Kariyer Danışmanlığı ve Mesleki Rehberlik Alanında Türkiye’de Yapılan Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri

Bu çalışmanın amacı, kariyer danışmanlığı ve mesleki rehberlik ile ilgili Türkiye’de 2000-2017 yılları arasında yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda Ulusal Tez Merkezi’nden Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bölümü’nde yapılmış ve erişime açık olan 73 (15 doktora, 58 yüksek lisans) lisansüstü tez incelenmiştir. Bu araştırma için oluşturulan “Tez Kodlama Formu” çalışma yılı, çalışma grubu, çalışma grubu büyüklüğü, tez türü, araştırma yöntemi ve konu alanları olmak üzere 6 farklı tema alanını içermektedir. Nitel araştırma yöntemiyle yürütülen bu araştırmada lisansüstü tezlere doküman incelemesi yöntemiyle ulaşılmış ve tezler, içerik analizi kullanılarak incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre en fazla lise öğrencileri örnekleminde çalışıldığı, nicel yöntem çalışmalarının çoğunlukta olduğu, sosyal bilişsel kariyer kuramı ile ilgili konularının en çok tercih edilen konular olduğu belirlenmiştir

Research Tendency of Postgraduate Theses Completed in The Field of Career Counseling and Vocational Guidance in Turkey

The purpose of this study is to determine the research tendencies of postgraduate theses on career counseling and vocational guidance completed in Turkey between the years of 2000- 2017. In accordance with this purpose, 73 (15 doctoral, 58 master's degree) postgraduate theses open to access in the National Thesis Center were included in the analysis. The theses which examined in this research were evaluated in 6 different themes such as thesis year, study group, study group size, thesis type, research method and subject areas in "Thesis Coding Form". In this research conducted with qualitative research method, the theses were reached by document analysis method and these theses were examined by using content analysis. According to the results of the research, it was seen that high school students were more preferred as study group. Quantitative research methods are more widely used. It has been observed that topics which related to social cognitive career theory are the most preferred subjects.

___

  • Berríos, R., & Lucca, N. (2006). Qualitative methodology in counseling research: Recent contributions and challenges for a new century. Journal of Counseling & Development, 84(2), 174-186.
  • Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Coşkun, İ., Dündar, Ş. & Parlak, C. (2014). Türkiye’de özel eğitim alanında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (2008-2013). Ege Eğitim Dergisi, 15(2), 375-396.
  • Creager, M. F. S. (2011). Practice and research in career counseling and development-2010. The Career Development Quarterly, 59(6), 482-527.
  • Demirtaş-Zorbaz, S., Kızıldağ, S. & Voltan Acar, N. (2016). Türkiye’deki Üniversitelerde Lisansüstü Düzeyde Yapılan Grup Çalışmalarının İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1765-1784.
  • Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2000). How to Design and Evaluate Research in Education. (4th Edt.) Boston: McGraw-Hill.
  • Güven, M. & Aslan, A. M. (2018). Psikolojik Danışma ve Rehberlik Alanında Türkiye’deki bilimsel dergilerde yayınlanan makaleler üzerine bir inceleme. Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(5), 592-604.
  • Güven, M., Kısaç, İ., Ercan, L. & Yalçın, İ. (2009). Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisinde yayınlanan makalelerin çeşitli özellikler açısından incelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(31), 80-87.
  • Güven, M., Aslan, B. & Yıldız Akyol, E. (2017). Türkiye’de Psikolojik Danışma Ve Rehberlik alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi (2000-2016). Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(3), 136-147.
  • Güven, M., Özhan, M. B., Kaynak, S. & Kurt Demirbaş, N. (2018). Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi ile Journal of Counselling Psychology’deki araştırma eğilimleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 193-208.
  • Keldal, G. & Bilge, F. (2016). Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Alanında Karma Yöntemli Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması, Ö. Demirel ve S. Dinçer (Ed.), Eğitim Bilimlerinde Yenilikler ve Nitelik Arayışı (s. 643-654). Ankara: Pegem Akademi.
  • Kuzgun, Y. (2008). Rehberlik ve psikolojik danışma (9.b.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kuzgun, Y. (2014). İlköğretimde rehberlik (7.baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • McMahon, M. (2014). New Trends in Theory Development in Career Psychology, In G. Arulmani, A. J. Bakshi, F. T. Leong, & A. G. Watts (Eds.), Handbook of career development: International perspectives (pp. 13-27). Springer Science & Business Media.
  • Seçer, İ., Ay, İ., Ozan, C. & Yılmaz, B. Y. (2014). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Alanındaki Araştırma Eğilimleri: Bir İçerik Analizi. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 5(41), 49-60.
  • Seggie, F. N. & Bayyurt, Y. (2017). Nitel araştırma yöntemlerine giriş. Nitel araştırma yöntem, teknik, analiz ve yaklaşımları. (2.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Sharf, R. S. (2017). Kariyer gelişim kuramlarının kariyer danışmasına uygulanması. (F. Bacanlı & K. Öztemel, Çev. Edt.). Ankara: Pegem Akademi.
  • Skorikov, V. B. (2007). Continuity in adolescent career preparation and its effects on adjustment. Journal of Vocational Behavior, 70(1), 8–24.
  • Stead, G. B., Perry, J. C., Munka, L. M., Bonnett, H. R., Shiban, A. P. & Care, E. (2012). Qualitative research in career development: Content analysis from 1990–2009. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 12(2), 105–122.
  • Türk, F. & Cihangiroğlu, Ü. (2018). Thematic and methodological investigation of applied postgraduate theses on psychological counseling and guidance. International Journal of Eurasia Social Sciences, 9(31), 276-311.
  • Yeşilyaprak, B. (2011). Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığı Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Pegem Akademi.
  • Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki Rehberlik ve Kariyer Danışmanlığında Paradigma Değişimi Ve Türkiye Açısından Sonuçlar: Geçmişten Geleceğe Yönelik Bir Değerlendirme. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 97-118.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.