SANIĞIN İDDİA TANIKLARININ BEYANLARININ DOĞRULUĞUNU TEST ETME HAKKI

AİHSnin 6/3/d maddesine göre; iddia tanıklarını sorguya çekmek veya çektirmek, adil yargılanma hakkı kapsamında sanığa tanınması gereken minimum haklardandır. Bu bağlamda sanığın, hakkında gerçekleştirilen yargılama faaliyeti sırasında tanıklara soru yöneltebilmesi, adil bir yargılamanın yapılabilmesi bakımından zorunludur. Sanığın iddia tanıklarıyla yüzleşebilmesi ve beyanlarının doğruluğunu test edebilmesi, savunma bakımından çok önemlidir. Bu şekilde sanık, aleyhindeki tanık beyanlarının zayıf noktalarını ortaya koyup mahkeme huzurunda onların güvenilirliğini test edebilecek, sorduğu sorularla kendi lehine sonuçlar ortaya çıkartabilecek ve yargılama makamının uyuşmazlık konusu olayı sadece iddianın ileri sürdüğü şekliyle algılamasını önleme imkanına sahip olacaktır. Savunmaya tanınan bu hakkın amacı AİHM tarafından, tanığın inandırıcılığını sarsmak ve onun güvenilirliğini denetlemek olarak tespit edilmiştir.

Right of the Accused to Examine the Accuracy of the Statements of Prosecution Witnesses

According to the ECHR 6/3/d; to examine or have examined witnesses against him is recognized under the fair trial right of accused. Terefore it is a necessity for a fair trial that the accused have occasion to ask questions to the witnesses in the trial. To be able to face with prosecution witnesses and examine accuracy of their expressions is vital importance for defense. So the accused can identify the weak points of witnesss statements, examine their reliability in front of the court, produce the results in his favor with asked questions and have occasion to prevent that the judges perceive the judicial problem only in accordance with the claims of prosecution. Te purpose of this right given to defense is recog- nized by the ECHR, as undermine the credibility of the witness and control his reliability.

PDF

___

AMBOS, Kai. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Yargılama Hakları - Silahların Eşitliği, Çelişmeli Önsoruşturma ve AİHS m.6 , (Çev. Yener Ünver) in: Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2004.

BANASZAK SR., Ronald. Fair Trial Rights of Accused, Greenwood Pres, London 2002.

BOOGS, Danny J. Te Right to Fair Trial, University of Chicago Legal Forum, 1998.

CENTEL, Nur-Hamide ZAFER, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul 2011.

ESSER, Robert. Auf dem Weg zu einem europäischen Strafverfahrenrecht, De Gruyter Rechtswissenschaften Verlags, Berlin 2002.

FEYZİOĞLU, Metin. 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Hakkında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler, in: Türkiye Barolar Birliği Dergisi, S. 62, Ocak/ Şubat 2006.

GEMALMAZ, Burak. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Çapraz Sorgu, in: Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2004.

GOODPASTER, Gary. On the Teory of American Adversary Criminal Trial, The Journal of Criminal Law & Criminology, Vol. 78, No:1, 1987.

GÖLCÜKLÜ, Feyyaz. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Adil Yargılanma, in: AÜSBF Dergisi-İlhan Öztıraka Armağan, 1994/1-2.

GRABENWARTER, Christoph. Yargılama Güvenceleri-Adil Yargılama Hakkı (İHAS Md.6), in: Adil Yargılanma Hakkı ve Ceza Hukuku, (Çev. Osman Can), Seçkin Yayınevi, Ankara 2004.

HARRIS, David. Te Right To A Fair Trial In Criminal Proceedings As A Human Rights, International and Comparative Law Quarterly, 16, 1967.

http://ihami.anadolu.edu.tr.

http://www.echr.coe.int.

İNCEOĞLU, Sibel. İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı, Beta Yayınevi, İstanbul 2002.

KARAKEHYA, Hakan. Ceza Muhakemesinde Maddi Gerçek, in: Eskişehir Barosu Dergisi, Haziran 2006.

KEYMAN, Selahattin. Ceza Muhakemesinde Savcılık, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1970.

KREY, Volker. Strafverfahrensrecht, Verlag W. Kohlhammer, Stuttgart, Berlin, Köln 1990.

KUNTER, Nurullah-Feridun YENİSEY-Ayşe NUHOĞLU, Ceza Muhakemesi Hukuku, Arıkan Yayınevi, İstanbul 2006.

ÖZBEK, Veli Özer. CMK İzmir Şerhi, Seçkin Yayınevi, Ankara 2005.

ÖZTÜRK, Bahri-Mustafa Ruhan ERDEM, Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara 2006.

READ, F. Tom. Çapraz Sorgu, in: CMK 2 Seminer Notları, İstanbul Barosu Yayını, İstanbul 2005.

REID, Karen. Adil Bir Yargılamanın Güvenceleri, (Çev. Bahar Öcal Düzgören) Scala Yayıncılık, İstanbul 2000.

ROXIN, Claus. Strafverfahrensrecht, C.H. Beck, München 1998.

SCHROEDER, Friedrich-Christian. Ceza Muhakemesinde Fair Trial İlkesi, Ceza Muhakemesi Hukukunda Fair Trial, İstanbul Barosu Yayını, İstanbul 1999.

SILVER, Jay Sterling. Equality of Arms and the Adversarial Process: A New Constitutional Right, in: Wisconsin Law Review., 1990.

ŞAHİN, Cumhur. Ceza Muhakemesi Kanunu Gazi Şerhi, Seçkin Yayınevi, Ankara 2005.

TEZCAN, Durmuş-Mustafa Ruhan ERDEM-Oğuz SANCAKTAR, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiyenin İnsan Hakları Sorunu, Seçkin Yayınları, Ankara 2004.

TOROSLU, Nevzat-Metin FEYZİOĞLU, Ceza Muhakemesi Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2006.

ULUSLARARASI AF ÖRGÜTÜ, Adil Yargılanma Hakkı, İletişim Yayınları, İstanbul 2000.

ÜNVER, Yener-Hakan HAKERİ, Ceza Muhakemesi Hukuku-I, Adalet Yayınevi, Ankara 2012.

VOLK, Klaus. Grundkurs StPO, C.H. Beck Verlag, München 2005.