FİNANSAL KİRALAMAYA KONU GEMİLER ÜZERİNDEKİ GEMİ ALACAKLISI HAKKI

Finansal kiralamaya konu gemiler üzerinde gemi alacaklısı hakkı, hem Türk Ticaret Kanunu'nu hem de Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nu ilgilendirmektedir. Bahse konu iki Kanun'da 2012 yılında önemli değişikliklere uğramıştır. Bu değişikliklerden konumuza yönelik en önemlileri TTK'daki donatanın sorumluluğu ve gemi alacaklısı hakkına ilişkindir. Buna göre Yeni TTK'da donatanın sınırlı ayni sorumluluğu terk edilmiş ve gemi alacaklısı hakkı veren alacakların sayısı azaltılmıştır. Buna karşılık deniz ticaretinin ihtiyaçlarının göz ardı edildiği gerekçesi ile eleştirilen Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun konuya yönelik hükümlerinde ise ciddi bir değişiklik olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla ilgili kanunlardaki değişikliklere rağmen çalışma konumuza yönelik hukuki durumda önemli bir değişiklik olduğundan bahsetmek mümkün değildir.

The right of Ships creditor as to ships which are subject of financial leasing contracts is regulated both in Turkish Commercial Code and Financial Leasing, Factoringand Financing Companies Act. Some significant changes have been made in both Law in the year of 2012. Most significant ones regarding our topic in this work from those changes are relating to shipowners liability and the right of ships creditors in Turkish Commercial Code. In this contex shipowners limited real liability approach has been abandoned in new Turkish commercial Code and consequently the number of receivables entitling the right of ships creditors have been decreased. However, it is seen that there are no significant change in the articles of Financial Leasing, Factoringand Financing Companies Act which is criticised for the reason for ignorance of the needs of maritime trade. Hence in spite of the mentioned changes in the relevant Codes, it is not possible to say that there has been significant changes in the legal situation of the topic on which we work herein.

PDF

___

AĞSAKAL İbrahim; Finansal Kiralama Sözleşmesinde Sigorta Yükümlülüğü, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XV, Sayı:1-2; Erzincan Haziran 2011,sh. 273 284.

ALGANTÜRK S. Didem; Deniz Sigortaları Hukukunda Kulüp Sigortaları, İstanbul 2002.

ALTOP Atillâ; Özellikle Taşınır Yatırım Mallarına İlişkin Finansal Kiralama (Leasing) Sözleşmesi, Ankara 1990.

ARKAN Sabih; Gemilerle İlgili Finansal Kiralamadan Doğan Bazı Sorunlar, Prof. Dr. Haluk Tandoğan'ın Hatırasına Armağan, Ankara 1990, sh. 435-443.

ARSEVEN Haydar; Deniz Ticareti Hukuku Dersleri, İstanbul 1961.

AYBAY Gündüz ve diğerleri; Deniz Hukuku, İstanbul, Aybay Yayınları, 1998.

BARLAS Nuray; Gemi Alacaklısı Hakkı Veren Alacaklar ve Gemi Alacaklısı Hakkının Hukuki Niteliği, İstanbul 2000.

CAN Mertol; Deniz Ticaret Hukuku, Ders Kitabı, C. I, (Giriş Demi Deniz Hukuku Kişileri), Ankara, 2000.

CAN Mertol; Mülkiyeti Finansal Kiralama Şirketlerine Ait Gemiler Üzerinde Gemi Alacaklısı Hakkının Sahibine Bahşettiği Kanunî Rehin Hakkının Doğup Doğmayacağı Meselesi, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Bildiriler Tartışmalar, XVI, 14 Mayıs 1999, sh.197-219 (Finansal Kiralama).

ÇAĞA Tahir/KALPSÜZ Turgut/KENDER Rayegân; Türk Ticaret Kanununun 4. Kitabında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarı ve Gerekçesi, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. IX, S. 4, Ankara 1979.

ÇAĞA Tahir/KENDER Rayegân; Deniz Ticareti Hukuku I, Giriş, Gem,, Donatan ve Kaptan, İstanbul 2009 (ÇAĞA/KENDER I).

ÇAĞA Tahir/KENDER Rayegân; Deniz Ticareti Hukuku III, Gemi ve Yük Alacaklısı Hakları Zamanaşımı Deniz Hukukunda Cebri İcra, İstanbul 2005 (ÇAĞA/KENDER III).

ÇETİNGİL Ergon A. Alman Deniz Ticaret Hukukunda Reform, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi Yeniseri, Y:7, S:10 1973ten Ayrı Basım, İstanbul 1973 (Reform).

ÇETİNGİL Ergon; Finansal Kiralama Konusu Gemiler Üzerinde Gemi Alacaklısı Hakkının Doğması İle İlgili Olarak Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunlar, Deniz Hukuku Dergisi, Yıl 4, Sayı:1-2, sh. 7-24 (Finansal Kiralama).

ÇETİNGİL Ergon; Kurtarma ve Yardım Ücretinden Doğan Sorumlulukla İlgili Bazı Meseleler,, Deniz Hukuku Dergisi, Yıl:2, Sayı:1 Mart 1997, sh. 5-12 (Kurtarma Yardım Ücreti).

EGGER A/ESCHER Arnold/HAAB R./OSER Hugo; İsviçre Medeni Kanunu Şerhi, C. 5, Borçlar Hukuku, Birinci Kısım, Şerhdenler: H. Oser, W. Schönenberger, ( Çev: Recai Şeçkin, 2. Bası tercümwsi ) Ankara 1947.

EREN Fikret; Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Ankara 2012.

GAUCH, Peter/SCHLUEP, Walter R./SCHMID, Jörg/REY, Heinz/ EMMENEGGER, Susan; Schweizerisches Obligationenrecht, Algemeiner Teil, Band I, 9. Auflage, Zürich 2008.

GÜNAY Barış; Türk ve Anglo Amerikan Hukukunda Gemi Alacaklısı Hakkı, Ankara 2009.

HILL Christopher; Maritime Law, London Hong Kong 1998.

İZVEREN Adil; Deniz Ticareti Hukuku, Ankara 1960.

KALPSÜZ Turgut, Donatanın Akit Dışı Mesuliyeti ve Bunun Sınırlandırılması (Başlıca Modeller ve Türk Hukukundaki Durum), Sorumluluk İle Sigorta Hukuku ve Uygulma Açısından Türkiyede Deniz Kazaları Sempozyumu, Bildiriler Tartışmalar, (sh. 41-89) Ankara 1983.

KALPSÜZ Turgut; Gemi Alacaklısı Hakkının Hukuki Mahiyeti, Prof. Dr. Yaşar Karayalçın'a 65'inci Yaş Armağanı, (sh. 301-317), Ankara 1988 (Hukuki Mahiyet).

KENDER Rayegân/ÇETİNGİL Egon; Deniz Ticareti Hukuku (Takip Hukuku ve Deniz Sigortaları İle Birlikte), Temel Bilgiler, İstanbul 2009.

KENDER Rayegân/ÇETİNGİL Ergon/YAZICIOĞLU Emine; Deniz Ticareti Hukuku, Temel Bilgiler, Cilt 1, İstanbul 2012.

KÖTELİ Argun; Karşılaştırmalı Hukuk ve Türk Hukukunda Finansal Kiralama (Leasing Sözleşmeleri) İstanbul 1991.

OĞUZMAN Kemal/ÖZ M. Turgut; Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, CİLT 1, 6098 Sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu'na Göre Güncellenip, Genişletilmiş 10. Bası, İstanbul 2012.

OKAY Sami; Giriş-Gemi_Donatan ve Donatma İştiraki, İstanbul 1962.

SCHAPS Georg; Das Deutsch Seerecht, Kommentar zum vierten Buche des Handelsgesetsbuches, 1. Aufl., Berlin-Leipzig 1905.

SCHAPS Georg/ABRAHAM Hans-Jürger; Das deutsche Seerecht, 3. Bası, Berlin 1967.

SÖZER Bülent; Gemi Geminin Mütemmim Cüzü ile Teferruatı ve Bunların Finansal Kiralama Sözleşmesi ile Temini Halinde Ortaya Çıkabilecek Sorunlar, İstanbul 2010 (Tasarı).

SÖZER Bülent; Deniz Ticareti Hukuku I, (Ders Kitabı) Giriş Gemi Donatan ve Navlun Sözleşmeleri, İstanbul 2013.

TEKİL Fahiman; Deniz Hukuku, B. 6, İstanbul, Alkım Yayınevi, 2001.

UMUR Ziya; Roma Hukuku Lügatı, İstanbul, fakülteler Matbaası, 1983.

VON TUHR Andreas; Borçlar Hukukunun Umumi Kısımları, Birinci Cilt, çev. Cevat Edege, İstanbul, Yeni Matbaa, 1952.

von TUHR Andreas/PETER Hans; Allgemeiner Teil des Schweizerischen Obligationenrechts, Erster Band, Erste Lieferung, Dritte Auflage, Zürich 1974.

WÜSTENDÖRFER Hans; Neuzeitliches Seehandelsrecht, 2. Bası, Tübingen 1950.