology and chemical analyses of the Late Bronze II, Iron Age and Hellenistic - Roman metal arrowheads recovered at Tarsus Gözlükule during the excavation campaigns of Hetty Goldman. This paper discusses the typologies and elemental compositions according to the historical periods and focuses on the lead concentrations detected on the socketed type of arrowheads.
Keywords:
Arrowhead, Tarsus Gözlükule, Late Bronze II, Iron Age, Hellenistic - Roman Period, copper and its alloys, lead,
___
- Cotterell-Kamminga 1990: Cotterell, B. ve Kamminga, J., Mechanics of Pre-industrial Technology, University of Cambridge Press, New York, 1990.
- Dardeniz 2007: Dardeniz, G., Chemical Analysis and Characterization of First Millennium BC Arrowheads from Tarsus, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, 2007.
- Dardeniz 2015: Dardeniz, G., “Was Ancient Egypt the Only Supplier of Natron? New Research Reveals Major Anatolian Deposits”, Anatolica 41, 2015, 191-202.
- Esin 1969: Esin, U., Kuantitatif Spektral Analiz Yardımıyla Anadolu’da Başlangıcından Asur Kolonileri Çağı’na Kadar Bakır ve Tunç Madenciliği, Taş Matbaası, İstanbul, 1969.
- Erkanal 1977: Erkanal, H., Die Axte und Beile Des 2. Jahstanusends in Zentralanatolien, Volume 8 of Prähistorische Bronzefunde, C. H. Beck'sche, 1977.
- Gales vd. 1985: Gales, N. H., vd., “Alloy Types and Copper Sources of Anatolian Copper Alloy Artifacts”, Anatolian Studies 35, 1985, 143-173.
- Goldman 1956: Goldman, H., Excavations at Gözlü Kule, Tarsus II, Princeton, 1956.
- Hauptmann-Palmieri 2000: Hauptmann, A. ve Palmieri, A., “Metal Production in the Eastern Mediterranean at the Transition of the 4th/3rd millennium: Case Studies from Aslantepe”, Anatolian Metal I, Der Anschnitt, Beiheft 13, Ü. Yalçın (ed.), Bochum, 2000, 75-82.
- Kuruçayırlı 2003: Kuruçayırlı, E., Investigation of Metal Artifacts of Tarsus/Gözlükule from the Second and Third Millenia B.C., Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, 2003.
- Kuruçayırlı-Özbal 2005: Kuruçayırlı, E. ve Özbal, H., “New Metal Analysis from Tarsus- Gözlükule”, Field Seasons 2001-2003 of the Tarsus-Gözlükule Interdisciplinary Research Project, A. Özyar (ed.), 2005, 177-193.
- Mellink 1989: Mellink, M., “Anatolian and Foreign Relations of Tarsus in the Early Bronze Age”, Anatolia and the Ancient Near East, Studies in Honor of Tahsin Özgüç, K. Emre ve T. Özgüç (eds.), Ankara, 1989, 319-331.
- Northover 1998: Northover, J.P., “Exotic Alloys in Antiquity”, Metallurgica Antiqua, Der Anschnitt, Beiheft 8, T. Rehren, A. Hauptmann, J.D. Muhly (ed.), Deutsches Bergbau-Museum, Bochum, 1998, 113-121.
- Özbal vd. 2005: Özbal, H., Kuruçayırlı, E., and Mısırlı Z., “Two EBII Metal Stamp Seals from Tarsus-Gözlükule”, in. A. Özyar (ed.), Field Seasons 2001-2003 of the Tarsus-Gözlükule Interdisciplinary Research Project, 2005, 177-193.
- Scott 1991: Scott, D. A., Metallaography and Microstructure of Ancient And Historic Metals, The Getty Conservation Institute, 1991.
- Swiny 1991: Swiny, S., “The Philia Culture and its Foreign Relations”, Cyprus between Orient and Occident, V. Karageorghis (ed.), Department of Antiquities, Nicosia, 1986, 29-44.
- Yener vd. 1991: Yener, K., A. vd., “Stable Lead Isotope Studies of Central Taurus Ore Sources and Related Artifacts from Eastern Mediterranean Chalcolithic and Bronze Age Sites”, Journal of Archaeological Science 18, 1991, 541-577.
- Yener 2000: Yener, K. A., The Domestication of Metals, Brill, Leiden, Boston, Köln, 2000.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2007
- Yayıncı: Uğur ALANYURT
Sayıdaki Diğer Makaleler
Van Ayanis Kalesinden Ele Geçen Ok Uçları Üzerine Genel Bir Değerlendirme
Mehmet Ali ÖZDEMİR, Mehmet IŞIKLI
Ortaçağ Demir Temren Örneklerinin Sertlik Değerleri ve Sertleştirme Yöntemleri
Yukarı Dicle Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem Fırlatma Uçlarının Deneysel Çalışması