KIRA SÖZLEŞMELERINDE KULLANILAN HUKUK BENZERI DILIN BETIMLEMELI ÇÖZÜMLENMESI

Yaygın bir şekilde özel alan çevirisi yapılmasına rağmen edebi metinlerin dışındaki metinlerin çevirileri ile ilgili yapılan araştırmaların sayısı oldukça azdır. Edebi metinlerin dışında ve bir hukuk metin türü olarak sınıflandırılan kira sözleşmelerinin metin dilbilimsel betimlenmesi, sözcük ve söz dizimi çerçevesinde bu çalışmada ele alınmıştır. Bütünce, Türkçe (kaynak metin olarak) ve İngilizce (kaynak metin ve erek metin olarak) hazırlanan sınırlı sayıdaki kira sözleşmelerinden oluşmaktadır. Bu metinler çözümlendiğinde, benzer hukuk metinlerinde olduğu gibi, kişisel olmayan zamirler ve belirgin bir üslupla yazılan cins isimleri gibi nesnel kullanımlara yer verildiği görülmektedir. Diğer normatif metinlerden farklı olarak, bu kira sözleşmelerinde daha kısa cümlelerin ve az sayıda eski kelime ve yapıların yer aldığı ve temel cümle fiillerinde edilgen yapıdan ziyade etken yapının kullanıldığı görülmektedir. Yasal olarak bağlayıcı olan diğer hukuk metin türleri kıyaslandığında, bütünce içerisinde yer alan kira sözleşmelerinin metin dilbilimsel özellikleri, daha sade, hukuk benzeri bir dil kullanıldığına da işaret etmektedir. Eğitim seviyeleri, ekonomik ve kültürel durumları ve kiralama konusundaki birikimleri birbirinden farklı olan sözleşme taraflarının, hukuk benzeri bir dil kullanılmasıyla sözleşme maddelerini daha kolay anlayacakları aşikardır.

A DESCRIPTIVE ANALYSIS ON QUASI-LEGAL LANGUAGE IN LEASE CONTRACTS

Despite the high frequency of the specific field translation, there are considerably few studies on thetranslation of the non-literary (non-fictional) texts. Accordingly, this study was pursued to elaborate onespecific legal genre, namely lease contracts, by describing its textually-defined linguistic units within thelexical and syntactic framework. Upon analysing a limited corpus of Turkish leasing contracts (as sourcetexts) and those of English (as source and target texts), it has been found out that like other similar legaltexts, they embrace such impartial usages as the gender-neutral pronouns and conspicuously stated commonnouns. Unlike the other normative texts, these lease contracts include shorter sentences and few archaicwords and structures, and active voice rather than passive voice is used in the verbs of their main clauses.When contrasting with the other legally enforceable texts, these textually-defined linguistic units of the corpus can be associated with a plain language usage; thus, it can be stated that a quasi-legal language is used inthese lease contracts. Obviously, by virtue of this quasi-legal language, all the parties with different educational,economic, and cultural backgrounds as well as having different levels of experience and knowledge on leasingmay comprehend the contractual terms much more easily.

___

  • Atalay, Hamit, İngilizce-Türkçe Sözlük 2 / English-Turkish Dictionary 2, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları, 714, Türk Diyanet Vakfı Yayın ve Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi, Ankara 1999.
  • Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu, Türkçe Sözlük, 10th ed., Ankara 2005.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı Çeviri Eşgüdüm Başkanlığı / Ministry of Foreign Affairs, Directorate for EU Affairs, AB Mevzuatı Çeviri Rehberi ve AB Mevzuatı Çeviri Rehberi Ekler Kitapçığı / The Guide for Translation of the EU Acst and the Annex Booklet, 2107.
  • Ayverdi, İlhan, Misalli Büyük Türkçe Sözlük / Turkish Dictionary Accompanied with Examples, 2nd ed., Kubbealtı Lugatı, Istanbul 2006.
  • Boy, Hülya, An Analysis on the Translation Process of EU Acquis Communautaire Texts from English into Turkish, (Unpublished Master’s Thesis), Marmara University, Institute of European Studies, Istanbul 2017.
  • Bulut, Alev, “Foreword”, Translating and Interpreting Specific Fields: Current Practices in Turkey, Angı, Ayşegül (ed.), Peter Lang, Frankfurt 2017, 13-17.
  • Ergin, Muharrem, Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri için Türk Dil Bilgisi / Turkish Language for the Faculties of Letters and of Education, Turkish Language and Literature Departments, Bayrak Basım, Istanbul 2000. Heinle Cengage Learning, Collins Cobuild Advanced Dictionary of English, USA 2009.
  • Kovat, Frank W., Principles and Practices of New Jersey Real Estate, 14th ed., Kovco Publications Inc., New Jersey 2000.
  • Mason, Catherine, The Lawyer’s English Language Coursebook, 2nd ed., Global Legal English Ltd., England 2014.
  • Munday, Jeremy, Introducing Translation Studies Theories and Applications, 2nd ed., Routledge, New York 2008.
  • Ovacık, Mustafa, Türkçe-İngilizce Hukuk Sözlüğü / Turkish-English Law Dictionary, 5th ed., Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü (T. İş Bankası Vakfı), Ankara 2003.
  • Peters, Pam, The Cambridge Guide to English Usage, Cambridge University Press, the U.K. 2006.
  • Swan, Michael, Practical English Usage, 4th ed., Oxford University Press, China 2016.
  • Altay, Ayfer, “İngilizce ve Türkçe Hukuk Dillerinin Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 19 (2), Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2002, 13-32, http://www. edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/index.php/EFD/article/view/88/56 [retrieved on 14/07/2018].
  • European Union, Joint Practical Guide of the European Parliament, the Council and the Commission for Persons Involved in the Drafting of Legislation within the Community Institutions, 2015, https://publications. europa.eu/en/publication-detail/-/publication/3879747d-7a3c-411b-a3a0-55c14e2ba732 [retrieved on 09/06/2019].
  • Fazio, Alessandra – Amelia Bernardo, “Risks Leading to Misinterpretation of International Contracts”, A Special Issue of the Lapland Law Review 1 (1), Tarja Salmi-Tolonen, Iris Tukiainen, Richard Foley (eds.), 2011, 179-189, https://www.ulapland.fi/loader.aspx?id=3ec94a2d-857b-4ed5-9c3c-bac04b58bbb3 [retrieved on 08/09/2018].
  • Göksel, Aslı – Celia Kerslake, Turkish: Comprehensive Grammar, Routledge Taylor & Francis Group, London and New York 2005, https://izabelaszmit.files.wordpress.com/2011/03/turkish-grammar.pdf [retrieved on 04/07/2019].
  • Klimas, Tadas – Jurate Vaičiukaite, “The Law of Recitals in European Community Legislation”, ILSA Journal of International and Comparative Law, 15 (1 / Fall 2008), 2008, 62-93, https://papers.ssrn.com/sol3/papers. cfm?abstract_id=1159604## [retrieved on 07/02/2019].
  • Özyıldırım, Işıl, “Türk Yasa Dili”, Hacettepe Edebiyat Fakültesi Dergisi, 16 (1), Hacettepe Üniversitesi, Ankara 1999, 89-114, http://www.edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/index.php/EFD/article/view/697/pdf_48 [retrieved on 10/02/2018].
  • Özyıldırım, Işıl, “Hukuk Diline Bir Örnek: Sözleşmeler”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 17 (I), p. 43-60, Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2000, 43-60, http://www.edebiyatdergisi.hacettepe.edu.tr/ index.php/EFD/article/view/757/536 [retrieved on 24/07/2018].
  • Özyıldırım, Işıl, “A Comparative Register Perspective on Turkish Legislative Language”, A Special Issue of the Lapland Law Review 1 (1), Tarja Salmi-Tolonen, Iris Tukiainen, Richard Foley (eds.), 2011, 79-94, https:// www.ulapland.fi/loader.aspx?id=3ec94a2d-857b-4ed5-9c3c-bac04b58bbb3 [retrieved on 08/09/2018].
  • Ramazanoğlu, Yıldırım Mehmet, Yasama Metinlerinde Türk Dilinin Doğru Kullanılması Çalıştayı / The Workshop on Using the Turkish Language Accurately, Prepared by Rıza Yurddaş, Türkiye Büyük Millet Meclisi İnsan Kaynakları Başkanlığı Tutanak Hizmetleri Başkanlığı, Ankara 2012, https://acikerisim.tbmm.gov. tr/bitstream/handle/11543/2722/201600529.pdf?sequence=1&isAllowed=y [retrieved on 10/06/2019].
  • Šočanać, Lelija, “Indeterminacy vs. Precision in International Arbitration: The Arbitration Agreement between the Government of the Republic of Croatia and the Government of the Republic of Slovenia”, A Special Issue of the Lapland Law Review 1 (1), Tarja Salmi-Tolonen, Iris Tukiainen, Richard Foley (eds.), 2011, 190-204, https://www.ulapland.fi/loader.aspx?id=3ec94a2d-857b-4ed5-9c3c-bac04b58bbb3 [retrieved on 08/09/2018].
  • Standard Lease Residential Agreement, http://baylosuites.com/files/baylosuites_residential_lease_agreement_ sample.pdf [retrieved on 09/08/2018].
  • Tessuto, Girolamo, “Online US Agreement to Mediate Forms: Exploring Discursive and Generic Features”, A Special Issue of the Lapland Law Review 1(1), Tarja Salmi-Tolonen, Iris Tukiainen, Richard Foley (eds.), 2011, 52-78, https://www.ulapland.fi/loader.aspx?id=3ec94a2d-857b-4ed5-9c3c-bac04b58bbb3 [retrieved on 08/09/2018].
  • Türk Dil Kurumu [(TDK) Turkish Language Association], Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler / The Places Where Capital Letters Are Used, http://tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/buyuk-harflerin-kullanildigi-yerler/ [retrieved on 09/06/2019].
  • Türk Dili ve Edebiyatı / Turkish Language and Literature, https://www.turkedebiyati.org/zarf-fiil-grubu.html [retrieved on 29/12/2018].
  • Williams, Christopher, “Legal English and Plain Language: an Introduction”, 2004, ESP Across Cultures 1, 111-124, http://fac.ksu.edu.sa/sites/default/files/williams_2004_legal_english_and_plain_language-libre_0. pdf [retrieved on 10/06/2019].
  • Yavuz, Handan – Ayla Balcı, Turkish Phonology and Morphology / Türkçe Ses ve Biçim Bilgisi, Balpınar Zülal (ed.), T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını, No: 2290, Açıköğretim Fakültesi Yayını / Open Education Faculty Publication, No: 1287, Eskişehir 2011, https://www.academia.edu/31104637/TURKISH_PHONOLOGY_AND_MORPHOLOGY_TÜRKÇE_SES_VE_B_Ç_M_B_LG_S [retrieved on 09/06/2019].
  • Etymonline Dictionary, https://www.etymonline.com [retrieved on 02/04/2019].
  • Sesli Sözlük Dictionary, https://www.seslisozluk.net [retrieved on 02/04/2019].
  • The Free Dictionary, https://www.thefreedictionary.com [retrieved on 02/04/2019].
  • Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük / Turkish Language Association Turkish Dictionary, http://tdk.gov.tr/index. php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5bd43a3dba8cf3.18873841 [retrieved on 02/04/2019].