YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN FİNANSAL KİRALAMA (LEASING) SÖZLEŞMELERİNDE YETKİLİ MAHKEME

Gelişen ekonomi ve ticaret hayatının getirdikleri ile birlikte, sınır ötesi faaliyetlerin sayısı giderek artmaktadır. Bu faaliyetlerde kullanılan pek çok sözleşme olup, bunların içinde finansal kiralama sözleşmesi de yer almakta- dır. . Sözleşmenin uluslararası boyutlu olarak kurulabilmesi, sözleşme konu- sunun teknolojik ürünlerden oluşabilmesi, satın almaya oranla daha az bedel ödenmesi gibi etkenler, finansal kiralama sözleşmesinin uygulamada daha çok tercih edilmesine sebebiyet vermektedir. Finansal kiralama sözleşmesi karmaşık bir yapıya sahip olduğundan, yabancılık unsuru içeren finansal kiralama sözleşmelerinde yetkili mahkemenin tespit edilmesinde sorunlar yaşanabilmektedir. Çünkü, bu tespitin yapılabilmesi için sözleşmeye uygula- nacak hukukun da bilinmesi gerektiği durumlarla karşılaşılabilinir. Özellikle bu durum genel yetkili mahkemede dava açılma imkanı olmayan hallerde özel yetkili mahkemelerde açılacak davalarda kendini göstermektedir. Şüp- hesiz ki, bu konuda yapılan hatalar, tarafların gereksiz masraf yapmalarına, emek ve zaman kayıpları yaşamalarına sebebiyet verecektir. Bu nedenle, yabancılık unsuru taşıyan finansal kiralama sözleşmelerinde yetkili mahke- me konusu makalede incelenmiştir.

The number of the cross-border activities is going up in order to the outcome of emerging economic and commercial life. There are various types of contracts used in these activities that financial leasing contracts are one of them. Financial leasing contracts are preferred more in practically due to the facts that they are eligible to be made internationally, the subject of them is possible to be technological products and to pay less in comparing with purchasing. Due to their complex structure, it is possible to have problems with determining the authorized court particularly in financial leasing cont- racts containing foreign elements. For this determination can be made, it is must to be known which law would be applied to the contract. This case shows itself especially in the terms of being impossible to litigate in courts of general jurisdiction but can be litigated in special courts of competent jurisdiction. Doubtlessly, the mistakes being made on this subject will cause time- energy loses and unnecessary expenses for the sides. Therefore, the subject matter of the authorized court in financial leasing contracts contai- ning foreign element is examined in this article.

PDF

___

AKINCI, Ziya, Milletlerarası Usul Hukukunda Seçilen Mahkemenin Bağlantılı Olması Koşulu, MHB, Yıl: 22, Sayı 2, 2002, Prof. Dr. Ergin Nomere Armağan. AKINCI, Ziya, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Sözleşmesine Dayanan Yabancı Derdestlik, Ankara 2002. ALTOP, Atilla, Özellikle Taşınır Mallarına İlişkin Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmesi, Ankara 1990. ÇAPRİ, Sezer, Konut Finansmanı Sözleşmeleri, İstanbul 2010. ÇELİKEL, Aysel / ERDEM, B. Bahadır, Milletlerarası Özel Hukuk, Yenilenmiş 11. Bası, İstanbul 2012. ÇELİKEL, Aysel/ GELGEL (ÖZTEKİN), Günseli, Yabancılar Hu- kuku, Yenilenmiş 18 Bası, İstanbul 2012. ÇELİKOĞLU, Cengiz Topel, Konut Finansman Kanununun Lea- sing Sözleşmesi Üzerindeki Etki ve Sonuçları İstanbul Barosu Dergisi, C, 81, Sayı 5, İstanbul 2007. ÇİÇEKLİ, Bülent, Yabancılar Hukuku, Gözden Geçirilmiş ve Genişle- tilmiş 3. Baskı, Ankara 2012. EKŞİ, Nuray, Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, 2. Bası, İs- tanbul 2000. ERDEM, B. Bahadır, 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda Düzenlenen Türk Mahkemelerinin Yetkisine İlişkin Kurallar ve Bu Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi, MHB., Y. 22, Sayı 2, 2002, Prof. Dr. Ergin Nomere Armağan. EROĞLU, Sevilay, Rekabet Hukukunda Bilgisayar Programlarının Korunması, İstanbul 2000. EROL, Ahmet/ YILDIRIM, Ercan/ TOROSLU, Vefa, M, Tüm Yönle- riyle Finansal Kiralama (Leasing), İçtihatlı&Gerekçeli, 2. Baskı, Ankara 2011. KARSLI, Abdurrahim, Medeni Muhakeme Hukuku, 6100 Sayılı HMK Hükümlerine Göre Yargıtay Kararları İşlenmiş ve Gözden Geçirilmiş 3. Baskı, İstanbul 2012. KILIÇ, Halil, Açıklamalı-İçtihatlı 6100 Sayılı HMK, C. I, Ankara 2011. KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Genişle- tilmiş 14. Bası, Ankara 2011. KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, Altıncı Baskı C. I, İstanbul 2001. LEVY, Davıd, A. Financial Leasing UnderThe Unidroit Convention and The Uniform Commercial Code: A Comparative Analyses,, http://login.westlaw.co.uk erişim tarihi, 24.2.2011, (s. 1-28). NOMER, Ergin, Devletler Hususi Hukuku, Yenilenmiş 19. Bası, İs- tanbul 2011. NOMER, Ergin, Milletlerarası Usul Hukuku, İstanbul 2009. NORTH, Peter/FAWCETT J.J. Cheshire and Norths Private Interna- tional Law, Thirteenth Edition, Lexis Nexis Butterworths, United Kingdom 2004. OĞUZMAN, Kemal, M./ ÖZ, Turgut, M. Borçlar Hukuku Genel Hü- kümler Cilt 1, 10. Bası, İstanbul 2012. ÖZDEMİR, Hatice, MÖHUK Kapsamına Giren Sözleşmelerin Tespiti Bağlamında Yabancılık Unsuru Taşıyan Sözleşme ve Uluslara- rası Sözleşme Kavramları, İstanbul Barosu Dergisi, C. 73, Sayı 10-11- 12, 1999. ÖZKAN, Işıl, Devletler Özel Hukukunda İkametgah, Mutad Mesken ve İşyeri Bağlama Noktalarının Yeniden Değerlendirilmesi, Ankara 2003. PARMAKÇI, Murat, Finansal Kiralama ve Konut Finansmanı, Leasing Dünyası, Fider Finansal Kiralama Derneği Bülteni, Sayı 14, Kasım 2005. PEKCANITEZ, Hakan/ ATALAY, Oğuz/ ÖZEKES, Muhammet, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümlerine Göre Medeni Usul Hukuku, 13. Bası, Ankara 2012. SARGIN, Fügen, Milletlerarası Usul Hukukunda Yetki Anlaşmaları, Yetkin, Ankara 1996. SÖYLER, İlhami, Mali Teşvik Uygulamaları Açısından Finansal Kira- lama (Teori-Uygulama- Sorunlar- Çözümler), Ankara 2007. ŞANLI, Cemal, Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuş- mazlıkların Çözüm Yolları, Dördüncü Bası, İstanbul 2011. TEKİNALP, Gülören/ UYANIK-ÇAVUŞOĞLU, Ayfer, Milletlera- rası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, Genişletilmiş 11. Bası, İstanbul 2011. TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, Güncelleştirilmiş ve Ge- nişletilmiş Beşinci Bası, İstanbul 2012. TOPALOĞLU, Mustafa, Bilgisayar Programları Üzerindeki Haklar ve Bu Hakların Korunması, İstanbul 1997. UMAR, Bilge, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2011. UYANIK-ÇAVUŞOĞLU, Ayfer, Bireysel İş İhtilaflarında Türk Mahkemesinin Milletlerarası Yetkisi İş Dünyası ve Hukuk Prof. Dr. Tankut Centele Armağan, İstanbul 2011. ÜSTÜNDAĞ, Saim, Medeni Yargılama Hukuku, İstanbul 2000. YAVUZ, Cevdet/ ACAR, Faruk/ ÖZEN, Burak, Türk Borçlar Huku- ku Özel Hükümler, Yenilenmiş 7. Baskıdan Tıpkı 8. Baskı, İstanbul 2009. YÜNLÜ, Levent, Finansal Kiralama Sözleşmesinden Doğan Uyuş- mazlıklarda Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, MHB, Yıl: 22, Sayı: 2, 2002, Prof. Dr. Ergin Nomere Armağan, s. 1089.