İÇ DENETİM BÖLÜMLERİNİN ORGANİZASYONEL KONUMU: ULUSAL VE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER ÇERÇEVESİNDE TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Bu çalışma bankalarda iç denetim bölümlerinin organizasyonel konumlandırılmalarının incelenmesi amacı ile hazırlanmıştır. Konu Bankacılık Kanunu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu düzenlemeleri, Basel Bankacılık Komitesi ilkeleri ve uluslararası iç denetim standartları çerçevesinde ele alınmıştır. İnceleme sonucunda, Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik’te yer verilen üst yönetici uygulamasının güncel durumda 7 bankada bulunduğu, 5 bankada ise daha önce uygulanmakla birlikte günümüzde bulunmadığı belirlenmiştir. Söz konusu uygulamanın, uluslararası uygulamalarla uyumsuz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu nedenle, Türk bankacılık mevzuatında iç denetimin organizasyonel konumunun uluslararası uygulamalar ile uyumlu olması için söz konusu Yönetmelik’te yer verilen üst yönetici düzenlemesinin kaldırılması önerilmektedir

ORGANIZATIONAL POSITIONING OF INTERNAL AUDIT DEPARTMENTS: A COMPARATIVE EXAMINATION UPON TURKISH BANKING SECTOR IN THE CONTEXT OF NATIONAL AND INTERNATIONAL REGULATIONS

This paper is prepared to examine organizational positioning of internal audit departments in banks. The subject deals with from aspects of Banking Law, Banking Regulation and Supervision Agency, Basel Banking Committee principles and international internal auditing standards. As a result of examination, it is defied that regulation which is about employing senior executive taking place in Banks’ Internal Systems and Internal Capital Adequacy Evaluation Process Charter, is practiced in 7 banks currently, 5 banks used to employ senior executive earlier and they do not have currently. It is concluded that this regulation is incompatible with international practices. For this reason, it is recommended that regulations about senior executive should be removed from the Charter in order to harmonize internal audit’s organizational status in Turkish banking legislations with international regulations.

PDF

___

Akpınar, Mahmut. (2011). Denetim Anlayış ve Metodolojisinde Değişimin Adı: İç Denetim. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 285-306.
Aslan, Bayram (2010). Bir Yönetim Fonksiyonu Olarak İç Denetim. Sayıştay Dergisi, 77, 63-86.
Basel (2010). Principles for Enhancing Corporate Governance, Erişim adresi: http://www.bis.org/publ/bcbs176.pdf,
Basel (2012a). The Internal Audit Function in Banks, Erişim Adresi: http:// www.bis.org/publ/bcbs223.pdf,
Basel (2012b). Core Principles for Effective Banking Supervision, Erişim Adresi: http://www.bis.org/publ/bcbs230.pdf,
Basel (2015). Corporate Governance Principles for Banks, Erişim Adresi: http://www.bis.org/bcbs/publ/d328.pdf,
Başpınar, Ahmet (2005). Türkiye’de ve Dünyada Denetim Standartlarının Oluşumuna Genel Bir Bakış Maliye Dergisi, 148, 35-62.
BDDK (01.11.2016). Bankaların Kurumsal Yönetim İlkelerine İlişkin Yönetmelik, Ankara : Resmi Gazete (26333 sayılı).
BDDK (11.07.2014). Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci Hakkında Yönetmelik, Ankara : resmi Gazete (29057 sayılı).
BDDK (2019a). Türk Bankacılık Sektörü Temel Göstergeleri Mart 2019, Erişim Adresi: http://www.bddk.org.tr/ContentBddk/dokuman/veri_0014_40. pdf,
BDDK (2019b). Bankalar, Erişim Adresi: http://www.bddk.org.tr/ Kuruluslar-Kategori/Bankalar/1,
Ceran, Yunus (2009). Türk Bankacılık Sektöründe İç Denetim Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 168-178.
Cömert, Nuran (2016). İşletmelerde Kontrol ve Denetim Kavramlarının Doğru Kullanılması Amacına Yönelik Kavramsal Bir İnceleme Marmara Business Review, 1(1), 1-20.
Çelenk, Hakan ve Ökdemir, Yılmaz (2010). Bankalarda Operasyonel Risk Denetimi ve Türkiye’de Faaliyet Gösteren Bankalar Üzerine Bir Araştırma. Maliye Finans Yazıları, 1(87), 77-111.
Dalak, Gülden (2000). Denetim ve Kalite Denetimi. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 1(1), 65-79.
Dinçer, Hasan, Hacıoğlu, Ümit ve Yüksel, Serhat (2016). Performance Assessment of Deposit Banks with CAMELS Analysis using Fuzzy ANPMOORA Approaches and an Application on Turkish Banking Sector Asian Journal of Research in Business Economics and Management, 6(2), 32-56.
Güredin, Ersin (1995). Denetim. 4. bs. İstanbul: Muhasebe Enstitüsü.
IIA (2019). İç Denetimin Tanımı, Uluslararası Mesleki Uygulama Çerçevesi, Erişim Adresi: https://www.tide.org.tr/page/26/Ic-Denetimin-Tanimi,
IIA (2017). UİDS, Erişim Adresi: https://www.tide.org.tr/fie/documents/ pdf/UMUC-2017-updated.pdf,
Kartal, Mustafa Tevfi (2017). Düzenlemeler Açısından Banka Denetçilerinin Yetki Sınırlarının Belirlenmesi Üzerine Bir İnceleme Bankacılar Dergisi, 102, 111-131.
Kartal Mustafa Tevfi, İbiş, Cemal ve Çatıkkaş, Özgür (2018). Adequacy of Audit Committees: A Study of Deposit Banks in Turkey Borsa İstanbul Review, 18(2), 150-165.
Kartal, Mustafa Tevfi, Çatıkkaş, Özgür ve Çoban Çelikdemir, Neşe (2018). Bankacılıkta Konsolide Güvence Yaklaşımı Üzerine Kavramsal Bir İnceleme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(2), 347-374.
Kartal, Mustafa Tevfi, Depren, Özer ve Kılıç Depren, Serpil (2018). Türk Bankacılık Sektöründe İç Denetçilerin Bağımsızlığı Üzerine Bir Araştırma. Finans, Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 642, 41-67.
Kartal, Mustafa Tevfi ve Çoban Çelikdemir, Neşe (2019). Bankalarda İç Kontrol ve İç Denetim Faaliyetlerinin Eşgüdümü: Şube Denetim Faaliyetleri Üzerine Bir İnceleme. TİDE Academia Research, 1, 33-53.
Kayalı, Nilgün ve Yüksel, Filiz (2012). Türk Bankacılık Sektöründe İç Denetim Faaliyetlerinin Uygulamalı Olarak İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 162-187.
Kızılboğa, Ruveyda ve Özşahin, Filiz (2013). Etkin Bir İç Kontrol Sisteminin İç Denetim Faaliyetine ve İç Denetçilere Katkısı. Niğde Üniversitesi. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 220-236.
Nohutçu, Ahmet ve Çimşir, Selim (2016). “Kanuni İdare İlkesinin Hâkim Kılınması Açısından Kurumsal Olarak Bağımsız Bir İç Denetim Yapısı Önerisi: Sayıştay İç Denetçiliği” Ombudsman Dergisi, 2(4), 187-220.
Özbilgin, İzzet Gökhan (2003). Bilgi Teknolojileri Denetimi ve Uluslararası Standartlar. Sayıştay Dergisi, 49, 123-128.
TÜSİAD (2012). Uygulama Örnekleri ile Birlikte A’dan Z’ye Denetim Komiteleri. İstanbul : TÜSİAD.
Uluslararası Denetim Standartları Kapsamında Bağımsız Denetim.(2009) İstanbul: İSMMMO Yayınları.
Uyar, Süleyman (2003). İç Denetim Alanında Ortaya Çıkan Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde İç Denetçilerin Değişen Rolü. Mali Çözüm Dergisi, 63
Varıcı, İdiris (2012). Hileli Finansal Raporlama Açısından Denetçinin Sorumluluğu: İMKB’de Faaliyet Gösteren İşletmelerin Denetim Raporlarının İncelenmesi Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 122-144.
Yurtsever, Gürdoğan (2009). Teftişten İç Denetime Banka Müfettişliği. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları.
Yüksel, Serhat, Zengin, Sinemis ve Kartal, Mustafa Tevfi (2016). Banka Personelinin Teftiş Kuruluna Bakış Açısının Değerlendirilmesi, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 53(622), 101-115.
Zengin, Sinemis ve Yüksel, Serhat (2016). Likidite Riskini Etkileyen Faktörler: Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Bir İnceleme, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(29), 77-95.