Fetrek mağaraları (Vişneli-Kemalpaşa)

Fetrek mağaraları, Torbalı Havzası’nın kuzeyinde Vişneli Çayı’nın yukarı mecrasında kaynak sahasında yer alır. Kemalpaşa Dağı’nın (Nif Dağı) güneydoğu yamacında yer alan mağaralardan altta yer alan Fetrek 1 mağarası, aktif mağara niteliğinde olup havzanın aşağı kısımlarında Fetrek Çayı adını alacak olan Vişneli Deresi’nin yukarı mecrasının başlangıç yerindedir. 30 m kadar üstte yer alan Fetrek 2 Mağarası ise fosil mağara niteliğinde olup eski karstik taban seviyesine kart kaide seviyesine göre oluşmuştur. Her iki mağara, Neotektonik dönemde özellikle Kuvaterner’de Torbalı Havzası’nın fasılalarla çökmesi ve Nif Dağı’nın yükselmesi sırasında, alçalan karstik ve morfolojik kaide seviyesine göre Mesozoyik yaşlı kalkerleri düşey yönde içinde oluşmuşlardır. Fetrek 1 genel olarak yatay yönde gelişen mağara iken, Fetrek 2 mağarası eğimli mağaradır. Mağaraların oluşumları Neojen konglomeralarının altındaki Mesozoyik kireçtaşları içinde başladığından örtülü karst (covered karst) tipi karstlaşmaya örnektir. Bu çalışmada Fetrek mağaralarının oluşumu çevresiyle birlikte değerlendirilerek ele alınmıştır.

Fetrek caves (Vişneli-Kemalpaşa)

Fetrek caves are situated in the North of Torbalı Basin in the source area of Vişneli Stream. Fetrek 1 Cave is located in lower than other caves situated in the southeast slope of Kemalpaşa Mountain (Mount Nif), is an active cave and the source area of Vişneli Stream, which would be called as Fetrek Stream in the lower parts of the basin. Fetrek 2 Cave, located c.a. 30 m higher, is a fossil cave and was formed according to the old karstic base level. Both caves were formed in the Mesozoicum limestones according to the karstic and morphological base level, which became lower in Neotectonic Period especially in Quaternary during the collapse of torbalı Basin intermittently and while Mount Nif was raising up. Fetrek 1 is generally a horizontal cave while Fetrek 2 is a inclined cave. Formation of the caves have began in Mesozoicum limestones under Neocene conglomerates. Because of this, they are examples of covered karst type in terms of karstification. This study deals with formation of Fetrek caves and their enviroments.

___

AKDENİZ, N., KONAK, N., (1986), İzmir İli’nin Çevre Jeolojisi Raporu. M.T.A. Rapor No: Je/68, M.T.A. Bölge Müdürlüğü, İzmir.

ERDOĞAN, B., (1990), İzmir-Ankara Zonu ile Karaburun Kuşağı’nın Tektonik İlişkisi. M.T.A. Derg., S 110, s 1-15, Ankara

İNCİ, U., (1991), Torbalı Kuzeyindeki Miyosen Tortul İstifinin Fasiyes ve Çökelme Ortamları. M.T.A. Derg., S 112, s 13-26, Ankara.

NAZİK, L., TÖRK, K., TUNCER, Ö., İNAN, H., SAVAŞ, F., 2005, Türkiye Mağaraları. Ulusal Mağara Günleri Sempozyumu, 24–26 Haziran 2005, Bildiriler Kitabı, s 31–46.