KREDİ DERECELENDİRME KURULUŞLARININ TÜRKİYE’YE VERDİĞİ NOTLAR VE ELEŞTİRİLERİN İNCELENMESİ

Kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlar, ilgili ülke veya firmaya yönelik verilecek kararlarda temel belirleyicilerden birisidir. Türkiye kredi derecelendirme kuruluşları ile 1990’ların başında tanışmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’ye verilen notların dönemsel kırılma noktaları ve verilen notların etkileri incelenmiştir. Ayrıca kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği notlara yönelik eleştiriler ele alınmıştır. Çalışmada kredi derecelendirme kuruluşlarının verdiği kararlarda her zaman tarafsız olamadığı, yanlış kararlar aldığı, verdiği kararların sonucunda ilgili ülke veya firma bundan olumsuz etkilendiği sonucuna varılmıştır. Bu durum kredi derecelendirme kuruluşlarının varoluş nedenlerini ve güvenirliğini ciddi anlamda sorgulanmasına neden olmaktadır. Diğer taraftan bu kuruluşların Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği, IMF gibi ülke ve kuruluşların etkisinde ve güdümünde faaliyette bulunduğu yönünde eleştirilmektedir.

EXAMINATION OF THE NOTES AND CRITICISMS GIVEN BY CREDIT RATING AGENCIES TO TURKEY

The ratings given by credit rating agencies are one of the main determinants in the decisions to be made for the relevant country or company. Turkey met with credit rating agencies in the early 1990s. In this study, the periodical break points of the grades given to Turkey and the effects of the grades given were examined. In addition, the criticism of the ratings given by the credit rating agencies was discussed. In the study, it was concluded that credit rating agencies are not always impartial in their decisions, that they make wrong decisions, and that the country or firm concerned is negatively affected as a result of their decisions. This leads to serious questioning of the existence and reliability of credit rating agencies. On the other hand, these organizations are criticized for operating under the influence and direction of countries and organizations such as the United States, the European Union, and the IMF.

___

  • Afonso, A. (2003). Understanding The Determinants Of Sovereign Debt Ratings: Evidence For The Two Leading Agencies. Journal Economics and Finance 27 (1), 56–74.
  • Akçayır, Ö. (2013). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Güvenirliklerinin Sorgulanması: Türkiye’nin Kredi Derecelendirme Geçmişi ve Bugünü (1992-2012). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta
  • Amadau, N.R.S. (2009). The Systemic Regulation of Credit Rating Agencies and Rated Markets (Working paper no. 09/129). Washington DC: IMF.
  • Barut, M.E. (2016). Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Finansal Kriz İlişkisi: Türkiye Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Harran Üniversitesi, Şanlıurfa
  • Bayar, Y. (2015). Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Yunanistan Borç Krizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi 15, 41-58.
  • Berlekom J., Bojmar E., Linnard J. (2012), The Impact Of Credit Ratings On Firms’ Capital Structure Decisions A Study On The European Market, Lund University, School of Economics and Management Department of Business Administration FEKH95 Degree project undergraduate level Spring term 2012, Erişim Adresi: http://lup.lub.lu.se/luur/download?func=downloadFile&recordOId=2837238&fileOId=2837244 / Erişim Tarihi: 05.06.2020.
  • Çakmakçı, E. (2017). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Türkiye Ekonomisine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Çağ Üniversitesi, Mersin
  • Çalışkan, Ö.V. (2002). Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Risk Değerlendirme Kriterleri. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi.
  • Demir, M. (2014). Kredi Derecelendirme Kuruluşları Derecelendirme Süreçleri ve Türkiye. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın
  • Destraz, S. and Lahaye, R. (2012). Are Credit Ratings Trustworthy? Empirical Study On The Dependence Of Corporate Defaults To Market Risk Within İnvestment Grade&Speculative Grade Range. 1-44. Erişim Adresi: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2056849 / Erişim Tarihi 12.07.2020.
  • Eren, E. (2010). Derecelendirme Kuruluşları Tarafından Verilen Notlar Sebebiyle Üçüncü Kişilerin Uğrayabileceği Zararlardan Kaynaklanan Sorumluluğun Hukuki Niteliği Journal of BRSA Banking & Financial Markets 4(2), 111-144.
  • Erim, G. (2017). 3 Büyük Kredi Derecelendirme Kuruluşu ve Türkiye’nin Notu Hakkında Rapor. Konya: Konya Ticaret Odası
  • Fitch, (2020), Ratings, Erişim Adresi: https://www.fitchratings.com/ / Erişim Tarihi: 23.07.2020.
  • Girgin, G.E. (2018). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Not Değerlendirmelerinde Kullandıkları Faktörlerin İncelenmesi: Türkiye Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Günal, M. (2019). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Rolü ve Krizlerdeki Etkileri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 9(1), 147-155.
  • Halıcı N.S. (2005). Kredi Derecelendirme Şirketleri, Kredi Derecelendirmenin Belirleyicileri ve Etkileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erciyes Üniversitesi, Kayseri
  • Hasbi Tütüncü, D. (2012). Kredi Derecelendirme Kuruluşları Tarafından Yapılan Not Değerlendirmelerinin Ülke Ekonomileri Üzerine Etkileri: Türkiye Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı (2020), Kamu Finansmanı İstatistikleri, Erişim Adresi: https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-istatistikleri / Erişim Tarihi: 02.07.2020.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı. (2004). Kamu Borç Yönetimi Raporu. Erişim Adresi: https://www.hmb.gov.tr/kamu-finansmani-raporlari / Erişim Tarihi: 10.07.2020.
  • Kab, H. (2015). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Verdiği Notların Türkiye’nin Makroekonomik Verileri ile Etkileşimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Okan Üniversitesi, İstanbul
  • Kanlı, İ.B. Barlas, Y. (2011). Eşiği Aşınca Kredi Notunun “Yatırım Yapılabilir” Seviyeye Yükselmesinin Etkileri Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Çalışma Tebliği
  • Karagöl, E.T. Mıhçıokur, E.İ. (2012). Kredi Derecelendirme Kuruluşları: Alternatif Arayışlar. Seta Rapor.
  • Kavak, G. (2019). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Vermiş Olduğu Kredi Notlarının Yatırımlar Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın
  • Kedikli, E. (2015). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Ekonomik Etkilerinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Avrasya Üniversitesi, Trabzon
  • Kerwer, D. (2001). Standardising as Governance: The Case of Credit Rating Agencies. Bonn.
  • Kronwald C. (2009), Credit Rating And The Impact On Capital Structure. Munich, GRIN Verlag, Erişim Adresi: https://www.amazon.com/CreditRating-Impact-Capital-Structure-ebook/dp/B076Y53WT5 /Erişim Tarihi: 05.06.2020.
  • Moody’s (2020), Ratings, Erişim Adresi: https://www.moodys.com/ / Erişim Tarihi: 23.07.2020.
  • Ovalı, S. (2014). Ülke Kredi Notu Değerlendirme Kriterleri Açısından Türkiye: AB ile Karşılaştırmalı Analiz. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 10(23), 53-80.
  • Rowland, P. (2004). Determinants Of Spread, Credit Ratings And Creditworthiness For Emerging Market Sovereign Debt: A Follow-Up Study Using Pooled Data Analysis. Borradores de Economia, 296, 1-37.
  • S&P, (2020), Ratings, Erişim Adresi: https://www.spglobal.com/ratings/en/ / Erişim Tarihi: 23.07.2020.
  • Uzun, H. (2019). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Verdiği Notların Türkiye’nin Makroekonomik Verileri ile Etkileşimi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi, Karabük White, L. J. (2010). Markets: The Credit Rating Agencies. Journal of Economic Perspectives, 24(2), 211-226.
  • Yardımcıoğlu, M. Bora, K. (2016). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Çalışma Prensipleri, İşleyişleri, Küresel Dünyadaki Rol ve İşlevleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 3(1), 111-118.
  • Yenipazarlı, A. Bulut, E. Kavak, G. (2017). Seçilmiş Ülke ve Ülke Gruplarında Kredi Derecelerinin Yatırımlar Üzerindeki Etkisi. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi. 2(1), 80-104.