Alman ve Türk İçtihâtlarında Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Öldürme Suçunda Nedensellik ve Objektif İsnâdiyet

Gerek Almanya Federal Mahkemesi (BGH) gerekse Türk Yargıtay’ı netice sebebiyle ağırlaşan suçlar hakkında geçmişten günü- müze1 birçok karar vermiştir. Toplumsal olarak da adından en sık söz edilen ve netice sebebiyle ağırlaşmış suç denilince akla ilk gelen suç türü, netice sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçudur. Almanya’da yaşa- nan, iki bayanı bir erkeğe karşı korumak isteyen Tuğçe’nin yediği yum- ruk neticesi ölmesi olayı bunun en son örneklerindendir.2 Alman Fe- deral Mahkemesi’nin bu suçla alâkalı olarak öncelikle nedensellik ve objektif isnâdiyet, teşebbüs ve iştirâk konularını tartıştığı görülmekte- dir. Netice sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu Türk Yargıtay kararları- na sıklıkla konu olmakta ve tartışmalar büyük oranda, ölüm neticesinin kasten mi yoksa taksirle mi gerçekleştiğinin ya da yaralamanın TCK m. 86’nın hangi fıkrası kapsamında değerlendirileceğinin tespiti çer- çevesinde yürütülmektedir. Ancak her iki ülke bakımından da netice sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçu ile ilgili kararlarda nedensellik ve objektif isnâdiyete ilişkin tam bir istikrarın sağlandığı söylenemez. Bu bağlamda bu çalışma kapsamında nedensellik ve objektif isnâdiyetle alâkalı olabilecek bazı kararlar ele alınmaya çalışılacaktır. Çalışma ya- sal taksir koşulunun getirildiği Almanya bakımından 1953, Türkiye ba- kımından da 2005 yılından sonraki kararlarla sınırlandırılmaktadır. Bu çalışma ile netice sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçuna ilişkin sadece önemli kararlar bir araya getirerek, bu suçların tarihsel süreçte içeriksel olarak nasıl bir evrim geçirdikleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Both Federal Court of Justice of Germany (BGH) and Supreme Court of Turkey have been constantly obliged to deliver a judgment about aggravated offences because of their results from past to present.3 Among them are offences of aggravated wounding because of its result or intentional wounding occasioning death must have been the most mentioned ones.4 It can be seen that with regards to these offences, Federal Court of Justice of Germany discusses the issues of causality (objective culpability), attempt and participation firstly. Whereas, in terms of Turkish case law, with regards to the offence of causing death as a result of wounding, debates are mostly about whether the result of death is occurred intentionally or negligently or within which parag- raph of the article 86 of Turkish Criminal Code it should be evaluated. Nevertheless, it is hard to say that there is certain uniformity in the decisions of both two countries in terms of this type of offences in re- lation to causation and objective culpability. In this paper, it will be attempted to put forward that how the decisions related to offences of causing death as a result of wounding has been evolved in the his- torical process by shortly presenting the decisions about the offences of causing death as a result of wounding, which are given after 1953, when the condition of legal negligence was brought for Germany and for Turkey, after 2005. Keywords: Aggravated offences because of their results, Causing de-

___

  • AKER, Halit, Türk Ticaret Kanunu Madde 14 Hakkında Bazı Düşün- celer ve Yeni Bir Tacir Türü: "Hakim Teşebbüs", BATIDER 2009, C. XXV, S. 2.
  • AKER, Halit, Hakim İşletme ve Bağımlı Şirket Arasındaki Hukuki İlişki ve Hakim İşletmenin Sadakat Borcu, BATIDER, 2003, C. XXII, S. 2, s. 153-204 (Sadakat Borcu).
  • AKER, Halit, Ticari İşletme Kirası, Ankara 2012 (Kira). AKIN, İrfan, Şirketler Topluluğu Sorumluluk Hukuku, Ankara 2014.
  • AKINCI, Ateş, Rekabetin Yatay Kısıtlanması, Ankara 2001. ALTAY, Sıtkı Anlam, Anonim Ortaklıklar Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler, İstanbul 2009.
  • ARI, Zekeriya, Rekabet Hukukunda Danışıklılık Kavramı (Anlaşma, Karar, Uyumlu Eylem) ve Sonuçları, Ankara 2004.
  • ARICI, Mehmet Fatih, Ticari İşletmenin Aktif ve Pasifi İle Devri, İstanbul 2008.
  • ARKAN, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 20. Bası, Ankara 2015.
  • ARSLANLI, Halil, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, Umumi Hüküm- ler, 3. Bası, İstanbul 1960.
  • ASLAN, İ. Yılmaz, Rekabet Hukuku, Teori-Uygulama-Mevzuat, 4. Bası, 2007.
  • ASLAN, İ.Yılmaz/ŞENYÜZ, Doğan, İşletme Hukuku, 4. Bası, 2012.
  • AŞÇIOĞLU ÖZ, Gamze, Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Huku- kunda Hakim Durumun Kötüye Kullanılması, Ankara 2000.
  • BADUR, Emel, Türk Rekabet Hukukunda Anlaşmalar (Uyumlu Ey- lemler ve Kararlar), Ankara 2001.
  • BAŞÖZ, Lütfü/ÇAKMAKCI, Ramazan, Gerekçeli Karşılaştırma Tablolu Eski ve Yeni Kanun Maddeleri ile Birlikte Yeni Türk Tica- ret Kanunu, 2011.
  • BOYACIOĞLU, Cumhur, Konzern Kavramı, Ankara 2006.
  • BOZER, Ali, Sosyal Sigorta Kurumlarının Tacir Sıfatı, BATIDER, 1962, C. I, S. 4.
  • DOMANİÇ, Hayri/Ulusoy, Erol, Ticaret Hukukunun Genel Esasla- rı, TTK Tasarısı ve Gerekçeleri ile Birlikte, 5. Bası, İstanbul 2007.
  • EĞERCİ, Ahmet, Rekabet Hukuku Kararlarının Hukuki Niteliği ve Yargısal Denetimi, Ankara 2005.
  • EREM, Turgut S., Ticaret Hukuku Prensipleri, C. I Ticari İşletme, 10. Bası, İstanbul 1983.
  • ERİŞ, Gönen, Gerekçeli-Açıklamalı-İçtihatlı 6335 Sayılı Kanunla Güncellenmiş Yeni TTK Hükümlerine Göre Ticari İşletme ve Şir- ketler, Mart 2013.
  • EROL, Kemal, Rekabet Kurallarının Ülke Dışı Uygulanması, Ankara 2000.
  • GİRAY, Eda (Karahan, Sami (Edit.)), Şirketler Hukuku, 2. Bası, 2013.
  • GÜNAY, Cevdet İlhan, Rekabet Kanunu Şerhi, Açıklama-Rekabet Kurulu Kararları-Yargı Kararları-İlgili Mevzuat, Ankara 2010.
  • GÜVEN, Pelin, Rekabet Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2008.
  • İMREGÜN, Oğuz, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, İstanbul 2001.
  • KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Hukuku, 27. Bası, Eylül 2015.
  • KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Kavramı, BATIDER, Aralık 1994, C. XVII, S. 4, s. 39-64 (İşletme).
  • KARAMAN COŞGUN, Özlem, Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma'nın 81(1). Maddesine Göre Rekabeti Ölçülebilir Şekilde Kısıtlamayan Tali Önemi Haiz Anlaşmalara İlişkin Komisyon Teb- liği, Doç.Dr. Mehmet Somer'e Armağan, İstanbul 2006, s. 187-192.
  • KARAYALÇIN, Yaşar, Ticaret Hukuku I. Giriş- Ticari İşletme, 3. Bası, Ankara 1968.
  • KENDİGELEN, Abuzer, Gerekçeli-Karşılaştırmalı Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, 2011. KURU, Baki, II. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası, s. 52, 56.
  • KURU, Baki, Ticareti Terk Eden Tacirlerin Tabi Bulunduğu Hüküm- ler, AÜHFD, C. XXVII, 1970, S. 1-2 (Tacir).
  • MOROĞLU, Erdoğan, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (Başlangıç Hükümleri, Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak ve Son Hükümler) Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul 2012.
  • NOMER ERTAN, N. Füsun/ÜLGEN, Hüseyin/TEOMAN, Ömer/ HELVACI, Mehmet/KENDİGELEN, Abuzer/KAYA, Arslan, Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2015.
  • OKTAY ÖZDEMİR, Saibe, Sınai Haklara İlişkin Lisans Sözleşmeleri ve Rekabet Hukuku Düzenlemelerinin Lisans Sözleşmelerine Uy- gulanması, 2002.
  • OKUTAN NİLSSON, Gül, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Şirketler Topluluğu Hukuku, 2009 (Okutan Nilsson) OKUTAN, Gül, Şirketler Topluluğu, Bankacılar Dergisi, 2011, S. 79 (Okutan).
  • ÖZSUNAY, Ergun, Türk Kartel Hukukunda Teşebbüsler Arası An- laşmalar ve Teşebbüs Birliklerinin Kararları, Perşembe Konferans- ları 5, Ankara, Şubat 2000, s. 41-69.
  • PASLI, Ali, Anonim Ortaklıkta Kontrol Sahibinin Özel Durumu, İÜHFM, 2008, C.LXVI, S.2, s. 345-358 http://www.journals.istan- bul.edu.tr/iuhfm/article/view/1023010512/1023009749 (Erişim ta- rihi 21.11.2014).
  • PEKDİNÇER, Tamer, Ticaret Sicili Açısından Merkez " Şube " Satış Mağazası Kavramları, Prof. Dr. Fahiman Tekil'in Anısına Arma- ğan, İstanbul 2003, s. 471 -479.
  • POROY, Reha/Yasaman, Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2012.
  • PULAŞLI, Hasan, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Şirketler Topluluğunun Temel İlkeleri ve Hakim Şirketin Güven Sorumlu- luğu, Gazi Ünv. Hukuk Fakt. Dergisi, Yrd.Doç.Dr. İbrahim Ongün’e Armağan, 2009.
  • PULAŞLI, Hasan, Yeni Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara 2012 (Genel Esaslar). SANLI, Kerem Cem, Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleş- me ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Ankara 2000.
  • SUSUZ, Kağan, Şirketler Topluluğuna İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı Bakımından Teşebbüs Kavramı, "6102 Sayılı Yeni Türk Tica- ret Kanunu'nu Beklerken" 10-11-12 Mayıs 2012,
  • Marmara Üniver- sitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı, C. 18, S. 2, 2012, s. 269-279.
  • TAN, Turgut, Rekabet Hukukunun Uygulama Alanı Açısından Kamu Kuruluşlarının Faaliyeti (Türkiye, Fansa ve İtalya Örnekle- ri), Rekabet Dergisi, C.1, S. 4, 2000, s. 3-44. http://www.rekabet. gov.tr/File/?path=ROOT%2fDocuments%2fRekabet%2bDergisi%2fd ergi4.pdf (Erişim tarihi 21.11.2014).
  • TEKİNALP, Ünal, Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Şirketler Top- luluğuna İlişkin Düzenlemesinde Kontrol İlkesi, Prof.Dr. Hüseyin Hatemi'ye Armağan, C. II, İstanbul 2009.
  • TEKİNALP, Ünal, Grup İçi Teşebbüsler Arasındaki Birleşme ve Dev- ralmalar İçin Rekabet Kurulunun İznine Gerek Olup Olmadığı So- runu, Cumhuriyetin 75. Yılı Armağanı, İstanbul 1999, s. 779-787.
  • TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Anonim ve Limited Ortaklıklar, Tek Kişi Ortaklığı, Ortaklıklar Topluluğu, Birleşme, Bölünme, Tür Değiştirme, 3. Bası, İstanbul 2013 (Ortak- lıklar).
  • TOMUR, Kerem, Kobiler ve Rekabet Politikası De Minimis Kura- lının Rekabet Hukukundaki Yeri, İşlevi ve Uygulama Prensipleri, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No : 55, Ankara 2004.
  • ÜLGEN, Hüseyin, Türk Ticaret Hukukunda Hukuki Görünüş Naza- riyesi (Ticari İşletme Bakımından Uygulama), İstanbul 2005.
  • YALÇIN, Taner, Bankacılık Hukukunda Tüzel Kişilik Perdesinin Ara- lanması, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları, Marmara Üniversi- tesi Hukuk FAkültesi I. Uluslararası Ticaret Hukuku Sempozyumu "Tüzel Kişilik Perdesinin Aralanması" 2 Şubat 2008, s. 277-315.
  • YANLI, Veliye, Anonim Ortaklıklarda Karın Tamamen Devrine İliş- kin Bir Tasarruf Yapılabilir mi?, İHFM, 1997, C. LV, S. 4.
  • YANLI, Veliye, Anonim Ortaklıklarda Tüzel Kişilik Perdesinin Kal- dırılması ve Pay Sahiplerinin Ortaklık Alacaklılarına Karşı Sorum- lu Kılınması, İstanbul 2000 (Tüzel Kişilik Perdesi).
  • YONGALIK, Aynur, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın "Ticaret Şirket- lerinin Tüzel Kişiliği Bulunmayan Bir Ortaklık Yapısı İle İşlettikle- ri Ticari İşletmelerin Ticaret Sicillerine Tescili Hakkında Tebliğ" (İç Ticaret: 2009/2) Hakkında Hukuki Değerlendirme, BATIDER 2009, C. XXV, S. 3.