İslam düşünce tarihinde belki de en çok ihmal edilen, üzerinde fazla çalışma yapılmayan konu İslam kozmolojisidir. İslam düşüncesinin evrenselliğini yansıtan, Allah, Tabiat ve doğa arasındaki ilişki biçiminin yeteri derecede yansıtılmamış olması nedeniyledir ki, doğa ve çevreye dair sanki İslam’ın hiçbir sözü yokmuş gibi anlaşılmıştır. Bu durumun belki de bir yansıması olarak İslam coğrafyası bugün tabiat olarak kurak kalmıştır. Bu kuraklık yalnızca tabiat olarak değil, zihinsel, düşünsel ve duygusal olarak da yaşamın bütün alanlarında görülmektedir. Evrenin bütünü ilahi rahmetin bir yansıması ve tabiattaki her bir varlığın da sürekli bir tesbihatta olduğunu söyleyen bir dinin, bu şekilde kuraklığa mahkum edilmesi, hayatın her alanını tüketmesi vahim bir durumdur. İslam düşüncesinin bu en değerli yanını bir değini biçiminde de olsa yeniden akademik alana taşımak ve buna dair Kur’an merkezli bir yaklaşımın ne olduğunun belirlenmesi amacıyla bu makale kaleme alınmıştır. Makalede temel olarak Kur’an’ın tabiat vurgusu, doğanın korunması ve buna dair İslam düşünce tarihinde konu hakkında yapılmış kimi çalışmalar da dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Perhaps the most neglected and understudied subject in the history of Islamic thought is Islamic cosmology. The fact that the relationship between Allah, the nature of existence and nature, which reflects the universality of Islamic thought, is not adequately made visible has been understood as if there is no word of Islam about nature and the environment. Perhaps as a reflection of this situation, Islamic geography has remained dry as a nature these days. This drought lives not only in nature, but also in all areas of life mentally, intellectually and emotionally. It is a grave situation that a religion that declares the whole universe is a reflection of divine mercy and that every natural being is in a constant state of praying is condemned to this kind of drought and consumes every area of life. This article has been written in order to move this most valuable aspect of Islamic thought back to the academic stage, in the form of a statement, and to explore how Qur’an approaches this issue. This article basically covers the Qur’an’s emphasis on nature, its preservation, and a review of certain studies in the history of Islamic thought related to the issue.