Nevşehir’in İdarî Sınırlarını Belirleme Süreci ve Buna Dair Yapılan Çalışmalar

1518 yılında Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde Osmanlı hâkimiyetine giren Nevşehir, idarî anlamda yapılan ilk düzenlemeler neticesinde Muşkara adıyla Uçhisar nahiyesine bağlanan köylerden biriydi. 18. yüzyılın başlarına kadar sıradan bir köy konumunda bulunan Muşkara’da, İbrahim Paşa’nın 1718-1830 yılları arasında sadrazam olmasıyla birlikte doğup büyüdüğü Muşkara köyünde büyük bir imar faaliyeti başlatmıştır. Zaman içinde Muşkara köyü şehir statüsü kazanmış ve bugünkü adı olan “Nevşehir” olarak isimlendirilmiştir. 18. yüzyıldan itibaren her alanda hızlı değişim süreci yaşayan şehir, sırasıyla nahiye, kaza ve sancak şeklinde idarî yapının içinde yer almış, Cumhuriyet Dönemi’nde ise 1954 yılında yapılan yeni düzenlemeler neticesinde buraya il statüsü kazandırılarak kendisine yedi ilçe merkezi bağlanmıştır. İl olduktan 1960 yılına kadar il sınırlarının belirlenme süreci devam etmiştir. Bu çalışmada Nevşehir il olduktan sonra 1960 yılına kadar geçen sürede il sınırlarının belirlenmesinde yapılan çalışmalar hakkında bilgiler verilecektir. Bölge ile ilgili günümüzde bilinmeyen pek çok idarî değişiklik arşiv kaynaklarına dayanılarak ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Nevşehir

The Process of Determining The Administrative Limits of Nevşehir and Their Activities

Nevşehir, which entered under ottoman is rule was one of the villages connected to the uchisal sub-distict under the name of Muşkara ora result of the first administrative arragements made in the period of Yavuz Sultan Selim I 1518. In time the village of Muskara wan the center statu and ıt is named Nevşehir today. Sınce the 18th century the city which has been a rapid process in all areas has respectivelly taken before demos administrative and jurisdiction in the administrative structure. As a result of the now regulations made in 1954 during the republic period it was won the provinciall statu, and it was linked ıtself the seven country town country boundries process has continued from after Nevşehir becoming country to in 1960 process. Untill now, unknowning information about region is tried to find out be based and archive fund.

Keywords:

Administrative Structure Nevsehir,

PDF

___

1. Arşiv Belgeleri
1.1. Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
BOA. AE. SMHD. I. 226/18046.; AE. SMST. III. 117/8943.; C. EV. 218/108669.; AE. SABH. I. 224/14808.; AE. SABH. I. 239/15958.; AE. SABH. I. 274/18411.; AE. SABH. I. 296/19888.; AE. SABH. I. 350/24534.; C. EV. 589/29732.; C. EV. 595/30036. ve C. EV. 361/31847.
1.2. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
30.11.1.153.14.19.; 30.11.1.245.22.18.; 30.11.1.258.22.11.; 30.11.1.261.44.1.; 30.11.1.262.46.15.; 30.11.1.262.49.21.; 30.11.1.264.10.11.; 30.11.1.264.14.14.; 30.11.1.265.18.9.; 30.11.1.265.18.10.; 30.11.1.270.14.2.; 30.11.1.278.28.14.; 30.11.1.278.30.14.; 30.11.1.280.6.8. ve 30.11.1.281.11.14.
2. Tetkik Eserler
2.1. Kitaplar
DEVELLİOĞLU, Ferit (2010). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Akaydın Kitabevi.
PAKALIN, Mehmet Zeki (1993). Osmanlı Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: M.E.B. Yayınları. 2.2. Makaleler
BAŞ, Yaşar (2018). III. Ahmet Devri’nde İstanbul’da Kurulan Çuha Fabrikası. Lale Devri’nde Osmanlı Devleti ve Nevşehir, 921-933.
BİLGE, Sadık Müfit (2011). Karaman Eyaleti’nin Tarihi Coğrafyası ve İdari Taksimatı (XV.-XVIII. Yüzyıllar). IRTS, 64-67.
SELÇUK, Hava (2013). Niğde’nin İlk Nüfus Sayımı. International Journal of Social Science, 1263-1294.
ŞAHİN, İlhan (2007). Nevşehir. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 64-67.