Sena AKGÜN, Beyzanur DİKYOL, David THOMAS, Şevin DEMİR

Sigara Bağımlısı Check-up Hastalarında Sözel Öneri ya da Medikal Tedavi Sonrası Sigarayı Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler

Amaç: Sigara bırakma planı olmayan hastalarımıza sigaranın zararları bir kez daha hatırlatılıp, bağımlılıktan kurtulmayı başarabileceği telkin edilerek sigarayı bırakmalarına destek olunmaya çalışılmıştır. Bu hastaların sigarayı bırakma başarılarını etkileyen faktörleri tespit edip, bundan sonra polikliniğimizde bakılacak hastalarımızı sigara bağımlılıklarından kurtulmaya daha donanımlı olarak teşvik etmek amaçlanmıştır. Materyal ve Metodlar: Mayıs 2019- Ekim 2020 tarihleri arasında hastanemiz check-up polikliniğine başvurmuş hasta dosyaları geriye doğru taranarak sigarayı bırakmayı deneyeceğini söyleyen hastalar saptandı. Bu hastalar telefonla aranarak bağımlılık düzeyleri, sigarayı bırakabilmesini etkileyebilecek faktörler, bu süreçte farmakoterapi uygulayıp uygulamadığı sorgulandı. Sigarayı bırakan, % 50’den fazla azaltan ve bırakamayan olgular özellikleri ve aldıkları tedaviler yönünden karşılaştırıldı. Bulgular: On sekiz aylık zaman diliminde polikliniğimize başvurmuş 385 sigara bağımlısı hastamızın %16,6’sı sigara bırakmaya ikna edildi, ikna edilen hastaların %81,2’sine telefonla ulaşılabildi. Toplamda 18 hasta bupropion kullanmıştı. Dokuz hasta sigarayı tamamen bırakmış, 9 tanesi %50 den fazla azaltmıştı. Hala sigara kullanmaya devam eden 33 hastanın 14 tanesi (%42,4) bir kez daha denemeye sıcak baktı. Sigarayı bırakmada etkili bulunan tek faktör içilen sigara paket yıl miktarı bulundu (p=0.02). Sigarayı bırakmak hiç aklında olmayan 385 hastanın %4,67’sinin küçük bir destekle bağımlılığından kurtulması sağlanmıştır. Sonuç: Sigaranın bırakılması zor bir süreçtir. Bu süreçte tüm sigara içen kişilere yeterli davranışsal eğitimin yanında farmakolojik destek tedavisi de verilebilir. Tamamen farklı bir nedenle doktora gitmiş olan hastaya halihazırda zaten bildiği sigaranın zararlarının bir kez daha anlatılması faydalı olabilir.

Anahtar Kelimeler:

BUPROPİON, FAGERSTRÖM BAĞIMLILIK TESTİ, SİGARA BIRAKMA

FACTORS AFFECTING THE SUCCESS OF SMOKING CESSATION AFTER ORAL ADVICE OR MEDICAL TREATMENT IN SMOKING ADDICTED CHECK-UP PATIENTS

PDF

___

Kayacık İ.,Aydın Berktaş Ö.,Duysak L.,Bayır Y. Sigarayı Bırakan Kişilerde Bırakma Sebepleri ,Bağımlılık Dergisi – Journal of Dependence | 2017; 18(4):112-121
https://www.psikiyatri.org.tr/halka-yonelik/46/nikotin-sigara-bagimliligi
Yasar Z, Kar Kurt O, Talay F, Kargi A. One-Year Followup Results of Smoking Cessation Outpatient Clinic: Factors affecting the cessation of smoking. Eurasian J Pulmonol 2014; 16:99-104.
Üzer F.,Uzun R. Sigara Bırakma Polikliniğine Başvuran Kişilerin Genel Sağlık Durumları ve Sigara Bırakma Oranları. AKDENİZ TIP DERGİSİ,Ocak 2020 DOI: 10.17954 / amj.2019.2025
Boztaş MH,Abatan E. Sigara Bırakmada İlaç Tedavisi ,Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı 2013; 16(2): 110-119) Argüder E , Karalezli A, Hezer H ve ark. Sigara Bırakma Başarısını Etkileyen Faktörler. Turk Toraks Derg 2013; 14: 81-7
Argüder E., Karezli A., Hezer H., Kılıç H., Er M., Hasanoğlu HC ve ark. Sigara bırakma başarısını etkileyen faktörler. Türk Toraks Dergisi 2013; 14: 81-7.
Bozkurt N, Bozkurt Aİ, Nikotin bağımlılığını belirlemede Fagerström Nikotin Bağımlılık Testinin (FBNT) değerlendirilmesi ve nikotin bağımlılığı için yeni bir test oluşturulması Pamukkale Tıp Dergisi doi: 10.5505/ptd.2016.65365
Çakmak ME,Sigara Bırakma Polikliniğimize Başvuran Cezaevi Hastalarında Bupropion Ve Vareniklin Tedavisinin Değerlendirilmesi İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXXI Sayı 1, 2017
Solak ZA, Telli CG, Erdinç E. Sigara bırakma tedavisinin sonuçları. Tur Toraks Derg 2003;4:73-7.
Uzaslan EK, Özyardımcı N, Karadağ M, et al. The physician’s intervention in smoking cessation: Results of the five years of smoking cessation clinic. Ann Med Sci 2000;9:63-9.
Çan G, Öztuna F, Özlü T. Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi sigara bırakma polikliniği sonuçlarının değerlendirilmesi. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2004;52:69-74.
Demir T, Tutluoğlu B, Koç N, Bilgin L. Sigara bırakma polikliniğimizin bir yıllık izlem sonuçları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2004;52:63-8.
Salepçi B, Fidan A, Oruç Ö, ve ark. Sigara bırakma polikliniğimizde başarı oranları ve başarıda etkili faktörler. Tur Toraks Derg 2005;6:151-8.