Normatif Zararın Bir Çeşidi Olarak Ev İşlerini Yürüten Eşin Zararı

Alman Hukuku’nda etkili olan normatif zarar, malvarlığında herhangi bir azalma söz konusu olmasa bile zararın karşılanmasını öngören bir kuramdır. Bu açıdan zararın tazmininde dikkate alınan fark teorisinden ayrılmaktadır. Normatif zararın bir çeşidini ev işlerini yürüten eşin zararı oluşturmaktadır. Ev işlerini yürüten eş, vücut bütünlüğünün ihlali sonucunu doğuran bir fiille karşı karşıya kalıp da ev işlerini göremez hâle gelirse ve çalışma gücünü kaybederse tazminata hak kazanabilmektedir. Ev işlerini yürüten eşin zararı, geleneksel anlamda bir zarar değildir, çünkü tazminata hak kazanan kişi, malvarlığı değerlerinde herhangi bir kayıp yaşamamıştır. Alman Hukuku’nun aksine İsviçre Hukuku’nda ev işlerini yürüten eşin zararının tazmin edilmesi konusunda tam bir görüş birliği bulunmamakta ve fakat çoğunlukta olan görüş, zararın tazmin edilmesi noktasında birleşmektedir. Türk Hukuku’nda doktrinde belirtilen birkaç görüş dışında ev işlerini yürüten eşin zararı üzerinde pek durulmamıştır. Normatif zarar kapsamında ev işlerini yürüten eşin uğradığı zarara ilişkin olarak Türk Yargı uygulamasında da çok fazla karara rastlamak mümkün değildir. Özellikle yeni tarihli kararların varlığı oldukça azdır.

Anahtar Kelimeler:

Zarar, Normatif Zarar, Fark Teorisi, Eşin Zararı, Vücut Bütünlüğünün İhlâli

Housewife Damage as a Type of Normative Damage

Normative damage is a theory in effect in German Law that provides compensation for the damage even if there is no decrease in the assets. In this respect, it differs from the theory of difference, which is considered in compensation for damage. One type of normative damage is housewife damage. If the housewife who carries out the housework is faced with an act that results in a violation of her bodily integrity and becomes unable to do her housework and loses his ability to work, she may be entitled to compensation. Housewife damage is not a loss in the traditional sense, because the person entitled to compensation has not suffered any loss of property value. Contrary to German Law, in Swiss Law, there is no consensus on the compensation of the loss of the housewife damage, but the majority opinion agrees on the compensation of the damage. In Turkish Law, except for a few opinions stated in the doctrine, the housewife damage has not been emphasized much. It is not possible to come across many decisions in the judicial practice in Turkish Law regarding the damage suffered by the housewife within the scope of the normative damage. In particular, the number of recent decisions is very low.

Keywords:

Damage, Normative Damage, The Theory of Differentiation, Housewife Damage, The Infringement of Body Integrity,

PDF

___

Altınok Ormancı P, Zararı Azaltma Külfeti (On İki Levha 2016).
Antalya OG, Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt: V/1, 2 (2. baskı Seçkin 2019).
Aydın Özdemir E, Akit Dışı Sorumlulukta Maddi Zarar ve Tazmini (2. baskı Seçkin 2017).
Brehm R, Berner Kommentar, Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, Bd. VI, 1. Abteilung, Allgemeine Bestimmungen, 3. Teilband., 1. Unterteilband. Die Entstehung durch unerlaubte Handlungen (Art. 41-61) OR (4. Aufl. Stämpfli 2013).
Burcuoğlu H, ‘Haksız Eylem Sorumluluğu Çerçevesinde nesnenin Kullanım Olanağından Yoksun Kalınmasının Malvarlıksal Zarar Sayılması’ (1984) 2(2) Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 163-173.
Büyüksağiş E, Yeni Sosyo-Ekonomik Boyutuyla Maddi Zarar Kavramı (Vedat 2007).
Çelik ÇA, Bedensel Zararlar (2. bası Seçkin 2021).
Çetiner B, Furrer A ve Müller-Chen M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (On İki Levha 2021).
Deutsch E, Allgemeines Haftungsrecht (2. Aufl Carl Heymanns 1996).
Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (27. bası Yetkin 2022).
Ergüne MS, Olumsuz Zarar (Beta 2008).
Erlüle F., Türk Borçlar Kanunu’na Göre Bedensel Bütünlüğün İhlalinde Manevi Tazminat (2. bası Seçkin 2015).
Esser J ve Schmidt E, Schuldrecht-Band I: Allgemeiner Teil Teilband 2, (C.F. Müller 1976).
Fellmann W ve Kottman A, Schweizerisches Haftpflichtrecht-Band I (Stämpfli 2012).
Fikentscher W ve Heinemann A, Schuldrecht Allgemeiner und Besonderer Teil (11. Aufl. De Gruyter 2017).
Gauch P ve Schluep WR, Schweizerisches Obligationenrecht Allgemeiner Teil-Band II (6. Aufl. Schulthess 1995).
Gottwald P, Schadenszurechnung und Schadensschätzung-Zur Ermessen des Richters im Schadensrecht und im Schadensersatzprozess (C.H. Beck 1979).
Gökyayla KE, Destekten Yoksun Kalma Tazminatı (Seçkin 2004).
Honsell H, Isenring B ve Kessler MA, Schweizerisches Haftpflichtrecht (5. Aufl Schulthess 2013).
Huguenin C, Obligationenrecht Allgemeiner und Besonderer Teil (3. Aufl. Schulthess 2019).
Karakaş FT, ‘Bedensel Bütünlüğü İhlâl Edilen Ev Kadınının Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Tazmin Talebi’ (2006) 55(2) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 143-156.
Keller A, Haftpflicht im Privatrecht-Band I (6. Aufl. Stämpfli 2002).
Keller M ve Gabi-Bolliger S, Das Schweizerische Schuldrecht-Band II: Haftpflichtrecht (Helbing & Lichtenhahn 1985).
Keskin AD, Objektif Manevî Zarar Teorisi Açısından Manevî Tazminat (Yetkin 2016).
Kılıçoğlu AM, Borçlar Hukuku Genel Hükümler (26. bası Turhan 2022).
Kılıçoğlu K, Yansıma Yoluyla Zarar (Turhan 2012).
Korkmaz R, ‘Haksız İhtiyatî Tedbirden Kaynaklanan Tazminat Davasının Normatif Zarar Teorisi Bağlamında Değerlendirilmesi’ (2019) 21(2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 805-841.
Kut A, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht-Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen iç Andreas Furrer ve Anton K. Schnyder (hrsg) (Kommentierung zu Art. 1-40g OR) (3. Aufl. Schulthess 2016).
Larenz K, Lehrbuch des Schuldrechts I. Band: Allgemeiner Teil (14. Aufl. C.H. Beck 1987).
Magnus U, Schaden und Ersatz (J.C.B Mohr 1987).
Neuner R, ‘Interesse und Vermögensschaden’ (1931) 133(3) Archiv für die civilistische Praxis 277-314.
Nomer HN, Haksız Fiil Sorumluluğunda Maddî Tazminatın Belirlenmesi (Beta 1996).
Oftinger K, Schweizerisches Haftpflichtrecht I (2. Aufl. Polygraphischer Verlag AG 1958).
Oğuzman MK ve Öz MT, Borçlar Hukuku Genel Hükümler-Cilt II (16. bası Vedat 2021).
Öz MT, İş Sahibinin Eser Sözleşmesinden Dönmesi (Kazancı 1989).
Probst T, ‘Der Ersatz "immateriellen Schadens" im schweizeri-schen Haftpflicht- und Strassenverkehrsrecht’ Strassenverkehrsrechts-Tagung (Stämpfli 2010) 1-58.
Rey H, Ausservertragliches Haftpflichtrecht (3. Aufl. Schulthess 2003).
Roberto V, Schadensrecht (Helbing & Lichtenhahn 1997).
Roberto V, Schweizerisches Haftpflichrecht (Schulthess 2002).
Serozan R, ‘Manevi Tazminat İstemine Değişik Bir Yaklaşım’ Halûk Tandoğan’ın Hâtırasına Armağan (Banka ve Ticaret 1990) 67-101.
Stark EW, Ausservertragliches Haftpflichtrecht Skriptum (Schulthess 1982).
Ströfer J, Schadensersatz und Kommerzialisierung (Duncker & Humblot 1982).
Şahin T, ‘Paket Tur Sözleşmesinin Sona Ermesi’ (2022) 13(1) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 66-78.
Şahin A, ‘Vücut Bütünlüğünün İhlalinden Doğan Zarar ve Tazmini’ (2011) 15(2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 123-165.
Tandoğan H, Türk Mes’uliyet Hukuku, (2. Bası Vedat 2010).
Tekinay SS, Akman S, Burcuoğlu H ve Altop A, Borçlar Hukuku-Cilt I/2 (5. bası Fakülteler Matbaası 1985).
Topcuoğlu S, Bedensel Zararlar Bağlamında Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararların Tazmini (Seçkin 2022).
Topuz M, ‘Türk Hukukunda Normatif Zararın Tazmininin Somut Bir Düzenlemesi Olarak TKHK Çerçevesinde Boşa Harcanan Tatil Zamanı İçin Talep Edilen Tazminat’ iç Hakan Tokbaş ve Fehmi Üçışık (edr), 5. Tüketici Hukuku Kongresi-Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları (Bilge 2016).
Topuz M, İsviçre ve Türk Borçlar Hukuku ile Karşılaştırmalı Olarak Roma Borçlar Hukukunda Maddi Zarar ve Bu Zararın Belirlenmesi (2. bası Seçkin 2020).
von Büren B, Schweizerisches Obligationenrecht-Allgemeiner Teil (Schulthess 1964).
Weidmann D ve Kröpfli U, ‘Haushaltführungsschaden im Spannungsfeld zwischen Medizin und Jurisprudenz’ (2011) (1) Medinfo 60-71.
Wey R ve Fürrer A, Handkommentar zum Schweizer Privatrecht-Obligationenrecht Allgemeine Bestimmungen iç Andreas Furrer ve Anton K. Schnyder (hrsg) (Kommentierung zu Art. 97-109 OR) (3. Aufl. Schulthess 2016)
Zevkliler A, ‘Paket Tur Sözleşmeleri ve Normatif Zarar’ (2016) İlhan Ulusan’a Armağan-Cilt III 799-819.