TELEKOMÜNİKASYON ŞİRKETLERİNDE HASILAT İŞLEMLERİNİN TMS/TFRS KAPSAMINDA İNCELENMESİ

Telekomünikasyon, dünya genelinde çok hızlı gelişen önemli sektörlerden biridir. Bu sektörde faaliyette bulunan işletmeler günümüz bilgi toplumu insanlarının; iletişim, haberleşme ve istenen anda bilgiye ulaşabilme gibi temel ihtiyaçlarını karşılayarak büyük görevler üstlenirler. Telekomünikasyon şirketleri tarafından verilen hizmetlerin çeşitliliği hasılat unsurlarının ayrıntılı bir şekilde tanımlanması ve değerlendirilmesi ihtiyacını doğurmuştur. Belirtilen ihtiyaca yönelik olarak çalışmada; telekomünikasyon sektöründeki hasılat unsurlarının Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları çerçevesinde ele alınarak açıklanması amaçlanmıştır. Sektörde hasılat açısından özellik arz eden; "aktivasyon/bağlantı ücretleri ve ekipmanlar", "garantiler" ve "müşteri sadakat programı (hediye puanlar)" gibi başlıklar örnek uygulamalar eşliğinde sunulmuştur.

INVESTIGATION OF REVENUE TRANSACTION AS PART OF TAS/TFRS IN TELECOMMUNICATION COMPANIES

Telecommunication is one of the fastest developing and most important sectors in the world. The business organizations, which carry out business activities in this sector, take on important duties such as communication, intercommunication and instant access to information which are the fundamental needs of the people in the information society. The range of the services provided by the telecommunication companies paves the way for the need for detailed definition and evaluation of the revenue factors. The objective of the study is to explain the revenue factors in the telecommunication sectors by addressing in the framework of the Turkish Accounting and Financial Reporting Standards in line with the specified aim. "Activation/connection fee and 4 Karadeniz Teknik Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü* 5 Karadeniz Teknik Üniversitesi, İİBF, İşletme Bölümü** equipments", "guarantees" and "customer loyalty program (bonus)" which are important for the sector for revenue, are presented with sample applications.

___

  • Akbulut, Akın (2012). Karşılaştırmalı TMS/TFRS - Vergi Uygulamala- rı ve Sonuçları. İstanbul: Maliye Hesap Uzmanları Derneği.
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (2011). "TFRS Yorum 13 Müşterileri Sadakat Programları", http://www.kgk.gov.tr/ contents/files/TFRS_2014/TFRS_Yorum/TFRSYORUM13.pdf [çevrimiçi erişim : 05.01.2015].
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (2012). "TMS 18 Hasılat", http://www.kgk.gov.tr/contents/files/TFRS_2014/TMS/ TMS18.pdf [çevrimiçi erişim: 01.01.2015]
  • Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (2014). "TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü", http://www.kgk.gov.tr/contents/ files/TFRS_2014/TFRS/TFRS_13.pdf [çevrimiçi erişim : 06.01.2015].
  • KPMG, (2010). "Accounting Under IFRS: Telecoms", http://www.kpmg. com/CN/en/IssuesAndInsights/ArticlesPublications/Documents/Accoun- ting-under-IFRS-Telecoms-O-1001.pdf [çevrimiçi erişim : 06.11.2014].
  • Köse, Tunç ve Şengül-Çelikay Duygu (2015). "Yeni Hasılat Standardı ve Getirdikleri Değişiklikler", Mali Çözüm Dergisi. 127 (2015): 19 - 44.
  • Örten, Remzi, Kaval, Hasan ve Karapınar, Aydın (2012). Türkiye Muha- sebe - Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları. 6. bs. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Özkan, Serdar (2007). "TMS 18 Hasılat Standardı ve A.B.D. Düzenleme- lerine Göre 'İşlemin Ayrıştırılması", Mali Çözüm Dergisi 82 (2007): 57-76.
  • Özkan, Serdar (2007b), "UMS - 18 Hasılat Standardı ve A.B.D Düzenle- meleri Işığında Mal Satış Hasılatının Kaydedilmesinde "Sahiplikle İlgili Risk ve Getirilerin Alıcıya Nakledilmesi" Koşuluna İlişkin Açıklama ve Örnekler", Mali Çözüm Dergisi. 72 (2007): 66 - 85.
  • Sağlam, Necdet, Yolcu, Mehmet ve Eflatun, Ali Osman (2015), Örneklerle UFRS Kayıtları; Açıklamalı, Örnek Uygulamalı, Muhasebe Kayıtları İle Zen- ginleştirilmiş, VUK' KVK Karşılaştırılmalı, İlk Geçiş Uygulaması. Ankara: Özbaran Ofset Matbaacılık.
  • TTNET (t.y.). "TTNET Abonelik Sözleşmesi", http://www.ttnet.com.tr/ bireysel/destek/internet/SozlesmeVeTaahhutnameler/TTNET_ABONELIK_ SOZLESME.pdf [çevrimiçi erişim : 15.01.2015]. Turkcell
  • (2014). "Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Bağlı Ortaklık
  • ları 31 Aralık 2014 Tarihinde Sona Eren Hesap Dönemine Ait Konsolide Fi
  • nansal Tablolar, Dipnotları Ve Bağımsız Denetçi Raporu", https://www.kap.
  • gov.tr/ [çevrimiçi erişim : 01.04.2015].
  • Türk Telekom A.Ş. (2014). "Türk Telekomünikasyon Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları 31 Aralık 2014 Tarihi İtibarıyla ve Aynı Tarihte Sona Eren Yıla Ait Konsolide Finansal Tablolar ve Bağımsız Denetim Raporu", https:// www.kap.gov.tr/ [çevrimiçi erişim : 01.04.2015].
  • UFRS 15 Müşterilerle Yapılan Sözleşmelerden Doğan Hasılat Standardı (IFRS 15: Revenue From Contracts with Customers), http://www.efrag.org/ Files/EFRAG%20public%20letters/Revenue%20Recognition/IFRS_15.pdf.
  • Vardar-Çopur, Gizem (2013). "Müşteri Sadakat Programlarının Ulusla- rarası Finansal Raporlama Standartlarına Göre Muhasebeleştirilmesi", Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 15; 2 (2013): 93- 124.
  • Yarbaşı, Engin (2011). "Türkiye Muhasebe Standartları ve Müşteri Sada- kati Programları Kapsamında Verilen Promosyon Ürünlerinin Muhasebe Uy- gulaması", Öneri Dergisi. 9; 35 (2011) : 75-82.