ÇAĞDAŞ MALİYETLEME YÖNTEMLERİNDEN BİRİ OLAN FAALİYET TABANLI MALİYETLEME YÖNTEMİ: HAZIR BETON SEKTÖRÜ ÜZERİNDE UYGULAMA1
Günümüzde teknolojinin gelişimine bağlı olarak ulusal ve uluslararası alanda rekabet düzeyi artış göstermektedir. Teknolojik alanda yaşanan değişim, muhasebe sistemlerini de etkilemiştir. Faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemi, ortaya çıkan alternatif maliyetleme yöntemlerinden biri olarak ifade edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, faaliyet tabanlı maliyetleme yönteminin hazır beton üretim sektöründe uygulanması ve yöntemin geleneksel maliyetleme ile olan farklarını ortaya koymaktır. Türkiye'nin, 2009 yılından bu yana hazır beton üretimiyle Avrupa'da birinci sırada yer alması ve 2013 yılından bu yana Çin ve ABD'nin ardından üçüncü sıraya yükselmiş olması, çalışmanın uygulama kısmını oluşturan sektör seçiminde etkili bir neden olarak ortaya çıkmıştır. Hazırlanan çalışmada alan araştırma yöntemlerinden yüz yüze görüşme yöntemi seçilmiştir. Bu yöntemle, uygulama kısmının oluşturulmasında bire bir gözlemin gerçekleştirilmesi ve elde edilen sonuçların yerinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
ONE OF THE CONTEMPORARY COSTING METHODS IS THE ACTIVITY BASED COSTING SYSTEM: AN IMPLEMENTATION OF READY-MIX CONCRETE SECTOR
Todays national and international level of competition increased depending on the development of technology. The accounting systems was affected by the changes technological. The activity based costing system is the one of the alternative accounting sytems. The purpose of the study is the implementation of activity based costing method in conrete sector and the statement of the differences as regards to the traditional costing method. The reason of choose ready - mix concrete sector is that Turkey is taking first place in Europe since 2009, and is taking third place in the world about production of ready - mix concrete since 2013. The method of study is the case study method. The reason is the choosing this method that observation the production process and evaluation of the results as soon as they appear.
___
- Abernethy, Margaret A., Lillis, Anne M., Brownell, Peter and Carter, Paul (2001), "Product Diversity And Costing System Design Choice: Field Study Evidence", Management Accounting Research, 12, 3 (September 2001) : 261-279.
- Akın, Osman (2014). "Çağdaş Maliyet Yaklaşımlarından Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemi ve Ekmek Üretim İşletmesinde Bir Uygulama", Yöne- tim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 24 (2014) : 117 - 134.
- Ardıç, Muhammed, Öndeş, Turan ve Öztürk, Atakan (2012) "Maliyet Yö- netimi Yaklaşımları ve Devlet Orman İşletmelerinde Uygulanabilirliklerinin Araştırılması", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 54 (Nisan 2012) : 1 - 26.
- Bekçioğlu, Selim, Gürel, Eymen ve Kızılyalçın Ali (2014) "Faaliyet Ta- banlı Maliyetleme Zeytin Sektörü Uygulaması", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 62 (2014) : 19-36.
- Ben - Arieh, David and Qian, Li(2003) "Activity-Based Cost Management for Design and Development Stage", International Journal of Production Economics,83,2 ( February 2003) : 169- 183.
- Bengü, Haluk (2005), "Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sisteminde Faaliyet Seviyelerinde Maliyet Uygulaması", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 25, (Ocak 2005) : 186-194.
- Cagwin, Douglass and Bouwman, Marinus J (2002), "The association between activity-based costing and improvement in financial performance", Management Accounting Research, 19 (2002) : 1-39.
- Cengiz, Emre, (2011), "Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Sürece Dayalı Fa- aliyet Tabanlı Maliyetleme Arasındaki Farklar-Bir Mobilya Üreticisi Firmada Vaka Çalışması", Muhasebe ve Finansman Dergisi 50 (2011) : 33-58.
- Cooper, Robin. and Kaplan, Roberts S.(1992). "Activity Based Systems; Measuring The Costs of Resource Usage", Accounting Horizons, (Septem- ber 1992) : 1 - 14.
- Çelik, Muhsin(2016). "Bulanık Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetle- me Sistemi", Muhasebe ve Finansman Dergisi, 70 (Nisan 2016) : 91 -110.
- Gupta, M. and Galloway K. ,(2003), "Activity-Based Costing/Manage- ment and Its Implications For Operations Management", Technovation, 23, 2 (February 2003) : 131-138.
- Gürsoy, Aynur, Yöntem, Orçun ve Onursal, Fatma Serab(2016). "Faaliyet Tabanlı Maliyet Sistemi İle Doğru Maliyetlendirme Araçları: Otomotiv Sek- töründe Bir Uygulama", Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17, 1 (2016) : 67-81.
- Hardan, A. S. and Shatnawi, T (2013). "Impact of Applying the ABC on Improving the Financial Performance in Telecom Companies", International Journal of Business and Management, 8, 12 (2013) : 48-61.
- Ittner, Christopher D., Lanen, William N. and Larcker, David F.(2002). "The Association Between Activity-Based Costing and Manufacturing Perfor- mance", Journal of Accounting Research 40, 3 (2002) : 711-726.
- Karataş Özlem Nilüfer, Bekci İsmail, Ömürbek Vesile, (2014), "Bulanık Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ve Bir Uygulama", Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16, 1, (Mart 2014) : 63-93.
- Kim, Yong-Woo ve Ballard, Glenn, "Actıvıty-Based Costıng And Its App- lıcatıon to Lean Constructıon", Accepted for inclusion in the proceedings of the 9th annual conference of the Int' l. Group for Lean Construction: National University of Singapore, August, 2001: 1-13.
- Köse, Yasemin ve İrak, Gülay(2015). "Proje Maliyet Yönetiminde Faaliyet Tabanlı Maliyetlemeye Dayalı Hedef Maliyetleme Süreci: Örnek Uygulama", Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11, 24 (2015) : 249-275.
- Lievens, Yolande, Bogaert, Walter van den and Kesteloot, Katrien(2003). "Activity-Based Costing: A Practical Model For Cost Calculation In Radio- therapy", International Journal of Radiation Oncology*Biology*Physics, 57, 2 (October 2003) : 522-535.
- Nachtmann, Heather and Al-Rifai, Mohammad Hani (2004). "An App- lication of Activity Based Costing in The AirConditioner Manufacturing In- dustry", The Engineering Economist, 49, 3 (2004) : 221-36.
- Pazarçeviren, Selim Y., Celayir, Duygu ve Sarı, Eyüp(2016). "Bankacılıkta Faaliyet Tabanlı Maliyetleme ve Bireysel Bankacılık Ürünleri Uygulaması", İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 29 (2016/1) : 145- 157.
- Stapleton, Drew, Pati, Sanghamitra, Beach, Erik and Julmanichoti, Poomi- pak(2004). "Activity Based Costing For Logistics And Marketing", Business Process Management Journal, 10, 5 (2004) : 584 - 597.
- Ülker, Yakup ve Başaran, Bülent (2008). "Bir Grup Teknolojisi Modeli Olarak Hücresel İmalat Sistemi ve Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Sistemiyle Bütünleştiril- mesi", Muhasebe ve Finansman Dergisi, Ocak 37, (2008) : 152 - 164.
- Yılmaz, Şenay ve Aktaş, Rafet (2015). "Özel Öğretim Kurumlarında Faa- liyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Kullanılması", Dumlupınar Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Dergisi, 44, (Nisan 2015) : 155-167.