İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Memnuniyet Düzeyleri ile Gelecek Beklentileri Arasındaki İlişki

Bu araştırmada İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri (okuldan memnuniyet, üniversiteden memnuniyet, kişisel gelişimden memnuniyet, mesleki eğitimden memnuniyet) ile gelecek beklentileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Böylelikle de ilahiyat fakültelerinde verilen eğitim ve sağlanan imkanların öğrenci gözünden nasıl değerlendirildiğinin ve bu değerlendirmenin, öğrencilerin gelecek beklentilerini nasıl etkilediğinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Bu çerçevede araştırmanın hipotezleri ise şu şekilde belirlenmiştir; 1. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri ile gelecek beklentisi arasında anlamlı bir ilişki vardır. 2. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyleri, gelecek beklentisi düzeyinin anlamlı bir yordayıcısıdır. Bu araştırma, ilişkisel tarama modelinde kurgulanmıştır. İlahiyat fakültesi öğrencilerinin memnuniyet düzeyler ile gelecek beklentileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada bağımsız değişken (yordayan değişken) öğrencilerin memnuniyet düzeyleri iken, bağımlı değişken (yordanan değişken) öğrencilerin gelecek beklentileridir. Bu ilişkinin ele alınabilmesi için öncelikle korelasyon daha sonra ise çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Çoklu doğrusal regresyon analizi birden fazla bağımsız değişkenin, bir bağımlı değişken üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmektedir. Araştırmanın çalışma grubu 2018-2019 eğitim-öğretim yılı, güz yarıyılında Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğrenim gören 390 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri Gelecek Beklentisi Ölçeği, Öğrenci Memnuniyeti Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu aracılığı ile toplanmıştır. Kişisel bilgi formu: Katılımcıların, cinsiyet, sınıf, mezun oldukları lise türü, öğretim türüne ilişkin bilgiler bu form aracılığıyla toplanmıştır. Gelecek Beklentileri Ölçeği: Tek boyutlu olan ölçek, 14 maddeden oluşmaktadır. Açıkladığı toplam varyans %49.51 olan ölçeğin iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.84 olarak bulunmuştur. Bu araştırmada ise iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.75 olarak bulunmuştur. Öğrenci Memnuniyeti Ölçeği: Ölçek, Üniversiteden Memnuniyet, açıkladığı varyans %28.69, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.86, Üniversiteden Memnuniyet açıkladığı varyans %11.36, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.68, Kişisel Gelişimden Memnuniyet açıkladığı varyans %14.28, iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.79, Mesleki Eğitimden Memnuniyet (açıkladığı varyans %25.35), iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı 0.71 olmak üzere 4 alt boyut ve 18 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin tamamının açıkladığı toplam varyans ise % 79,68’dir. Ölçeğin tamamının iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayısı ise 0.85’tir. Bu araştırmada ise iç tutarlılık (Cronbach’s alpha) kat sayıları alt boyutlar için sırasıyla 0.67, 0.51, 0.84, 0.68 iken ölçeğin tamamı için ise 0.86 olarak tespit edilmiştir. Parametrik analizlerin yapılabilmesi için gerekli koşulların sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmek için basıklık ve çarpıklık değerleri incelenmiş ve ilgili değerlerin tablo 1’de de görüldüğü üzere -1 ile +1 arasında olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular çerçevesinde veri setinin normal dağılım gösterdiği ve dolayısıyla parametrik testlerin yapılabileceği anlaşılmaktadır. Verilerin analizi Amsterdam Üniversitesi tarafından desteklenen ve açık kaynak kodlu veri analiz programı olan JASP (Version 0.11.1) ile analiz edilmiştir. Öncelik memnuniyet düzeyi ile gelecek beklentisi arasındaki ilişki Pearson momentler çarpım korelasyonu ile incelenmiştir. İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin gelecek beklentisi düzeyleri ile memnuniyet düzeyleri arasındaki ilişki incelendiğinde mesleki eğitimden memnuniyet ile (r=.350, p

Anahtar Kelimeler:

Din Eğitimi, Yüksek Din Öğretimi, İlahiyat Fakültesi Öğrencileri, Memnuniyet, Gelecek Beklentisi

The Relationship Between Satisfaction Levels and Future Expectations Among the Theology Students

The purpose of this study is to analyze the relationship between satisfaction levels (school satisfaction, university satisfaction, satisfaction with personal development, satisfaction with professional education) and future expectations among the theology students. Thus, it is aimed to determine how the education and opportunities provided in theology faculties are evaluated from the perspective of the students and how this evaluation affects the future expectations of the students. In this context, the hypotheses of the research were determined as follows; 1. There is a significant relationship between the satisfaction levels of the theology students and their future expectations. 2. The satisfaction level of the theology students is a significant predictor of the future expectation level. This research has been designed in the relational survey model. The relationship between the level of satisfaction and future expectations of the theology students was examined. The independent variable (predictive variable) in the study is the satisfaction level of the students, while the dependent variable (predicted variable) is the students' future expectations. To address this relationship, firstly correlation and then multiple linear regression analyses were performed. Multiple linear regression analysis is performed to determine the effect of more than one independent variable on a dependent variable. The study group of the research consists of 390 students studying at Ataturk University Faculty of Theology in the fall semester of the 2018-2019 academic year. The data of the study were collected through the Future Expectation Scale, the Student Satisfaction Scale, and the personal information form prepared by the researcher. Personal information form: Information on the participants' gender, class, type of high school they graduated from, and education type were collected through this form. Future Expectations Scale: The one-dimensional scale consists of 14 items. The internal consistency (Cronbach's alpha) coefficient of the scale, whose total variance explained was 49.51%, was found to be 0.84. In this study, the internal consistency (Cronbach's alpha) coefficient was found to be 0.75. Student Satisfaction Scale: The Scale consists of 4 sub-dimensions and 18 items, Satisfaction with the University, explained variance 28.69%, Cronbach's alpha coefficient 0.86, University Satisfaction variance 11.36%, Cronbach's alpha coefficient 0.68, Satisfaction with Personal Development 14.28%, internal consistency explained Consistency (Cronbach's alpha) coefficient 0.79, Professional Education Satisfaction (explained variance 25.35%), internal consistency (Cronbach's alpha) coefficient 0.7. The total variance explained by the whole scale is 79.68%. The internal consistency (Cronbach's alpha) coefficient of the whole scale is 0.85. In this study, internal consistency (Cronbach's alpha) coefficients were determined as 0.67, 0.51, 0.84, 0.68 for the sub-dimensions, and 0.86 for the whole scale, respectively. Kurtosis and skewness values were examined to check whether the necessary conditions for parametric analysis were met. It has been determined that the values are between -1 and +1. In the light of these findings, it is understood that the data set has a normal distribution and therefore parametric tests can be performed. The analysis of the data was analyzed with JASP (Version 0.11.1), an open-source data analysis program supported by the University of Amsterdam. The relationship between priority satisfaction level and the future expectation was analyzed using the Pearson Product-Moment Correlation. When the relationship between the future expectation levels and satisfaction levels of the theology students was examined, it was found that there were positive correlations between the variables. With the determination of this significant relationship, the first hypothesis of the study, "There is a significant relationship between the satisfaction levels of the theology students and their future expectations” was confirmed. Thus, multiple linear regression analysis was conducted to test the second hypothesis and determine the predictive effect of this relationship. As a result of multiple linear regression analysis, satisfaction with personal development and professional education were found to be a high and significant predictor of future expectation (R = .44, R2 = .19, p

Keywords:

Religious Education, Higher Religious Education, Theology Students, Satisfaction, Future Expectation,

PDF

___

Akyürek, Süleyman. “Uluslararası Yüksek Din Öğretimi Sempozyumu (Akademik ve Sosyal Yönleriyle).” Mezunlarına Göre Yüksek Din Öğretiminin Eksik Yönleri. ed. Doç. Dr. İbrahim Aşlamacı et al. 193–223. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınevi, 2019.
Algur, Hüseyin. “Uluslararası Yüksek Din Öğretimi Sempozyumu (Akademik ve Sosyal Yönleriyle).” Yüksek Din Öğretimine Yönelme ve Öğretim Sürecinde Hedef Unsuruna Dair Hoca ve Öğrenci Görüşlerinin Farklı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi (Giresun İslami İlimler Fakültesi Örneği). ed. Doç. Dr. İbrahim Aşlamacı et al. 247–268. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınevi, 2019.
Ay, Mehmet Emin. “İlâhiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarından Beklentileri (Bursa UÜ İlâhiyat Fakültesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma).” Gençlik Dönemi ve Eğitimi. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
Aydın, Muhammed Şevki. “Türkiye’de Yüksek Din Eğitiminin Sorunları, Yeniden Yapılanması ve Geleceği Sempozyumu Bildiriler – Müzakereler 16-17 EKİM 2003.” İlahiyat Lisans Programının Amaç Sorunu. 19–25. Isparta: S.D.Ü. İlahiyat Fakültesi Baskı Merkezi, 2004.
Aydın, Muhammed Şevki. “Yüksek Din Öğretimi Kurumları: Gelgitler Alanı.” Tezkire, Düşünce, Siyaset, Sosyal Bilim Dergisi 31–32 (2003), 107–123.
Çokluk Bökeoğlu, Ömay. “Analysis of University Students’ Views about the Quality of Faculty Life Using Various Variables.” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 40/2 (2007), 179–204. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000171
Erpay, İlyas. “Öğrencilerin İlahiyat Fakültesine Yönelik Görüşleri.” Amasya İlahiyat Dergisi 0/13 (December 30, 2019), 423–473. https://doi.org/10.18498/amailad.547095
Fırat, Erdoğan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problem Olarak Değerlendirdikleri Eğitimleriyle İlgili Konular.” D.E.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi VI (1989), 17–42.
Fraenkel, Jack R. et al. How to Design and Evaluate Research in Education. New York: Mc Graw Hill, 8th Ed., 2012.
Gravetter, Frederick J Wallnau, Larry B. - Forzano, Lori-Ann B. Essentials of Statistics for The Behavioral Sciences. Boston: CENGAGE Learning, 9th Ed., 2016.
Gürbüz, Doç.Dr. Sait - Şahin, Doç.Dr.Faruk. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe – Yöntem – Analiz. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2nd Ed., 2015.
Karadağ, Prof. Dr. Engin - Yücel, Prof. Dr. Cemil. Türkiye Üniversite Memnuniyet Araştırması (2019). https://doi.org/10.13140/RG.2.2.13111.11683
Karasu, Teceli. “Uluslararası Yüksek Din Öğretimi Sempozyumu (Akademik ve Sosyal Yönleriyle).” İslami İlimler/İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin İlahiyat Eğitimine ve Öğretim Elemanlarına İlişkin Algıları: Metafor Analizi Örneği. ed. Doç. Dr. İbrahim Aşlamacı et al. 217–227. Malatya: İnönü Üniversitesi Yayınevi, 2019.
Kaya, Mevlüt. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri (Samsun O.M.Ü. İlahiyat Fakültesi Örneği).” Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 8 (2001), 77–114.
Kirman, Mehmet Ali - Apaydın, Halil. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti Ve Sorunları.” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 7 (2006), 93–123.
Kirman, Mehmet Ali - Demir, Rıdvan. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Beklenti ve Sorunları: Mustafa Kemal Üniversitesi Örneği.” Antakiyat 1/1 (November 29, 2018), 1–21. https://dergipark.org.tr/en/pub/antakiyat/issue/40370/450322
Koç, Ahmet. “İlâhiyat Fakültesi (İlâhiyat Lisans Programı) Öğrencilerinin Sorunları ve Beklentileri.” M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi 25/2 (2003), 25–64.
Koç, Bozkurt. “İlahiyat Fakültesi Son Sınıf Öğrencilerinin İlahiyat Fakültesine Bakışı ve Beklentileri (Atatürk Üniversitesi Örneği).” Tabula Rasa -Felsefe & Teoloji- 1/3 (2001), 121–137.
Korkmaz, Mehmet. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Fakülteyi Tercih Nedenleri: Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği.” Bilimname 2010/1 (March 1, 2010), 167–206. http://dergipark.org.tr/tr/pub/bilimname/issue/3506/47656
Kurulu, Yüksek Öğretim Yürütme. Yüksek Öğretim Yürütme Kurulu’nun 11.07.1997 tarih ve 97.23.1660 sayılı kararı ve buna ek 10.09.1997 tarih ve 97.30.2248 sayılı kararı., Yüksek Öğretim Yürütme Kurulu’nun 11.07.1997 tarih ve 97.23.1660 sayılı kararı ve buna ek 10.09.1997 tarih ve 97.30.2248 sayılı kararı. (1997).
Meclisi, Türkiye Büyük Millet. Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Law No. 430/4). (1924).
Mehmedoğlu, Yurdagül. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Eğitim-Öğretim Beklentileri.” Gençlik Dönemi ve Eğitimi. 121–150. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2000.
Okumuş, Ejder. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Problemleri-Dicle Üniversitesi Örneği.” Değerler Eğitimi Dergisi 5/13 (2007), 59–94.
Özenç, Ali. “Son Sınıf Öğrencilerine Göre Beklentileri Karşılama ve Mesleki Hayata Hazırlamada İlahiyat Fakültelerinde Eğitim (Dicle Üniversitesi Örneği).” International Journal of Kurdish Studies 3/1 (January 25, 2017), 1–30. https://doi.org/10.21600/ijoks.288954
Özkan, Fatih. “Türkiye’de İlahiyat Fakültelerinde Eğitim Gören Uluslararası Öğrencilerin Memnuniyet Düzeyleri.” Uludağ Üniversitesi, 2019.
Parladır, Selahattin. “Öğrencilerine Göre İlahiyat Fakültesi Eğitiminin Başarı Durumu.” D.E.Ü. Ilahiyat Fakültesi Dergisi XI (1998), 1–32.
Seçer, İsmail. SPSS ve LIREL Ile Pratik Veri Analizi & Analiz Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık, 3rd Ed., 2017.
Sökmen, Alptekin. “Öğrenci Memnuniyetine Yönelik Ankara’daki Bir Meslek Yüksekokulunda Araştırma.” İşletme Araştırmaları Dergisi 3/4 (2011), 66–79.
Tabachnick, Barbara G. - Fidell, Linda S. Using Multivariate Statistics. Pearson, 6th Ed., 2012.
Taştan, Abdulvahap et al. “Üniversite Düzeyinde Din Öğretimi Alan Öğrencilerde Eğitim Sürecinde Oluşan Tutum Ve Davranış Değişiklikleri -Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği.” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/11 (2001), 169–192. http://dergipark.gov.tr/erusosbilder/issue/23744/252930
Taştekin, Osman. “Yeni Kurulan İlahiyat Fakültelerinin Öğrenme Ortamına Yönelik Öğrenci Algıları-Şırnak, Erzincan ve Iğdır Örneği-.” USUL İslam Araştırmaları Dergisi 19 (2019), 139–184.
Tuncer, Murat. “A Research Regarding Future Expectations of University Youth.” Journal of Turkish Studies Volume 6 I/6 (2011), 935–948. https://doi.org/10.7827/turkishstudies.2265
Turan, İbrahim - Nazıroğlu, Bayramali. “İlahiyat Fakültesine Yeni Gelen Öğrencilerin Sorun ve Beklentileri.” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 8/36 (2015).
Uçar, Recep. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Profili, Akademik Eğilimleri ve Aldıkları Eğitime İlişkin Memnuniyet Algıları (İnönü Üniversitesi Örneği).” İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/2 (December 27, 2017), 105–178. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ifd/issue/32024/546280
Türk Dil Kurumu. “Beklenti.” Accessed September 11, 2020. https://sozluk.gov.tr/
TTK, Tevhid-i Tedrisat Kanunu. Resmî Gazete 63 (6 Mart 1340). Erişim 12 Eylül 2020. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=430&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=3http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/04/20180415-3.htm