Erken Yaşta Evlilikle Mücadele Kapsamında Ergin Olmayanlarla Evliliğin Bir Süresiz Geçersizlik (Mutlak Butlan) Sebebi Olarak Düzenlendiği İsviçre Medeni Kanununun Revizyonuna Yönelik İsviçre Medeni Kanunu Ön-Tasarısı

Yoksulluk, eğitimsizlik, aile içi şiddet, toplumsal cinsiyet eşitsizliği gibi nedenlere bağlı olarak önceleri sadece az gelişmiş ülkelere özgü bir sorun olarak algılanan erken yaşta evlilikler, başta Türkiye olmak üzere Avrupa ülkelerine doğru gerçekleşen zorunlu göç ve iltica akını nedeniyle gelişmiş ülkelerin de mücadele etmek zorunda kaldıkları en önemli hukuki sorunlardan biri haline gelmiştir. İsviçre’de, diğer pek çok Avrupa ülkesinden önce 19 Aralık 2008 tarihli Yetişkinlerin Korunması, Kişilik Hakları ve Çocuk Haklarına İlişkin Federal Kanunla, Medeni Kanunu’muzun 124/2. maddesine karşılık gelen, mehaz İsviçre Medeni Kanunu’nun m. 94/2. fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. İsviçre’de bu değişikliği 1 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe giren, Zorla Evliliklere Karşı Tedbirler Hakkında Federal Kanun izlemiştir. Yapılan bu değişiklik ile İMK m. 105 hükmüne zorla evlilik (İMK m. 105/bent 5) ve ergin olmayanlarla yapılan evlilik (105/bent 6) şeklinde iki yeni geçersizlik sebebi eklenmiştir. Ancak İMK m. 105/bent 6’da düzenlenmiş olan ergin olmayanlarla yapılan evliliğe ilişkin geçersizlik sebebinin ergin olmadan önce evlenen eşin 18 yaşın tamamlanmasına kadar ileri sürülebiliyor olması, şayet bu mümkün olmazsa, ergin olmadan önce yapılan bu evliliğin kanun gereği kendiliğinden geçerli hale gelmesi, kanun koyucunun ergin olmayanlarla yapılan evlilikleri engelleme çabalarını sonuçsuz bırakmıştır. Bunun üzerine İsviçre Medeni Kanunu m. 105/bent 6 hükmünde ve hükümle bağlantılı İMK’nun diğer maddelerinde değişiklik öngören, 30 Temmuz 2021 tarihli İsviçre Medeni Kanunun Revizyonu (Ergin Olmayanlarla Yapılan Evliliklere Karşı Tedbirler) başlıklı ön tasarı hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Erken Yaşta Evlilik, Zorla Evlilik, Evlenme Yaşı, Evlenmenin Geçersizliği, Evlenmenin Butlanı, Mutlak Butlan, İsviçre Medeni Kanunu Revizyonu, Ön-Tasarı

A Measure For The Fight Against Early Marriage: Preliminary Draft Law On The Revision Of Swiss Civil Code Holding Marriage With Minors As An Invalidity Ground Indefinitely (Absolute Invalidity)

Early marriages were once a problem perceived to be exclusive to less developed countries because of poverty, lack of education, domestic violence, and gender inequality. Due to forced immigrant and refugee influx to European countries including foremost Turkey, it has become one of the most important legal problems developed countries also have to deal with. Swiss Civil Code Art. 94/2 corresponding Turkish Civil Code 124/2 was abolished by Federal Law on the Protection of Adults, Personality Rights and Children’s Rights dated 19 December 2008. Then, Federal Law on Measures for the Fight against Forced Marriages came into force on 1 July 2013 followed. Hereby, two new grounds for the invalidity of marriage, namely forced marriage (Swiss Civil Code Art. 105 sub-paragraph 5) and marriage with minors (Swiss Civil Code Art. 105 sub-paragraph 6) were introduced. Yet, invalidity ground for marriage with minors could be alleged only until the minor spouse turns 18 and if not alleged until then, the marriage becomes valid by itself. The fact that validity could be alleged only for a definite period of time failed the efforts to prevent marriages with minors. Then, the preliminary draft law titled Swiss Civil Code Revision (Measures Against Marriages With Minors) dated 30 July 2021 was prepared, which provides for amendments on Swiss Civil Code Art. 105 sub-paragraph 6 and other related articles.

Keywords:

Keywords: Early Marriage, Forced Marriage, Marriage Age, Invalidity of Marriage, Absolute Invalidity, Swiss Civil Code Revision, Preliminary Draft,

PDF

___

Çelebi, Asiye/Vefikuluçay Yılmaz, Duygu ve Güner Emül, Tuba, Evrensel Bir Kadın Sorunu “Erken Yaş Evlilikler”, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Y. 7, S. 46, Haziran 2020, s. 84.
Doğan Köroğlu, Aslıhan, En Az Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Erken Yaşta Evliliklerle Mücadele ve Türkiye Uygulamaları, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadın Statüsü genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi, Ankara 2014, s. 14 vd.
Havutçu, Ayşe, Mukayeseli Hukuktaki Gelişmeler Işığında Türk Medeni Kanunu Açısından Zorla Evlenme Probleminin Değerlendirmesi, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, C. 8, Özel Sayı, 2013, s.1350..
Keskin, Dilşad, Küçük Yaşta Evlenmenin Müeyyidesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, XV(4), 2011, s. 65 vd.
Sungurtekin, Özkan, Meral, Erken Yaşta Evliliklerin Önlenmesi Konusunda Yargının Üstlenebileceği Rol, Yaşar Üniversitesi Elektronik Dergisi, C. 8, Özel Sayı, 2013, s. 2177-2189, s. 182 vd.
Şener, Mustafa Talip/Baydemir Kılınç, Büşra, Medeni Kanun Kapsamında Erken Evlilik Yapan Olguların Sosyodemografik Özellikleri: Tek Merkez Çalışması, Adli Tıp Bülteni, (2019), 24 (3), s. 167.
Ulusu Karataş, Ayşe Elif, Geçici Koruma Altındaki Suriye Vatandaşlarının Çocuk Yaşta Evliliklerinin Mukayeseli Hukuka ve Türk Hukukuna Göre Geçerliliği, (2020) 78 (1) İstanbul Hukuk Mecmuası 21, s. 25 vd.
Vardar, Hamamcıoğlu, Gülşah, Yürürlükten Kaldırılması Gereken Bir Hüküm Olarak Olağanüstü Durumlarda ve Pek Önemli Bir Sebeple Evlenmeye İzin Verilmesi (TMK m. 124/II), İnÜHFD 12 (1): 85-99 (2021), s. 96 vd.
Yüksel Kaptanoğlu, İlknur/Arslan, Hilal, Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Haritalama ve İzleme Çalışması, Ankara 2021,
Türkiye’de Çocuk Yaşta Erken ve Zorla Evlilikler: 1993-2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları Veri Analizi Raporu, Ankara 2020.