AR-GE VE YENİLİK FAALİYETLERİNDE TEŞVİKLERİN MUHASEBE STANDARTLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ VE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Günümüzde işletmelerin rekabet edebilmeleri ve ülkelerin ekonomik açından gelişebilmeleri açısından araştırma ve geliştirme (Ar-Ge) ve yenilik çalışmalarının önemi büyüktür. Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinin özelliği gereği işletmelerin teknolojik açıdan güçlü hale gelebilmeleri için bu faaliyetlerin çeşitli politikalarla desteklenmesi ve teşvik edilmesi gerekir. Çalışmanın amacı, Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerinde sağlanan indirim, istisna, hibe ve desteklerin neler olduğunu ortaya koyarak muhasebe standartları açısından ne şekilde muhasebeleştirilmesi gerektiği konusunda ilgili tüm kesimler için açıklayıcı bilgiler sunmaktır. İnovasyon kapsamında yapılan Ar-Ge faaliyetleri, TMS 38 Maddi Olmayan Duran Varlıklar Standardına göre araştırma giderleri gelir tablosunda dönem gideri olarak, geliştirme giderleri ise bilançoda varlık olarak muhasebeleştirilmelidir. Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri karşılığında devletten elde edilen hibe ve teşvikler, TMS 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardına ve 5746 Sayılı Kanuna göre özkaynaklarda özel bir fon hesabına kaydedilmesi gerekir.
THE EVALUATION AND ACCOUNTING OF INCENTIVES IN R&D AND INNOVATION ACTIVITIES IN TERMS OF ACCOUNTING STANDARDS
Today, research and development (R&D) and innovation activities have great importance in terms of the competitiveness of the enterprises and the economic development of the countries. The nature of R&D and innovation activities requires that these activities should be supported and encouraged by a variety of policies in order to enable companies to become technologically strong. The purpose of the study is, by setting out what is discount, exception, grant and support provided in R&D and innovation activities, to provide explanatory information for all interested parties on how accounting of them in terms of the accounting standards. R&D activities within the scope of innovation, according to Turkish Accounting Standard (TAS) 38 Intangible Assets, research expenses must be accounted as term expense in income statement. Development expenses must be accounted as equity in balance sheet. Grants and incentives obtained from the government in return for R&D and innovation activities, according to TAS 20 Accounting for Government Grants and Disclosure of Government Assistance and the Law No. 5746 must be accounted in a special fund account in equity.
___
- Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (10.08.2016) Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği. Ankara, Resmi Gazete (29797 sayılı).
- Bozdemir, Enver, (2010), “İstihdama Yönelik İşveren Sigorta Primi Teşviklerinin Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları (TMS-20) Açısından Değerlendirilmesi ve Muhasebeleştirilmesi”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 3, 3 (2010): 93-138.
- Bozdemir, Enver, (2016), Genel Muhasebe Uygulamaları. Ankara : Gazi Kitapevi.
- Çalışaneller, Altar, (2009), KOBİ’ler İçin Ar-Ge Rehberi, Ar-Ge Destek ve Teşviklerinin Türkiye Muhasebe Standartları, Vergi Mevzuatı ve 5746 Sayılı Kanun Kapsamında Örneklerle İncelenmesi. İstanbul : Mazars
- Çukurova Kalkınma Ajansı, (2014), Türkiye’de Uygulanan Temel Devlet Destekleri Raporu, Eylül 2014.
- Gornik-Tomaszewski, Sylwia ve Millan, Miguel A. (2005), “Accounting for research and development costs: a comparison of U.S. and international standards”, Review of Business26 (2005).
- Gülçubuk, Ali, (2006), “Küreselleşme Sürecinde Yeni Ürün Geliştirme, İnovasyon ve Stratejik İşbirliklerinin Artan Önemi ve Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araştırma”, GOÜ İİBF İşletme Bölümü, 5. Orta Anadolu İşletmecilik Kongresi, 15-17 Haziran 2006 tarihinde Tokat’ta sunulan bildiri.
- Karslıoğlu, Hüseyin, (2015), “Ar-Ge Ve Teknokent Teşviklerinin Vergisel Boyutu Ve Muhasebe Uygulamaları” IX. Muhasebe Uygulamaları ve Vergi Mevzuatı Sempozyumu, 11-15 Ekim 2015 tarihinde Ankara’da sunulan bildiri s. 89-144.
- Maliye Bakanlığı (03.04.2007) 1 Nolu Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği. Ankara : Resmi Gazete (26482 sayılı).
- Moser, Ulrich, (2010), “Reporting R&D Activities in Accordance with IFRS”, Innovation Performance Accounting, Financing Decisions and Risk Assessment of Innovation Processes, In: Schmeisser W., Mohnkopf H., Hartmann M., Metze G. (eds) published by Springer-Verlag, Berlin Heidelberg 2010. ss.167-202.
- Mihai, Iuliana Oana, Mihalciuc, Camelia ve Mihai, Cosmin (2011), “Accounting Treatment For R&D Activities In Accordance With IFRS and Romanian Legislation”, The Annals of The “Ştefan cel Mare” University of Suceava, Fascicle of The Faculty of Economics and Public Administration, 11,(2011) : s.226-236.
- OECD, (2002), Frascati Manual, The Measurement of Scientific and Technological Activity, Proposed Standard Practice for Surveys on Research and Experimental Development, OECD.
- OECD, (2005), Oslo Manual, Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data, OECD.
- Örten, Remzi, Kaval, Hasan ve Karapınar, Aydın, (2007), Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları -TMS-TFRS. Ankara : Gazi Kitapevi
- Özerhan Yıldız Ve Yanık Serap, (2012), TMS/TRFS Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı. Ankara : TÜRMOB
- Özulucan, Abitter, (2003), “Araştırma ve Geliştirme Maliyetlerinin Uluslararası Muhasebe Satandardı-9, Türkiye Muhasebe Standardı-15, Sermaye Piyasası Kurulu Tebliği ve Tekdüzen Muhasebe Sistemi Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve Tekdüzen Hesap Planı’na Göre Muhasebe İşlemleri”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 10, 4, (2003): 127-147.
- Savcı, A. Şahin ve Yayla, Emre, (2015), “Ar-Ge Merkezlerinde 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkındaki Kanun Kapsamında Ar-Ge İndirimi”, Vergi Dünyası Dergisi, 407, (Temmuz 2015): 13-22.
- Szılágyı, Kata T., (2010), “Accounting Problems of Research and Development, Perıodıca Oeconomıca, October: 140-148.
- Şeker, Sakıp, (2009), “Ar- Ge Harcamalarının Muhasebesi ve İndirimi”, Vergi Sorunları Dergisi, 245, (2009): 31- 39.
- Tan, Mustafa ve Erdem, Tahir (2010), Türkiye’de Araştırma ve Geliştirme Teşvikleri. İstanbul : İTO.
- Türkiye İstatistik Kurumu, (2016), Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması, 2015, Haber Bülteni, Sayı: 21782, 18 Kasım 2016. (http://www. tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21782, Erişim tarihi:06/04/2017).
- Uzay, Şaban (2007), Türk Vergi Sisteminde Teknoloji Geliştirme Teşvikleri, Üniversitelerdeki Araştırma ve Uygulama Merkezlerinin İşlevselliği: Üniversite-Sanayi İşbirliğinin Yeniden Yapılandırılmasının Gereklilikleri. Ankara : Detay Yayınevi
- T.C. Yasalar, (06.01.1961) 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (10700 sayılı).
- T.C. Yasalar, (06.07.2001) 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Hakkında Kanun. Ankara : Resmi Gazete (24454 sayılı).
- T.C. Yasalar, (21.06.2006) 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu. Ankara : Resmi Gazete (26205 sayılı).
- T.C. Yasalar, (12.03.2008) 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun. Ankara : Resmi Gazete (26814 sayılı).
- T.C. Yasalar, (26.02.2016) 6676 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Ankara : Resmi Gazete (29636 sayılı).
- ISSN: 1303-5444
- Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
- Başlangıç: 1991
- Yayıncı: İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası
Sayıdaki Diğer Makaleler
ŞEKERLİ VE TATLANDIRICILI İÇECEK VERGİSİNİ UYGULAYAN ÜLKE ÖRNEKLERİ VE TÜRKİYE DEĞERLENDİRMESİ
TEKNOKENTLERDE GİRİŞİMCİLERE SAĞLANAN YARARLAR VERGİSEL BOYUTTA İNCELENMESİ VE BİR UYGULAMA
GÜNAY DENİZ DURSUN, Nazan AKAN
FİNANSAL RAPORLAMAYA İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE PROJESİ